گزارش ایکنا از جلسه تفسیر قرآن آیت‌الله‌العظمی سبحانی
گروه حوزه‌های علمیه: مسجد مدرسه حجتیه قم روزی میزبان بزرگان حوزه و برخی مراجع بوده و امروز نیز از برکت تلاش‌های آنان و شاگردانشان به محلی برای تفقه در دین و طرح مباحث تفسیری تبدیل شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) این مدرسه آموزش عالی که در خیابان حجتیه قم قرار دارد، روزهای ماه رمضان چند سال اخیر مزین به بحث تفسیر قرآن است که توسط آیت‌الله‌العظمی سبحانی، صاحب اولین تفسیر موضوعی در کشور بیان می‌شود.
با وجود هوای گرم روزهای تیرماه و موقعیت مکانی مدرسه در نقاط مرکزی شهر استقبال زیادی از جلسه تفسیر صورت می‌گیرد؛ جلسه‌ای که استاد در آن به رمزگشایی از مفهوم سوره مبارکه «زمر» می‌پردازد؛ سوره‌ای که به گفته مفسر، محوریت آن بحث توحید و نفی بت‌پرستی و شرک است.
آیت‌الله‌العظمی سبحانی که در تفسیر موضوعی نسبت به دیگران پیشقدم بوده و مفسری چیره دست است، بیشترین بهره را در تفسیر آیات از دیگر آیات قرآن می‌گیرد و مشرب تفسیری قرآن به قرآن را برگزیده است؛ گرچه توجه به معنای لغت‌ها و واژه‌ها، نیم نگاهی به روایات و استناد به اشعار و زبان عرب از دیگر مزایای این جلسه است.
شاگردان آیت‌الله سبحانی در سلسله جلسات تفسیر را عمدتا طلاب غیرایرانی تشکیل می‌دهند، اما غیرایرانی بودن آنان و احیانا کم آشنایی آنان با زبان فارسی مانعی برای آن نیست که استاد از بار علمی تفسیر بکاهد و البته علاوه بر بیان تفسیر به فارسی، همزمان متن عربی سخنان ایشان نیز در تلویزیون مداربسته روبروی مخاطبان در معرض دید است. جزوات هر جلسه نیز از قبل در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد و شاگردان ایشان هم از جلسه رضایت دارند؛ هم از تفسیر و هم از مفسر.
پر رنگ بودن مباحث اخلاقی در تفسیر آیت‌الله‌العظمی سبحانی
حجت‌الاسلام امینی از کسانی است که در بهره‌مندی از درس استاد مداومت دارد و در این باره می‌گوید: آیت‌الله‌العظمی سبحانی تفسیر نسبتا جامعی را ارایه می‌دهند؛ هم شان نزول و نکات اخلاقی را بیان می‌کنند و هم به صورت آکادمیک و علمی و با سبک و سیاق اخلاقی و قرآنی موضوعات را مطرح می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: ایشان در تفسیر آیات بیشترین مدد را از آیات دیگر گرفته و تفسیر قرآن به قرآن را به سبک و سیاق استادان خود ارایه می‌دهد و بیان نکات علمی و اخلاقی از دیگر ویژگی‌های این درس است.
امینی با بیان اینکه چندین دوره اصول را در محضر آیت‌الله سبحانی سپری کرده است، عنوان می‌کند: بیان روان و شیوای مطالب در کنار منش و خلق و خوی دوست‌داشتنی آیت‌الله باعث می‌شود تا استقبال از جلسه تفسیر بالا باشد.
جامعیت در تفسیر
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین اصل نژاد، از دیگر شاگردان استاد می‌گوید: ایشان فرد بزرگواری هستند که هم به کلام، هم فلسفه و علوم دیگر مسلط هستند و تفسیر جامعی را ارایه می‌دهند. ایشان اگر فرد تک بعدی بودند، تفسیرشان نیز تک بعدی می‌شد و شاید جذابیت لازم را نداشت، ضمن اینکه ایشان جدیدترین مطالب سیاسی روز را نیز در نظر دارند و به عنوان مرجع تقلید و مفسر قرآن موضع‌گیری می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: آیت‌الله‌العظمی سبحانی از «السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ» و از شاگردان امام، آیت‌الله‌العظمی بروجردی و علامه طباطبایی هستند و مطالب ایشان ثمره سال‌ها بهره‌مندی از محضر چنین بزرگانی است.
آیت‌الله‌العظمی سبحانی از نوادر حوزه است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا حاج خضر نیز درباره استاد و تفسیر ایشان معتقد است آیت‌الله‌العظمی سبحانی از نوادر حوزه هستند؛ حضور به موقع در درس، بیان شمرده و منظم مطالب، بیان خلاصه درس قبل و دورنمای درس جدید و استفاده مطلوب از نظرات پیشینیان در تفسیر و بیان نظرات خود از مزایای این درس است.
وی ادامه می‌دهد: ایشان کتاب گرانسنگ مفاهیم القرآن و ادامه تفسیر موضوعی منشور جاوید را که مانند چشمه جوشانی در حال جوشیدن است، تالیف کرده و در دست تالیف دارند و منشور را تا جلد 14 پیش برده‌اند.
حاج خضر تصریح می‌کند: درس تفسیر ماه رمضان ایشان علاوه بر بیان تفسیر، درس اخلاق است برای کسانی که طالب اخلاق هستند؛ ایشان با گفتار و رفتار خویش به مخاطبان تلنگر می‌زنند و فطرت آنان را بیدار می‌کنند، لذا بیان نقاط اخلاقی در تفسیر ایشان پررنگ است.
وی تاکید می‌کند: آیت‌الله سبحانی علاوه بر تفسیر قرآن به قرآن از ادله ادبی و عقلی و استناد به روایات نیز بهره زیادی می‌برند و شیوه بیان ایشان نیز جذابیت تفسیر را دو چندان می‌کند.
سرنوشت انسان در پایان دنیا
آیت‌الله سبحانی ماه رمضان سال‌های قبل به دعوت جامعه المصطفی در این مسجد حضور داشت و تفسیر برخی سوره‌ها مانند حدید، جمعه، منافقون و ... را بیان کرده و جلسات امسال نیز تماما به سوره زمر اختصاص خواهد داشت؛ سوره‌ای که پایان آن پایان سرنوشت انسان‌ها در مسیر زندگی است گروهی مصداق «وَسِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا»(سوره زمر آیه 73) و گروهی نیز مصداق «وَسِیقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ زُمَرًا» خواهند بود.
