Sevdiğimiz şeylerden vazgeçerek elde edilen konum nedir?

İnfak konusunda Kur’an ayetlerinin birinde, iyi insanlar konumuna ulaşmak için sevdiğimiz şeylerden vazgeçmemiz ve affetmemiz gerektiği belirtilir. İnfak ettiğiniz şey ne kadar sevgi dolu ve kalben verilirse insanın makamıda okadar yüksek olur.

İnfak, kişinin mal varlığının bir kısmını ihtiyaç sahiplerine bağışlaması veya ihsan etmesi ve Allah yolunda kullanması anlamına gelir. Sadaka ise Allah rızası için fakirlere, muhtaç kimselere, karşılıksız olarak verilen şey; yapılan yardım, her türlü iyilik; Allah yolunda yapılan harcamadır.

Birr doğruluk anlamına gelen Kur’ani bir kelimedir. Aynı zamanda insanlara bir takım iyilikler yaparak ve salih ameller işleyenlere vaad edilen üstün ve yüce bir makamdır Bazı rivayetlere göre, makam bazen Allah’ın huzurunda en lâyık olanın makamı olarak tarif edilir ki Ehl-i Beyt bu gruptadır.

Sözlükte “iyilik, doğruluk” anlamına gelen birr kelimesinin, dinî ve ahlâkî bir terim olarak, iman ve ibadetten başlamak üzere her türlü iyilik, ihsan, itaat, doğruluk, günahsızlık gibi mânalarda kullanıldığı görülür

Bu yer kimin nasibidir? Ali İmrân suresi 92. ayeti: “Allah yolunda sevdiğiniz şeylerden harcamadıkça iyiliğe asla eremezsiniz. Ne harcarsanız Allah onu hakkıyla bilir.”

“İyilik” diye çevirdiğimiz birr kelimesi ayrıca “erdemlilik, ihsan, çok iyi ve hayırlı” gibi anlamlara gelir. Kur’an terimi olarak birr, “kişiyi Allah’a yaklaştıran iman, ibadet ve ahlâk ile en doğru ve en güzel hayatı yaşamak” mânasına geldiği. Kur’an-ı Kerîm’in en geniş kapsamlı kavramlarından olan birr, “Allah’a karşı saygılı olma” anlamına gelen takvâ kelimesiyle paralel ve ona yakın bir mâna ifade etmekte, günah anlamına gelen ism ve kötülük anlamına gelen fücûrun karşıtı olarak kullanılmaktadır.

Çağdaş bir Kur’an yorumcusu olan Allame Tabatabai’ye göre, insanın sevdiğinden vermesinin ve infak etmesinin  önemi ve insanın birr makamına ulaşmasına yol açar. İçgüdülerine dayanarak insanın  mal toplamaya gönülden bağlılığı vardır ve servet hayatının bir parçasıymış gibi, onu kaybederse hayatını da kaybetmiş gibi olur. İnfak da böyle bir ibadettir. Hayat gibi bir şeyi insandan ayırır. Bu nedenle birr ulaşmada etkilidir.

Nur Tefsirinde Muhsin Kıraati bu surenin mesajlarından bazılarını şöyle sıralamıştır:

1-İyilik yapanların makamına ulaşmanın tek yolu, en sevdikleri şeylerden içtenlikle vermektir.

2-İslam’da infak’ın amacı sadece yoksulluğun ortadan kaldırılması değil infak yapanın büyüme ve gelişmesidir. Sevdiklerinden vazgeçmek ve cömertlik ruhunu ortaya çıkarmak infak eden için infak’ın en önemli eserlerindendir.

3-Kalbini dünyaya bağlamak insanların birr makamına ulaşmasını engelleyecektir.

4- Bir insanın saadeti, sosyal ve cömert bakış açısının gölgesindedir.

5-İnsan canını her şeyden çok sever bu yüzden canını Allah yolunda feda eden şehitler Birr'in en yüksek makamına ulaşacaktır.

6-Fakirin sevdiğini değil, kendi sevdiğini ver çünkü fakir yıllarca fakirlik içinde yaşadığı için daha az değerli şeylerle yetinebilir.

7- İlâhî terbiye almış kimse, mal ve servetin esiri olmayıp, onlara hâkimdir.

8-İnfakta nitelik nicelikten daha önemlidir.

9- İslam, mal dostluğunun değil, insan dostluğunun okuludur.

10-İnfak ederken ne aşırılığa kaçın neden az verin. Sadece en fazla sevdiğinizden verin.

11- İnsanın özelliklerinden biri de sevgi ve muhabbet sahibi olmasıdır ama önemli olan bu sevgi ve muhabbetin  boyutudur. İnfak’a engel olmamalıdır.

12- Önemli olan ne kadar az olursa olsun infak etmektir.

13- Allah infakımızı gördüğüne göre, neden niceliğini ve niteliğini azaltalım?