داستان حضرت مهدی(عج) برای ما آرام‌بخش است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، برنامه درس‌هایی از قرآن با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی با موضوع «شباهت‌های حضرت یوسف و حضرت مهدی(عج)» پنجشنبه، 22 خردادماه برگزار شد.

جایگاه نیمه شعبان، پس از شب‌های قدر رمضان

حجت‌الاسلام قرائتی گفت: شب نیمه شعبان بعد از شب قدر بهترین شب است، امسال شب نیمه شعبان به تابستان خورده و مردم زمان مناسبی برای دعا خواندن دارند. اگر کسی بتواند نیمه شعبان احیاء بگیرد، روزی که همه دل‌ها می‌‌میرد، دل آن فرد زنده است.

این مفسر قرآن با بیان اینکه برخی هم نیمه شعبان را مقدمه شب قدر قرار داد‌ه‌اند، افزود: این ماه بستری برای شب قدر است؛ دعای کمیل که شب جمعه می‌خوانیم،اصل آن برای شب نیمه شعبان است، اما گفته شده که شب جمعه هم بخوانید، شب نیمه شعبان شبی است که خدا به بشریت رهبری داد که همه منتظرش هستند.

وی در ادامه در رابطه با شباهت حضرت مهدی(عج) و حضرت یوسف(ع) بیان کرد: شباهت اول؛ مردم یوسف(ع) را نمی‌‌شناختند، حتی برادرهایش هم گفتند:«أَنْتَ یُوسُف‏» تو یوسف هستی؛ در روایات است امام زمان(عج) روی فرش شما راه می‌رود، یعنی در مجامع شما می‌آید، بین شما هست، او شما را می‌‌شناسد، شما او را نمی‌‌شناسید؛ همان گونه که یوسف(ع) برادرهایش را شناخت و برادرها یوسف(ع) را نشناختند.

حجت‌الاسلام قرائتی اظهار کرد: شباهت دوم؛ یک نفر بود که بوی یوسف را استشمام می‌کرد و او پدرش بود، پدر چون معرفت و عشق والایی داشت، گفت که «إِنِّی لَأَجِدُ ریحَ یُوسُفَ»(یوسف/94) من بوی یوسف را می‌شنوم و فرزندانش او را مسخره کردند، گفتند که پدر یوسف بیست سال، سی سال پیش از تو جدا شده است و حال تو بوی او را می‌شنوی؛ در جامعه امروز هم آدم‌های خاصی خدمت حضرت مهدی(عج) می‌‌رسند و هر کسی نمی‌تواند خدمت امام زمان(عج) برسد.

توطئه دشمنان؛ عامل غیبت امام زمان(عج)

وی در رابطه با شباهت سوم امام زمان(عج) و حضرت یوسف(ع) گفت: حضرت یوسف(ع) به‌ دلیل توطئه قتل از یعقوب جدا شد، چون گفتند که «اقْتُلُوا یُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوه‏» (یوسف/9) یا بکشید یا در چاه بیاندازید. امام زمان(عج) هم به خاطر توطئه قتل غایب شده است. خدا یازده چراغ هدایت را برای بشر فرستاد، امیرالمؤمنین(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع) را کشتند و دیگر چراغ هدایت دوازدهم را نفرستاد تا جامعه زمینه لازم را برای حضور ایشان ایجاد کنند.

این مفسر قرآن در رابطه با شباهت چهارم با بیان اینکه همه نمی‌‌توانند یوسف(ع) را درک کنند، افزود: هر کسی نمی‌‌تواند امام زمان(عج) را ببیند؛ به برخی از این مدعیان دروغگو که  می‌‌گویند ما خدمت امام زمان(عج) رسیدیم، باید گفت که دروغ می‌گویید. به هر کس که ادعا می‌کند که من با امام زمان(عج) رابطه دارم، باید گفت دروغگو؛ در این رابطه حدیث داریم که به این‌هایی که می‌گویند ما رابطه داریم، دروغگو بگویید.

