Nefis ile cihad etmenin önemi
Bu yüzden insanın nefsi ile cihadı öğrenmesi ve bunun ilahi peygamberlerin hayatlarında araştırılması bu açıdan önemlidir.
İnsanoğlunun nefsle cihadı, sabır ve sebatla uygulandığı takdirde kişinin hayattaki gelişimine çok büyük etkileri olabilecek eğitim yöntemlerinden biridir. Nefsle cihad insanın eğilim ve arzularına aykırı olarak iyi işler yapmaya kendini zorlaması demektir.
Bu yöntemde eğitici ve eğitilen aynı kişidir, aslında insan bu ihtiyacı kendisi için yaratmaktadır. Bu yöntem batını hoşnutsuzluğa rağmen yapılır. Örneğin, bir insan düşünün borcu vardır ve çaresizce paraya ihtiyacı vardır. Bir miktar para bulur. Parayı alıp borcunu ödeyebilecekken batıni eğiliminin aksine sahibini bulur ve ona verir.
Böylece insan kendini ahlâklı davranmaya zorlar ve yavaş yavaş bu ahlâksal erdemlerle uzlaşır ve onlardan zevk alır. Böylece ahlâki davranışlara alışır ve ahlâksız davranışlardan kaçınır.
Hazreti İbrahim'in hayatında nefsiyle bu cihadın örneklerini görmekteyiz:
1- Karısını ve çocuğunu çorak bir arazide bırakması
İbrahim suresi 37. Ayeti: “Ey rabbimiz! Ben zürriyetimden bir kısmını, senin kutsal evinin (Kâbe) yanında tarıma elverişli olmayan bir vadiye yerleştirdim. Bunu yaptım ki rabbim, namazı kılsınlar. İnsanların gönüllerini onlara meylettir ve çeşitli ürünlerden onlara rızık ver ki şükretsinler.”
İbrahim’in cariyesi olan Hacer’den İsmail adında bir çocuğu olunca, Hz. İbrahim’in ilk eşi bu olayı kıskandı ve İbrahim’den anne ve oğlunu başka bir yere götürmesini istedi. Allah’ın emri üzerine İbrahim bunu yaptı ve Hacer ile İsmail’i çorak bir arazi olan Mekkeye götürdü.
Doğal olarak, insani duygular, bir kadını ve çocuğu çöl diyarında tek başına bırakmaktan alıkoyar ama Hz İbrahim bunu İlâhi emir olduğu için teslim olarak yerine getirdi.
2- Oğlunu kurban etme görevi
Sâffât suresi 102-103: “Çocuk, babasıyla beraber iş güç tutacak yaşa gelince babası ona, “Yavrucuğum” dedi, “Rüyamda seni kurban ettiğimi gördüm; düşün bakalım sen bu işe ne diyeceksin?” Dedi ki: “Babacığım! Sana buyurulanı yap; inşaallah beni sabredenlerden biri olarak bulacaksın.”
“Her ikisi de (ilâhî buyruğa) teslim olunca ve babası onu yüzüstü yatırınca,”
Hz İbrahim oğlunu kurban etmekle görevlendirilmişti. Bu eylemini gerçekleştirmek isterken bıçak Hz İsmail’in boynunu kesmedi ve Allah’tan bir neda geldi: “Ey İbrâhim!” diye ona seslendik;”
“Tamam, rüyanı gerçekleştirmiş oldun.” İşte iyileri biz böyle ödüllendiririz.
“Bu, kesinlikle apaçık bir imtihandı. “
“Biz, (oğlunun canına) bedel olarak ona iri bir kurbanlık verdik.”
(Sâffât:104-107)
