Üstad Kâmil Yusuf’un ses özellikleri

Kâmil Yusuf Behtimî Kur’an-ı Kerim kıraatında bir üsluba sahipti. Üslup, belli bir ses hali değil, bir söylem ve belli bir melodiler dizisi ile kârinin şahsiyeti, onun anlama öğrenmesi ve onun iç düşünceleriyle oluşur.

Yusuf’un çoğunlukla Şeyh Muhammed b Mahmud Rif’at'tan etkilendiğini söylemek mümkün değildir. Rif’at’ın üslubunun izini Yusuf’un kıraatinde bulabiliriz çünkü onun kıraatlerini dinleme ayrıcalığına sahip olduk, ancak elimizde Ahmed Muhammed Selame’nin çok az kıraatı var. Ayrıca Muhammed El Sayfi’den çok fazla okuma yok ve doğru bir yargıda bulunabilmemiz için bunları duymamız gerekiyor. Kâmil Yusuf’un tilavetlerinde Muhammed Rif’at’ın tilavetlerinden izler olduğunu söyleyebiliriz.

Kâmil Yusuf’un lahn’i seçkin ve özgündür. Yusuf’un tilavetini dinlediğimizde, zamanının önde gelen kârilerinden ilham almasına rağmen taklitçi olmadığını ve kendine has bir üsluba sahip olduğunu görüyoruz. Muhammed Leysi gibi kâriler bile ondan etkilenmiştir.

Kâmil Yusuf’un tilavetlerinde göze çarpan ilk özellik onun sesidir. Mısır’da bir kâriye boşu boşuna bir lâkap verilmez, lâkap verilmesi için güçlü bir neden olmalıdır. Abdul Basit’e “altın hancere sahibi ” lakabı verildi. Kâmil Yusuf’ada “çelik hancereli” lakabı verilmiştir. Bu da gösteriyor ki Kâmil Yusuf’u diğerlerinden ayıran özel sesiydi. Esnek ve geniş bir ses aralığına sahipti.

Bugün hocalar Kâmil Yusuf’tan bahsederken sesinin on beş seviyede olduğunu söyleyebilirler.

Bir diğer nokta ise Yusuf’un dolgun sesindeki hüzündür. Tilavetin manevi bir tilavet olduğunu söylemiştik. Manevi okuma, anlama dayalı bir okuma anlamına gelir. Ama bazen tilavet mahzundur diyoruz yani kârinin ilk başta sesini hüzünlü bir atmosferde alıp ağlamaklı bir ses oluşturuyor. Bu ağlamaklı ses oluştuğunda ayetlerin kavramları daha etkili hale gelmektedir. Kârinin ses kaynağıda dinleyiciyi etkiler. Ve kâri dinleyiciye kendi sesiyle der ki: Sen Kur’an’ın huzurundasın ve Kur’an hüzünle indirildi ve ben onu hüzünle tilavet ediyorum.

Şeyh Rif’at, Minşavi ve Kâmil Yusuf gibi kârilerin seslerinde bu gam ve hüzün özelliği görülür.

Bu makale IQNA’nın İranlı kâri ve Kur’an tilavet öğretmeni  Hadi Rahimi ile ropörtajından alınmıştır.