وی در ادامه با اشاره به شباهت پنجم تصریح کرد: حضرت یعقوب، حضرت یوسف(ع) را خیلی یاد می‌‌کردند، بچه‌هایش گفتند که «تَاللَّهِ تَفْتَؤُا تَذْکُرُ یُوسُف‏»(یوسف/85) پدر چقدر یوسف(ع)، یوسف(ع) می‌‌کنی‌، زیرا او عاشق و عارف بود؛ امام زمان(عج) هم یک عده عاشق و عارف دارد، مرتب یا مهدی(عج)، می‌‌گویند.

لطف و عنایت امام زمان(عج) به دوستداران

حجت‌الاسلام قرائتی در رابطه با شباهت ششم گفت: حضرت یوسف(ع) کم را می‌پذیرد، ولی کامل می‌‌دهد. بچه‌ها آمدند زمان قحطی گفتند که «وَ جِئْنا بِبِضاعَةٍ مُزْجاة» (یوسف/88) یک مقدار چیز ناقابل آوردیم. «فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْل‏» نگاه به پول ما نکن! گندم ما را بده، خیلی هستیم. یوسف(ع) کم را می‌گیرد، اما گندم فراوان می‌‌دهد. حضرت مهدی(عج) هم همین گونه است، یک لحظه به او توجه کنیم، غوغا می‌کند.

وی افزود: با اینکه هر هفته نامه عمل ما به حضرت مهدی(عج) عرضه می‌شود، اما حضرت فرمودند که «من هیچ وقت شما را فراموش نمی‌‌کنم». توجه حضرت مهدی(عج) به ما به مراتب بیشتر از توجه ما به حضرت مهدی(عج) است.

این مفسر قرآن تصریح کرد: شباهت هفتم این است که یک پیغمبر منتظر یوسف(ع) بود، همه انبیاء تاریخ در انتظار حضرت مهدی(عج) هستند، چون عصاره‌ پیغمبر(ص) است؛ همه پیغمبران آمدند حکومت تشکیل بدهند، نتوانستند؛ اما از آن طرف هم در قرآن آیاتی هست که خبر از تشکیل حکومت می‌دهد و این آیات سه مرتبه تکرار شده است، «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّه‏»(توبه33)، یعنی اسلام کره زمین را خواهد گرفت. «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا» خدا وعده داده است، «لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم‏» (نور/55)، «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ» (انبیاء/105) چند جای قرآن خدا وعده داده است که روی کره‌ زمین حکومت دست حزب‌الله و  بندگان صالح خواهد افتاد. همین طور که یعقوب(ع) در انتظار یوسف(ع) بود، انبیاء و اولیاء هم در انتظار هستند؛ بخشی از دعای ندبه این است، «أَیْنَ هَادِمُ أَبْنِیَةِ الشِّرْکِ وَ النِّفَاق‏» (بحارالانوار/ج99/ص106) مهدی جان، امام زمان کجا هستی تا ساختمان‌های شرک و نفاق را تخریب کنید. «أَیْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِیَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاء» در دعای ندبه داریم، که کجایی، کجایی.

حجت‌الاسلام قرائتی بیان کرد: عده‌ای حضرت یعقوب(ع) را مسخره می‌کردند و می‌‌گفتند که چقدر یوسف، یوسف می‌کنی، سی سال از نبود یوسف گذشته است. ده‌ها سال بین پدر و پسر جدایی افتاد، اما یعقوب(ع) مرتب یوسف، یوسف می‌کرد؛ به او گفتند که «إِنَّکَ لَفی‏ ضَلالِکَ الْقَدیمِ» (یوسف/95) تو همان انحراف قبلی را داری. بچه‌های یعقوب به پدرشان گفتند که تو منحرف هستی و در حال حاضر نیز هستند افرادی که به گروهی که منتظر حکومت هستند، منحرف می‌گویند؛ مگر امام زمان(عج) می‌خواهد چه کند.

همراهی دانشمندان و نخبگان جهان با امام زمان(عج)

وی افزود: امام زمان(عج) با این همه هواپیمای «F16»، کارهای مدرن، تکنولوژی و صنعت مهم و پیشرفت‌های علمی و نظامی و تبلیغاتی، چه کار می‌خواهد کند؛ حدیث داریم امام زمان(عج) که ظهور می‌‌کند، همان مخترعان می‌‌گویند که ما خودمان و اختراعمان در خدمت شما هستیم، مگر خلبان‌هایی مثل شهید بابایی، خضرایی، صیادشیرازی، خیلی از افرادی که در ارتش شاه، دانه درشت بودند؛ وقتی امام خمینی(ره) را شناختند، گفتند که ما خودمان و تخصصمان در اختیار شما است.

