IQNA

Kur’an ne söylüyor? / 37

Kur’an ihtiyaç sahiplerine yardım etmeyi teşvik eder

13:13 - November 23, 2022
Haber kodu: 3478349
“Allah’a borç verme” konusu, toplumsal düzene işaret eden muhtaçlara yardım etmeye açık bir teşvik olarak Kur’an’da yedi kez zikredilmiştir. Bu cümlenin bazı gizli anlamları vardır.

Bakara suresi, 245. ayeti: "Kim Allah’a güzel (karşılık beklemeden) bir borç verirse Allah da bunu kat kat fazlasıyla öder. Daraltan da genişleten de Allah’tır ve O’na döndürüleceksiniz."

İnfak, sadaka, karz-ı hasen Kur’an-ı Kerim’in müminleri teşvik ettiği üç yardım ve dayanışma şeklidir. İnfak öncelikle akrabaya ve bazan ihtiyaç gözetilmeden yapılır, sadaka yahut tasadduk daha ziyade muhtaç durumdaki akraba olmayanlara yönelik malî bir ibadettir. Bu ikisi bağıştır geri dönmez, ecrini Allah verir. Karz-ı hasen ise Allah rızâsından başka bir menfaat beklenmeden verilen borçtur. Bu borç karşılığında borçludan menfaat beklenmez, yalnızca ödeme imkânına kavuştuğunda borcun aslını ödemesi istenir.

Allah’a borç vermek, Allah rızası için muhtaç olanlara yardım etmek anlamına gelir.  Ayet, insanlara yardım etmenin onların mallarında bir eksilme getirmeyeceğini de hatırlatmaktadır.

Allah’a borç verme konusu Kur’an’da yedi yerde geçmektedir. Mecme’ul  Beyan  tefsiri, Karz-ı Hasen’in şartlarını şöyle beyan etmiştir: a-helal olmalı, b-sağlıklı olmalı, c-tüketim için gerekli olmalı, d-minnetsiz olmalı, e-içinde faiz olmamalı, f-gizli olmalı, g-sevgi ve fedakarlıkla verilmeli, h-hızşı şekilde verilmeli, j-borç veren Allah’ın kendisine bu lütfu verdiği için şükretmelidir, k-borç verilenin kişinin itibarı korunmalıdır.

Borç kelimesi Arapça’ da kesmek anlamına gelir. Bir kimsenin malından bir kısmının kesilip başkasına verilmesi ve sonra tekrar geri verilmesi anlamına gelir.

Cihad bazen bu ayetten önceki ayette zikredilen canla, bazen de mal ve zenginlik ile olur.

Bu surede geçen “Kim Allah’a güzel bir borç verirse” demek karşılıksız borç vermenin mükâfatının Allah’a ait olduğunu gösterir. Allah borç vermeyi emretmek yerine onları buna teşvik etmek için Allah’a kimin borç vereceğini soruyor. Böylece insanlar herhangi bir zorlama ve gönülsüzlük hissetmeden kendi istekleriyle canı gönülden borç verebilirler.

Borç verenlere Allah’ın mükâfatı hem dünyada hem ahirettedir.

Münâfıkûn suresi, 7. ayeti: “Onlar, “Resûlullah’ın yanındakilere geçimlik bir şeyler vermeyin ki etrafından dağılıp gitsinler” diyenlerdir. Oysa göklerin ve yerin hazineleri Allah’ındır; ama münafıklar anlamıyorlar!”

Nur tefsirine göre ayetin mesajları.

1- İnsanlara yardım etmek, Allah’yardım etmekle eşdeğerdir.

2- İnsanların ihtiyaç sahiplerine yardım etmeleri için teşvik edilmeleri gerekir.

3- Eli açık olmamızın Allah’tan olduğuna inanırsak, sahip olduklarımızı daha kolay veririz.

4- O’na döneceğimizi ve verdiğimizi geri alacağımızı bilirsek, mallarımızı rahatlıkla infak edebiliriz.

İlgili konular
captcha