Düşmanı dosta çeviren nedir?

Öfke düşmanlığa neden olan ve olumsuz sosyal sonuçları olan bir duygudur. Düşmanlıklar azaltılabilir, ancak düşmanı sıcak ve samimi bir dosta dönüştürmek, ancak Allah'ın kelamının mucizesi ile elde edilebilecek imkansız görünen işlerden biridir.

Fussilet Suresi 34. ayeti düşmanlığın sıcak ve samimi bir dostluğa dönüşme sürecini anlatan muhteşem bir ayettir: "İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel olan davranışla sav; o zaman bir de göreceksin ki seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse kesinlikle sıcak bir dost oluvermiş!"

Her şeyden önce bu ayette düşmanlıktan ne kastedildiğini bilmeliyiz. Düşmanlığın çeşitleri vardır. Bazen cehaletten, bazen kıskançlıktan, bazen de şüphe ve kötümserlikten kaynaklanır. Bu özellikler, düşmanlığı küfürden olmayan insanlarla ilgilidir. 

Ayet, insanlara kötülüklere iyiliklerle karşılık vermelerini ve misilleme yapmaktan kaçınmalarını tavsiye eder. Aynı şekilde Hz. İmam Seccad (a.s) Allah'tan Makârem-i Ahlak duasında insanların kendisi hakkındaki gıybeti karşısında onların iyiliklerini söyleyerek kötülüklerini affetmeyi ve herhangi bir kimse onunla ilişkisini kestiyse onunla muaşeret etmeyi diler. Peygamber Efendimiz (a.s) ve ailesinin yaşamında birçok kez, en inatçı muhalifleri yandaşlarına dönüştüren bu karşılaşmaların örneklerini görebiliriz.

Fussilet suresinin önceki ve sonraki ayetlerinden hareketle düşmanlarımızdaki bu şaşırtıcı değişiklik karşısında nasıl hareket etmeliyiz:

1- Kötü davranışa iyilikle karşılık verin: "İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel olan davranışla sav; o zaman bir de göreceksin ki seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse kesinlikle sıcak bir dost oluvermiş!" (34. Ayet)

2- Çevremizdeki insanlara karşı iyi ve nazik davranalım, Allah cenneti bizler için yaratmıştır: "Biz, dünya hayatında da âhirette de sizin dostunuzuz. Orada, çok bağışlayıcı, çok merhametli olan Allah’tan bir ikram olarak sizin için canınızın çektiği her şey bulunacak, yine orada umduğunuz her şeyi elde edeceksiniz." (31.ayet)

3- Allah’ın bağışlayıcı ve merhametli olduğunu her zaman hatırlamalıyız:  “…Çok bağışlayan ve çok merhametli olan Allah’tan bir ağırlama olarak,..." (32.ayet)

4- Allah'a davetimiz, en iyi şekilde yapılmalı: "Allah’a çağıran, dine ve dünyaya yararlı iş yapan ve "Ben müslümanlardanım" diyenden daha güzel sözlü kim vardır? “(33. Ayet)

"İyilikle kötülük bir olmaz. Sen (kötülüğü) en güzel olan davranışla sav; o zaman bir de göreceksin ki seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse kesinlikle sıcak bir dost oluvermiş!" (34. ayet)

5- Böyle bir mucize, güzel söz ve salih amel ile olur, sabır ve hoşgörü nefsine hakim olmakla mümkün olur: "Bu sonuca ancak sabırlı olanlar ulaşabilir, yine buna ancak (erdemlerde) büyük pay sahibi olanlar ulaşabilir." (35. ayet)

Fussilet Suresi 30-36. ayetlerin meali:

31-32. “Biz dünya hayatında da âhirette de sizin dostlarınızız. Çok bağışlayan ve çok merhametli olan Allah’dan bir ağırlama olarak, orada canlarınızın çektiği her şey var, istediğiniz her şey orada sizin için var.”

33. Allah’a çağıran, salih amel işleyen ve “Kuşkusuz ben müslümanlardanım” diyenden daha güzel sözlü kimdir?

34. İyilikle kötülük bir olmaz. Kötülüğü en güzel bir şekilde sav. Bir de bakarsın ki, seninle arasında düşmanlık bulunan kimse sanki sıcak bir dost oluvermiştir.

35. Bu güzel davranışa ancak sabredenler kavuşturulur. Buna ancak (hayırdan ve olgunluktan) büyük payı olanlar kavuşturulur.

36. Eğer şeytandan gelen kötü bir düşünce seni dürtecek olursa, hemen Allah’a sığın. Çünkü O, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.