وی تصریح کرد: نگویید امام زمان(عج) با هواپیمای «F16» چه می‌‌کند، زمانی که حضرت مهدی(عج) ظهور می‌کنند، سازنده «F16» و تمامی دانشمندان کره زمین با بالاترین تخصصشان دست آقا را می‌بوسند. گذشت زمان یعقوب(ع) را منصرف نکرد؛ ده‌ها سال گذشت، اما باز هم یعقوب(ع) منتظر بود. طولانی شدن زمان غیبت هم عاشقان را مأیوس نمی‌‌کند. 

این مفسر قرآن بیان کرد: برادران حضرت یوسف(ع) در ابتدا وی را نپذیرفتند و گفتند که تو یکی، ما هم یکی. چطور پدر ما تو را بیشتر دوست دارد؛ حرف اینکه برادرها او را در چاه انداختند، این بود چرا یوسف(ع) و برادرش نزد پدر محبوب‌تر هستند؛ «أَحَبُّ إِلى‏ أَبینا مِنَّا» (یوسف/8)، البته بعد که یوسف(ع) حکومت را گرفت و ده‌ها سال گذشت، گفتند که «لَقَدْ آثَرَکَ اللَّه‏» (یوسف/91)، خدا تو را انتخاب کرده است، ما بی‌خود حسادت می‌‌ورزیم. خیلی‌ها در مرحله اول زیر بار امامت امام زمان(عج) نمی‌روند، اما وقتی حکومت تشکیل داد، می‌‌گویند که خدا خواسته است. آدم‌های حسود بدانند با حسادت نعمت را از دیگران سلب نمی‌کنند.

وی اظهار کرد: یوسف(ع) هم برای حکومتش زمینه‌سازی می‌‌کرد. امام زمان هم بیکار نیست و یوسف(ع) برای اینکه حکومت را بدست بگیرد، اول لیوان را درون گندم‌های برادر گذاشت، به بهانه اینکه لیوان یوسف(ع) گم شده است خواست برادرش را نگه دارد. یعنی یوسف(ع) هم برای برگرداندن برادر و آوردن پدر و مادرو هم برای حکومت آینده خود طراحی می‌‌کرد؛ این گونه نیست که امام زمان(عج) هم بیکار نشسته باشد. افرادی را امام زمان(عج) هدایت می‌‌کند.

تبدیل نظام ناسالم جهانی به نظام کارآمد دینی

حجت‌الاسلام قرائتی افزود: یوسف(ع) وارد حکومت رژیمی غیرالهی شد و وقتی به پادشاهی رسید و مسئول گندم شد، اما در همان حکومت بود که شاه به یوسف(ع) ایمان آورد. مردم نیز کم کم ایمان آوردند و حکومت غیرالهی را الهی کرد. مثل امام خمینی(ره)، ایشان در کشوری آمد که می‌‌گفتند «جاوید شاه»، همین کشور جاوید شاه را به کشور مرگ بر شاه تبدیل کرد. یوسف(ع) نیز این کار را کرده بوده و امام زمان(عج) هم همین کار را می‌‌کند.

وی در ادامه تصریح کرد: وقتی حضرت عیسی(ع) آمد به حضرت مهدی(عج) اقتدا کرد، بسیاری از مسیحی‌‌ها ایمان می‌‌آورند و می‌گویند که رئیس ما آمد. زن‌ها یوسف(ع) را که دیدند، دست خود را بریدند. حضرت مهدی(عج) هم وقتی می‌‌آید، مردم عزت و عظمت او را می‌‌بینند، دست از بسیاری از مکتب‌ها و انحراف‌ها و همه چیزهای مصنوعی می‌‌کشند. چگونه وقتی زن‌ها با چاقو نارنج پوست می‌کردند، تا یوسف(ع) را دیدند، تعجب کردند. حکومت حضرت مهدی(عج) هم تا می‌بینند، حیرت زده می‌‌شوند.

