Allah’ın sivrisinek misali ve İlahi sınav
Bakara suresi 26. ayeti: “Şüphe yok ki, Allah herhangi bir şeyi, bir sivrisineği, hatta onun da ötesindekini misal vermekten utanıp çekinmez. Bunun karşısında iman edenler onun, Allah’tan gelen gerçek olduğunu bilirler, inkâr edenler ise “Allah misal olarak bununla neyi kastediyor?” derler. Allah birçok kimseyi onunla saptırır, birçok kimseyi de onunla doğru yola iletir; onunla başkalarını değil, ancak emrine karşı gelenleri saptırır.”
Temsil, teşbih, örnekleme edebî sanatlardan olup hem sözün güzelleşmesini hem de anlamanın kolaylaşmasını sağlar. Sonsuz merhamet ve lutuf sahibi olan Allah, kitabını kullarının zevkle okumaları ve kolay anlamaları için gerektiğinde bu sanatları da kullanmıştır.
Allah Teâlâ’nın kullarına, gerçekleri görmeleri ve bilmeleri için verdiği alet ve araçlara, gönderdiği kitaplara ve peygamberlere rağmen inkârcılar, düşünme ve irade denilen yeteneklerini inkâr yönünde işletmiş, onu tercih etmişler, ilâhî irşad ve yardımdan yararlanmamışlardır.
Allah hakikatın güzel olduğunu ve bunda hiçbir utanmanın bulunmadığını hakikate işaret etmek için misaller vermekten çekinmemektedir. Bu yüzden sanatçılar sanatlarında doğanın umursamazlığını ve kibrini göstererek sanatlarının mükemmelliğine ulaşmaya çalışırlar ki bu da bunun bir gereğidir.
Kur’an-ı Kerim kelamında na kadar zayıf ve önemsiz görünen sivrisinek misal olarak verilse bile bu kelamın belagat ve kuvvetine zarar vermemektedir. Çünkü Allah yaratışılın sırlarını ve gerçeklerini bildiğinden Allah katında sivrisinek ile fil arasında hiçbir fark yoktur.
Diğer bir nokta ise ilim ve marifet ehli bu kıssaların hakikatını anlayarak yanılgıya düşmez ve faydalanırlar. Buna karşın bazı insanlar dünyevi arzuları hakka tercih ederek yanılgıya düşer ve yollarını kaybederler. Ancak ayette fasık yani haktan sapan Allah’ın emirlerinden ayrılan insanların bu yanılgıya düştüğü açıkça belirtilmektedir.
Allah’ı inkar edenler “Allah bu örnekle ne demek istiyor “ diyerek kötülerin Allah’ın sözünü zayıflatmak için bahane aradıklarını ve iyileri ise doğru yola hidayet ettikleri açıkça görülmektedir.
Üstad Muhyiddin İlahi Kumşei’nin “Kur’an ile 365 gün sohbet” kitabından alıntıdır.
4123419
