Matsayin tarihi na makarantun kur'ani wajen tunkarar mulkin mallaka da jahilci
A wani rahoto da Abdul Latif Musharraf mai bincike kan tarihin siyasa ya rubuta, shafin sadarwa na yanar gizo na Aljazeera ya yi nazari kan rawar tarihi da makarantun kur’ani ke takawa wajen kawar da jahilci a cikin al’ummar musulmi. Ana la'akari da fassarar wannan rahoton:
‘Yan mulkin mallaka sun bar barna mai yawa a cikin kasashen da suke karkashinsu; Manufofin mulkin mallaka sun lalata al'adun gargajiya da wayewa na ƙasashen da aka yi wa mulkin mallaka, gami da ingantaccen tsarin ilimi, sannan bayan tafiyar 'yan mulkin mallaka da lalata da wawashe albarkatu da wargaza al'ummomin mulkin mallaka, ana kiran waɗannan ƙasashe "Duniya ta uku". ".
Al'ummar musulmin da aka yi wa mulkin mallaka, su ne suka fi shafa a kan mummunan tasirin da 'yan mulkin mallaka suka yi. Wannan ne ya sanya al'ummar musulmi suka nuna tsayin daka wajen adawa da wannan mulkin mallaka, tare da fargabar hasarar su da kuma lalata wayewar Musulunci sakamakon makircin 'yan mulkin mallaka.
A yayin da ake ci gaba da zafafa hare-haren ‘yan mulkin mallaka, tsarin tarbiyyar al’ummar musulmi, musamman hadin kan Musulunci da alaka ta harshe tsakanin al’ummomin musulmi da suka yi wa mulkin mallaka, sun fuskanci mummunan hari;
Don haka Makarantun kur’ani sun taka rawar gani wajen tinkarar ‘yan mulkin mallaka na azzalumi da kuma kare martabar al’ummar Musulmi a duk fadin duniya, har ma an dauke su a matsayin babban kalubale wajen tunkarar ‘yan mulkin mallaka na al’adu da addini da na harshe.
Ci gaba da fadada makarantun kur'ani da harshen larabci ya zama abin mamaki ga masu bincike a duniya. Farfesa Ross na Cibiyar Nazarin Gabas da Afirka da ke Landan ya jaddada cewa haruffan Larabci sun taka muhimmiyar rawa wajen ci gaban ilimi a tsakanin talakawan Indiya, a daidai lokacin da ilimi ya zama ruwan dare ga manyan ajin kasar wato Brahmins. .
Duk da tsananin kwararowar makarantun kur'ani a kasashen musulmi da dama, irin wannan nau'in ilimi na ci gaba da fafutukar ganin an samar da muhimman bukatu na ilimi na miliyoyin jama'a a duniya, inda jahilci ya yi kamari. Yayin da cibiyoyin ilimi na kasa da kasa ke yin kira da a farfado da aiwatar da shi domin ceto dubun-dubatar jama'a daga hadarin jahilci.
Har zuwa kwanan nan, UNESCO da sauran kungiyoyin kare hakkin bil adama ba su kula da wadannan makarantu da rawar da suke takawa wajen yaki da jahilci da bunkasa ilimi ba.
A tsawon tarihi, makarantun kur’ani sun taka muhimmiyar rawa wajen fadada ilimi a sassa daban-daban na duniyar musulmi, kuma a halin yanzu suna ci gaba da taka rawa wajen ilmantar da daliban makarantun gaba da firamare.