این مفسر قرآن افزود: خدا در یک شب ورق را برمی‌گرداند، بنی صدر یازده میلیون رأی داشت که خیلی از این‌ها هم مخالف دکتر بهشتی بودند. اگر دکتر بهشتی می‌‌خواست یکی یکی با این‌ها صحبت کند، یازده میلیون یک ربع، وقت می‌خواست، چند سال می‌شود؛ اما با انفجار حزب جمهوری و شهادت دکتر بهشتی و هفتاد و دو تن یک باره همه متوجه شدند که بنی صدر چه کسی است.

وی بیان کرد: حدیث داریم خداوند وقتی می‌‌خواهد کار امام زمان(عج) را راه بیاندازد، در عرض یک شب همه چیز را زیر و رو می‌‌کند، «یُصْلِحُ اللَّهُ أَمْرَهُ فِی لَیْلَة» (بحارالانوار/ج13/ص42)، این گونه نیست که حال اگر امام زمان(عج) بیاید با این همه کفار، منافقین و طاغوت‌ها چه می‌کند؛ در حدیثی آمده که «یُصْلِحُ اللَّهُ أَمْرَهُ فِی لَیْلَة»، یعنی خدا در عرض یک شب  کار او را درست می‌کند.

در اختیار گرفتن همه امکانات برای برپایی حکومت جهانی

وی بیان کرد: قرآن در رابطه با یوسف(ع) می‌‌گوید که ما به او امکانات دادیم؛ «إِنَّکَ الْیَوْمَ لَدَیْنَا مِکِینٌ أَمِینٌ» (یوسف/54) پادشاه مصر گفت که تو از امروز که خواب مرا تعبیر کردی، از امروز حکومت دست تو، کلید دست تو و مسئول گندم و اقتصاد تو باش؛ یعنی در یک لحظه با یک تعبیر خواب کل حکومت را گرفت. قرآن در این خصوص می‌‌گوید: «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّه‏» (توبه/33) اسلام کره زمین را خواهد گرفت.

این مفسر قرآن در ادامه گفت: داستان یوسف(ع) سبب دلگرمی پیغمبر(ص) شد. داستان یوسف(ع) در مکه نازل شد؛ پیغمبر(ص) در مکه خیلی در فشار بود. یارانش را شکنجه می‌کردند، خودش در محاصره اجتماعی بود و کسی با پیغمبر تماس نگرفت؛ مشرکان مکه انواع سختی‌ها را بر پیغمبر(ص) وارد کردند و خدا در آن زمان سوره یوسف را فرستاد، این یعنی پیغمبر این سختی‌‌ها بر یوسف هم بود، اما در آخر ما یوسف را از چاه به جاه رساندیم؛ یعنی قصه یوسف برای پیغمبر آرامش بود. همین طور که قصه یوسف برای پیغمبر(ص) آرامش بود، داستان حضرت مهدی(عج) هم برای ما آرامش است، زیرا ما صاحب، ولی، امام زمان(عج) و خدا داریم. خدا به ما وعده داده است «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا... لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم‏» حکومت دست ما باشد. «وَ لَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَه‏» (حج/47) خدا خلف وعد نمی‌‌کند؛ خدا قول داده «وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قیلاً» (نساء/122) چه کسی از خدا راستگوتر است.

وی تصریح کرد: همان گونه که داستان یوسف(ع) برای فشارهای مکه آرام‌بخش بود، داستان حضرت مهدی(عج) هم برای یارانش آرام‌بخش است. یوسف مقابل چشم مردم نبود، در زندان بود؛اما از زندان به مردم خیر می‌‌رساند. تعبیر خواب پادشاه و زندانیان را در زندان کرد؛ یعنی لازم نیست کسی که می‌خواهد خیر برساند، در جامعه حاضر باشد، آدم‌هایی هستند ممکن است در ایران هم نباشند، بیرون ایران باشند، اما می‌‌گوید یک مدرسه، مسجد، درمانگاه و بیمارستان به اسم من بسازید. همان طور که یوسف(ع) از درون زندان به جامعه خیر می‌‌رساند، حضرت مهدی‌(عج) هم پشت ابر به مردم خیر می‌‌رساند. حضور فیزیکی ندارد، اما خیررسانی‌اش هست.

