رضا صابری، نویسنده و کارگردان تئاتر در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: اینکه گفته شود ما چیزی به نام تئاتر دینی داریم از نظر من و برخی دوستان این ادعایی نادرست است؛ تئاتر ابزاری برای بیان همه مضامین و مفاهیم است که میتواند یکی از آنها نیز دین باشد.
مرزبندی تئاتر دینی از غیر دینی غلطی مصطلح است
وی ادامه داد: به نظر میرسد که چون تئاتر و پرداخت آن به چیزی غیر از جنبههای انسانی نیست لذا اساساً ماهیتی غیردینی نیز نداشته باشد اما در شرایط کنونی به غلط مصطلح شده است که برای تئاتر دینی از غیر آن مرزبندی صورت میگیرد و حتی برای آن مقالاتی نوشته میشود و قواعدی شکل میگیرد.
نمایشنامهنویس«کربلای بیشمر» تصریح کرد: البته نمیتوان منکر جریانات مؤثری در عرصه تئاتر همچون برگزاری جشنواره «تئاتر صاحبدلان» و «تئاتر رضوی» شد که آن هم براساس حاکمیت دینی شکل گرفت و موجب تولیدات مفیدی و خوبی در این عرصه شد هر چند که در اینجا نیز تئاتر باز به عنوان ابزاری در خدمت موضوعات گوناگون دینی قرار گرفت و میتوانست با تغییر در محتوا، این ساختار روایتی به گونه دیگری نیز جلوهگر شود.
نمایش با تئاتر آن هم با شکل و شمایل غربی آن تفاوت دارد
صابری در ادامه گفت: مسئله دیگری که باید در این راستا آن را مورد نظر داشت این است که میان تئاتر با آن شکل و شمایل صحنهای به عنوان کالای غربی با نمایش باید تفاوت قائل شد؛ ما در حوزه هنرهای نمایشی دینی تعزیه را از دیرباز داشته و داریم که این مسئله جدای از تئاتر است؛ تعزیه تنها یک تظاهر نمایشی است که معمولاً به موضوعات دینی و شرح روایات تاریخ دین میپردازد و اصول و قواعد آن چیزی متفاوت از فنون رایج تئاتری است.
وی تأکید کرد: معمولاً اختلاط میان تئاتر و نمایش موجب میشود که ما نه پرداخت درستی نسبت به داشتههای نمایشی خود که در میان اقوام گوناگون ایرانی در بازیها و نمایشهای آنها جاری است و ریشه در باورهای اعتقادی و ایمانی آنها دارد، داشته باشیم و نه با اشراف و تسلط درست به فون و اصول تئاتر براساس قوانین و مقررات وضع شده آن در غرب آن را به خدمت گرفته و محتوای دینی را در آن تزریق کنیم.
ضعف در ادبیات نمایشی مهمترین معضل تئاتر با موضوع دینی است
کارگردان نمایش«خون رقصه» گفت: یکی از نقاط ضعف در این جریان همانگونه که گفتم ضعف در ادبیات نمایشی با موضوع و محتوای دینی است؛ به جای پرداخت ریشهای نسبت به این مسئله و دعوت از نخبگان نمایشنامهنویسی برای نگارش نمایشنامههای وزین و قابل اعتنا که منجر به تولید آثار فاخر تئاتری شود تنها از نظر ساختاری به ایجاد جریانهایی معمولاً جشنوارهای با موضوعات دینی میپردازیم که اغلب بیمحتوا بوده و از پختگی لازم برخوردار نیستند و یا پس از چند دوره برگزاری و توفیق نسبی، به ورطه تکرار میافتند.