«رویکرد معرفت‌شناسانه به علم در سنت علمی کلام در آراء فخر رازی» بررسی می‌شود

به گزارش ایکنا، سومین نشست از سلسله نشست‌های گروه مطالعات علم موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با عنوان «رویکرد معرفت‌شناسانه به علم در سنت علمی کلام در آراء فخر رازی»، هشتم خرداد، ساعت ۱۷ به صورت مجازی برگزار می‌شود.

در این نشست، بنفشه افتخاری، پژوهشگر پروژه فاسیف وابسته به اکل نرمال و مرکز تحقیقات فرانسه به ارائه سخنرانی خواهد پرداخت که علاقه‌مندان می‌توانند برای بهره‌مندی از مطالب ارائه شده به نشانی skyroom.online/ch/irip/mt۲ مراجعه کنند.

چکیده سخنرانی

در تاریخ فلسفه اسلامی، متکلمان با کلیشه ضد عقل و ضد علم بودن در شناخته شده‌اند. در فلسفه طبیعی نیز متکلمان اشعری با دفاع از اتم‌گرایی کلام، به ضدیت با میراث مشائی در طبیعیات و هندسه کلاسیک پرداخته‌اند. غزالی و فخر رازی در میان متکلمان اشعری، با سنت فلسفی به نقد آراء فلاسفه مشائی مبادرت ورزیده‌اند. در این جستار، با بررسی برخی از آراء متکلمان اشعری بخصوص فخر رازی، کوشش شده است تا مبانی تقابل و اختلاف آن‌ها در مباحث هندسی و طبیعی روشن شود.

فخر رازی، فیلسوف متکلم قرن هفتم هجری، نقش عمده‌ای را در ایجاد گفتمان بین دو نحله فلسفه و کلام ایفا کرده است. وی در خلال دفاع از اتم‌گرایی کلام، به نقادی بنیادین علوم متعارف روزگار خود نیز پرداخته است. با بررسی براهین وی، ضد طبیعیات و هندسه، می‌توان نتیجه گرفت که آنچه ضدیت وی با علم خوانده شده، در واقع ناشی از شکاکیتی است که از رویکرد معرفت‌شناسانه او به علوم طبیعی و هندسی نتیجه می‌شود.