حجت‌الاسلام قرائتی بیان کرد: برادرها نسبت به یوسف(ع) گردن کلفتی کردند، اما در آخر وقتی دیدند گرسنه شدند و قحطی شد، آنها را وادار کرد که نزد یوسف(ع) بیایند. یک عده هم نسبت به امام زمان(عج) گردن کلفتی می‌‌کنند، اما فشار و نیاز این‌ها را تسلیم می‌‌کند. برادران یوسف قبول نمی‌‌کردند؛ اما نیاز باعث شد که آمدند و گفتند که «تَصَدَّقْ عَلَیْنَآ» (یوسف/88) به ما صدقه بده، خدا صدقه دهندگان را جزا می‌‌دهد. امام زمان(عج) را هم یک عده قبول نمی‌‌کنند، اما بعد تسلیم می‌‌شوند.

وی تصریح کرد: عزت یوسف(ع) براساس لیاقتش است، چطور یوسف(ع) عزیز شد؛ قرآن آخر سوره یوسف می‌‌گوید که فکر نکنید الکی چیزی را به یوسف دادیم. «وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ» (انعام/84) یوسف(ع) آدم نیکوکار و پاکی بود که بر اساس لیاقتی که داشت ما یوسف(ع) را یوسف(ع) کردیم؛ امام زمان(عج) هم همین گونه است. این طور نیست که از خواب بلند شوند و رئیس شوند؛ «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ» (انبیاء/105)، یعنی انتخاب یوسف(ع) براساس ظرفیت و لیاقتش بود. حکومت حضرت مهدی(عج) هم بر اساس ظرفیت و لیاقتش است. ملاک توفیق یوسف(ع) این بود که گفت «إِنِّی حَفیظٌ» من گندم‌ها را حفظ می‌‌کنم، نمی‌‌گذارم بی‌‌رویه مصرف شود، «عَلیمٌ» (یوسف/55) آگاه هستم که چگونه گندم‌ها را حفظ و جیره‌بندی کنم. در تعبیر خواب می‌‌گوید «مِمَّا عَلَّمَنی‏ رَبِّی‏» (یوسف/37)، یعنی ملاک عزت یوسف(ع)، علم بود و ملاک امام زمان(عج) هم علم است.

سخنان امامان معصوم(ع) درباره امام زمان(عج)

این مفسر قرآن افزود: در عالم خواب یازده ستاره به یوسف(ع) سجده کردند. تمام یازده امام ما هم نسبت به حضرت مهدی(عج) کلماتی دارند. مثلا امیرالمؤمنین(ع) که فرموند «شَوْقاً إِلَى رُؤْیَتِهِ» (بحارالانوار/ج51/ص115) حضرت امیر(ع) چند قرن قبل از حضرت مهدی(عج) است و می‌‌گوید که من عاشق دیدن حضرت مهدی(عج) هستم. امام صادق(ع) فرموند که «لَوْ أَدْرَکْتُهُ لَخَدَمْتُه‏» (بحارالانوار/ج51/ص148)، یعنی من اگر امام مهدی(عج) را درک می‌کردم، من خادمش بودم. افتخار انسان است که در مسجد جمکران کار کند، در مهدیه کار کند. در مؤسسات خیریه کار کند. امام رضا(ع) فرموند: «بِأَبِی أَنْتَ یَا أَبَا ابْنِ خِیَرَةِ الْإِمَاء» (بحارالانوار/ج51/ص110)، «بِأَبِی أَنْتَ»، یعنی پدرم فدای شما! امام رضا به حضرت مهدی(عج) می‌‌گوید که پدرم فدای تو! یعنی موسی بن جعفر! یعنی همان گونه که در ماجرای یوسف(ع) یازده ستاره به او سجده کردند، یازده امام هم نسبت به حضرت مهدی(عج) کلمات مبارکی دارند.

وی در پایان تصریح کرد: به زندان رفتن یوسف(ع) دست خودش نبود و هوس زلیخا باعث شد که یوسف(ع) زندانی شود «و غیبته منا» چون سوء قصد زلیخا باعث شد یوسف(ع) را در زندان بیاندازند. غیبت امام زمان(عج) هم به خاطر خودش نبود، به خاطر ما است. یوسف(ع) کنعانی‌ها را پذیرفت. حضرت مهدی(عج) هم که ظهور کند، هم شرق و هم غرب امام(عج) را خواهند پذیرفت.