شریعت الهی؛ نظام اجتماعی بشر را بر پایه قسط و عدل سامان می‌دهد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) شعبه اروپا، حجت‌الاسلام والمسلمین رمضانی، که در مرکز اسلامی هامبورگ خطبه‌های نماز جمعه را ایراد می‌کرد، در ادامه سلسله مباحث اسلام‌شناسی با موضوع «اسلام و شریعت» گفت: در مباحث گذشته روشن شد که شریعت در اسلام امری ضروری است زیرا برای تربیت صحیح فرد و جامعه، همه نیاز به قانون جامع دارند که به عنوان شریعت نام‌گذاری می‌شود؛ مهم‌ترین جهت در فلسفه شریعت نیزهمین است که انسان‌ها رها نباشند و وظیفه و تکلیف خود را بدانند؛ زیرا اگر راه برای آنان روشن نباشد به گمراهی خواهند افتاد.

امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ اظهار کرد: تاکنون این نکته روشن شد که شریعت الهی در واقع همان قانون نجات بخش برای هدایت انسان‌ها است تا اینکه به سعادت دنیا و آخرت نائل شوند و این سنتی است از جانب خدای متعال برای همه بندگان؛ حال باید به این سؤال پاسخ داد که اگر شریعت و قانون نبود و انسان‌ها مکلف به تکالیفی نبودند، چه وضعیتی برای انسان‌ها پیش می‌آمد.

وی در ادامه افزود: در جواب می‌توان گفت که اگر خدای متعال راه را برای انسان‌ها از طریق پیامبران مشخص نمی‌کرد، در واقع آن‌ها را به حال خود رها ساخته بود؛ این رها کردن موجب می‌شد انسان‌ها به خطا بروند؛ به همین جهت مرحوم «علّامه حلی» در این زمینه بیانی دارد که خلاصه‌اش این است که اگر خداوند متعال انسان‌هایی را که شرایط تکلیف ـ یعنی بلوغ، قدرت و اختیار ـ  را دارند مکلف نکند، مردم را به انجام امر قبیحی گماشته است و بی شک گماشتن مردم بر انجام کار قبیح، مستحق سرزنش است که چنین کاری از جانب خدای حکیم محال است.  

حجت‌الاسلام رمضانی گفت: توضیح مطلب این است که خدای متعال انسان‌ها را به گونه‌ای آفریده است که از یک طرف، هم نعمت عقل، اراده و وجدان را در وجود آن‌ها به ودیعه نهاده و از طرف دیگر تمایلات و غرایز سرکش را به مقتضای حکمت در نهان آن‌ها قرار داده است که بر اساس این تمایلات، بشر همیشه میل به شهوت دارد و از فضایل و کمالات که تحصیل آنها دشوار است، گریزان است.

لذا اگر آنان را به انجام اموری که دارای مصلحت است مکلف نکند، این انسان هیچ نوع انگیزه‌ای برای ترک تمایلات زودگذر نفسانی نخواهد داشت بنابراین با تکلیف که همان شریعت الهی است انسان‌ها را تربیت می‌کند تا مؤمنانه زندگی و با فساد فردی و اجتماعی مبارزه کنند و خود را در منجلاب معصیت و نافرمانی نیندازند.

وی یادآور شد: این نکته بسیار مهمی است که باید در فلسفه بودن شریعت بدان توجه کرد. چنین بیانی با روایات تأیید می‌شود؛ امیرالمومنین علی(ع) می‌فرماید: «به سوی نیکی‌ها و فضایل و کمالات بالا رفتن و به کمالات اخلاقی آراسته شدن، بسیار دشوار، اما نجات بخش است و متقابلاً فرو افتادن در رذایل اخلاق بسیار آسان، ولی کشنده و هلاک کننده است.»
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در ادامه خطبه‌های نماز جمعه تأکید کرد: در حدیث دیگری آمده است «نفس خود را به سمت کمالات و فضایل انسانی وادار ساز و مجبور کن. اما در رابطه با رذایل و پستی‌ها، نفس خود به خود در حرکت است و نیازی به زحمت نیست.»

از این رو اگر شریعت الهی به صورت جدی در این عرصه برای هدایت انسان‌ها حضور پیدا نمی‌کرد، بسیاری از انسانها از لذت‌های مادی، دست نمی‌کشیدند و دراینجاست که شریعت و تکلیف الهی نقش خود را برای جلوگیری از فساد ایفا می‌کند و به انسان‌ها گفته می‌شود که این وعده و وعید الهی است؛ یعنی خدایی که قادر، حی، عالم و حکیم است و بی شک آنچه را که وعده و یا وعید داده، قدرت برای اعمال و اجرای آن دارد و لذا همه انبیاء آمدند تا به بشریت اعلام کنند که باید قانون و شریعت الهی را جدی گرفت و حتی برای اینکه خودشان ضرر و خسران نکند، پایبند به تکالیف الهی شوند.

شریعت و قانون الهی؛ زمینه ساز رشد معنوی انسان

حجت‌الاسلام رمضانی در پایان سخنانش گفت:  در یک جمع‌بندی می‌توان اظهار کرد که شریعت و قانون الهی زمینه ساز رشد معنوی انسان و دریافت پاداش‌های عظیم اخروی است و نیز نظام اجتماعی بشر را بر پایه قسط و عدل سامان می‌دهد و قوای شهوانی وغضبی انسان را تربیت و تعدیل می‌کند و زمینه را برای هر انسانی فراهم می‌کند تا خود را به هدف آفرینش که همان عبودیت و قرب به سوی خداست، رهنمون سازد.