نقش هدایتگری قرآن پیش از هر فردی باید در معلم قرآن نمایان شود

به گزارش ایکنا، نخستین جلسه مجازی آموزش کارشناسان قرآنی مناطق مختلف شهر تهران، از مصوبات شورای اندیشه‌ورز قرآنی سازمان فرهنگی ـ هنری شهرداری تهران به همت فرهنگسرای قرآن، امروز، سوم اسفند، با تدریس علی‌اکبر توپچی، مدرس و قاری قرآن، از طریق سامانه مؤسسه آموزش شهر برگزار شد.

توپچی در این جلسه با اشاره به مبحث هدایتگری و تأکید بر قبول نقش هدایتگری قرآن در عمل، افزود: اتفاقی که در جامعه افتاده این شبهه را ایجاد می‌کند که منش‌ قرآنیان براساس ظن و گمان‌ است. حال که باید خودمان را به قرآن عرضه کنیم، اگر معتقدیم قرآن هدایتگر است، از قرآن نظر و راهنمایی بخواهیم تا به سرمنزل مقصود برسیم، اما عملکرد ما نشان می‌دهد که نقش هدایتگری قرآن کمرنگ است. موضوع اصلی قرآن، هدایت است با وجود اینکه مباحثی را در حوزه اخلاق، فلسفه، تاریخ و ... مطرح می‌کند، هدف غایی‌اش هدایت ما به سوی حقیقت و پروردگار است و به دنبال رشد و تعالی ما به سوی ارزش‌هاست. بنابر این، نقش هدایتگری قرآن پیش از هر چیزی و هر فردی باید در معلم، مدیر و مبلغ قرآن مشهود باشد. اگر می‌خواهیم جامعه را به سمت آن جذب کنیم، باید عمل، گفتار و اندیشه‌مان قرآنی باشد.

این قاری قرآن با بیان اینکه هدایت در لغت به معنای سکون و آرامش است، تصریح کرد: دو نوع هدایت در قرآن وجود دارد؛ یکی هدایت تکوینی و دیگری تشریعی. هدایت تکوینی در وجود همه مخلوقات قرار دارد و همه خواسته یا ناخواسته به سوی آن قدم برمی‌داریم، اما هدایت تشریعی شامل احکام و دستوراتی است که شارع مقدس از طریق انبیای عظام در طول تاریخ فرستاده است. همچنین، هدایت تکوینی به فطرت بازمی‌گردد؛ چنانکه در همه ما فطرت حقیقت‌جو وجود دارد و در کنار آن قوه تعقل و اندیشیدن موجب فلاح و رستگاری می‌شود و ذاتاً انسان به سمت خوبی گرایش پیدا می‌کند.

توپچی با ذکر اینکه عقل، انسان را به سمت و سوی فلاح و خوشبختی می‌برد، بیان کرد: متأسفانه عقل از سوی انسان‌ها دچار تعارض می‌شود و آنان از عقل به عنوان وسیله‌ای برای آمال و منافع در برابر دیگران استفاده می‌کنند و انسان هم فطرت و هم عقل را تابع نفسانیت می‌کند و بالذات به سمت خوبی‌ها می‌رود؛ چنانکه در قرآن آمده است: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ». یعنی بنا بر فطرت و عقل، باید مسیر درست را طی کنیم، اما این کار را نمی‌کنیم، چون این دو را تابع ناصواب نفس کرده‌ایم. ضرورت نزول قرآن و هدایت تشریعی این است که ما را از تبعیت ناصواب نفسمان باز دارد و به فطرت و عقل کمک کند تا در راستای هدایت انسان قرار گیرد.

وی با تأکید بر اینکه قرآن، حجت ظاهری است که به کمک حجت باطنی(عقل و فطرت) می‌آید و سعادت دنیوی و اخروی را دنبال می‌کند، افزود: قرآن در راستای هدایت بشر، همه مطالب را گفته‌ است و هر فردی به اندازه بهره خود از آن استفاده می‌کند. قرآن، می‌خواهد که با آیات و نشانه‌ها مسیر هدایت را باز کند.

توپچی با تأکید بر اینکه فطرت، شما را به سمت حقیقت می‌برد و لازمه آن تفکر و تعقل و درست عمل کردن است، اظهار کرد: باید به عنوان فردی قرآنی پیام آن را منتقل کنیم و این پیام در وجودمان تأثیر گذاشته باشد. قرآن «تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ‏ء» است. فردی که با آن مأنوس باشد، تمام رفتار و گفتار او نیز برگرفته از قرآن خواهد بود.

وی ادامه داد: هدایت تکوینی، عقلانیت، احکام قرآنی و رویکرد هدایتگری دارند. قرآن، درصدد است تا عقلانیت را احیا و فطرت را بیدار کند. اگر می‌خواهیم قرآن به جامعه آرامش دهد، اولاً باید به خود ما آرامش دهد. من و شما که متولی بحث دین، اخلاق و قرآن هستیم، باید پیش از دیگران مزین به آن باشیم. اگر در مرحله شک، تردید و ابهام هدایتگری قرآن هستیم، نمی‌توانیم به جامعه ثبات، صلابت در اندیشه، رفتار و گفتار را منتقل کنیم. به طور مثال اگر من صداقت را رعایت نکنم، چطور می‌توانم به جامعه بگویم که صادق باشید؟ اگر به هدایتگری در قرآن اعتقاد داشته باشیم، این امر در رفتار، عمل و گفتارمان نمود دارد و در آن هنگام می‌توان تأثیر آن را در جامعه مشاهده کرد.

این مدرس قرآن اظهار کرد: نقش هدایتگری قرآن در قالب مثال، قصه‌گویی، بشارت و انذار، الگودهی، موعظه و نصیحت، سؤال و ... بیان شده است. باید هدایتگری را بشناسیم و به آن توجه کنیم. در این صورت می‌توانیم دست دیگران را بگیریم تا به قرآن متصل شوند. وظیفه مبلّغ و مربی قرآن، زیبنده کردن فکر و اندیشه و رفتار با این کتاب آسمانی است. بنابر این در جلسات آینده به بیان شاخص‌های مدیران و مربیان قرآنی و موانع گسترش فعالیت‌های قرآنی در جامعه و راهکارها و ابزارها خواهیم پرداخت.