بهره‌گیری از نخبگان؛ در پیچ‌ و تاب جذب هیئت علمی دانشگاه‌ها

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد مرتضوی، رئیس دبیرخانه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان خارج از کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) درباره شیوه جذب نخبگان ایرانی خارج از کشور در دانشگاه‌های ایران، اظهار کرد: نخبگان ایرانی به کشور و این نظام علاقه‌مند هستند و نظام هم باید به آنها توجه عاطفی و معنوی داشته باشد.
وی ادامه داد: این نخبگان همچنین نیازمند هستند که درباره وضعیت داخل کشور و اخبار آن، اطلاعات دقیقی را داشته باشند تا بدانند چگونه می‌توانند در دانشگاه‌های کشور جذب و پذیرفته شوند. این مسئله شاید مهم‌ترین دغدغه آنها در خصوص کسب اطلاعات از وضعیت تحصیلی کشور باشد.
حجت‌الاسلام مرتضوی خاطرنشان کرد: برای برخی کسب اطلاعاتی درباره وضعیت نظام وظیفه نیز مهم است. به هر حال برخی از کشورها امکانات خوبی به این نخبگان داده‌اند و دانشجویان موفق ایرانی در بهترین دانشگاه‌های دنیا در حال تحصیل و تدریس و تحقیق هستند و کشور هم علاقه‌مند است از طرفی از دانش آنها استفاده کنند و آن کشورها نیز مایل هستند آنها را به هر قیمتی در دانشگاه‌های خود نگه دارند.
وی گفت: وضعیت جذب نخبگان در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی وضعیت مناسبی ندارد و افرادی که حتی جزء چهره‌های شناخته شده هستند، وقتی برای جذب در دانشگاه‌های ایران اقدام می‌کنند، باز هم به مشکل برمی‌خورند و باید روند بسیار طولانی را طی کنند تا پذیرش بگیرند و در انتها شاید موفق به این کار هم نشوند.
رئیس دبیرخانه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری بیان کرد: افرادی هستند که به این کارمبادرت کردند و گلایه دارند از اینکه ما هنوز یک سال حقوق دریافت نکرده‌ایم. ما در همایش‌های سالیانه خود که با دانشجویان ایرانی خارج از کشور داریم، همواره مسئولان وزارت‌ علوم، تحقیقات و فناوری و مسئولان آموزش عالی کشور را دعوت می‌کنیم و با وجود قول مساعد آنها پیشرفتی در این زمینه حاصل نمی‌شود.
وی افزود: البته در هر دوطرف محذورات قانونی وجود دارد، ولی تشکیلات ساختاری دانشگاه که به ترتیب از رئیس دانشگاه، مدیر دانشکده، مدیر گروه است، معضلاتی را پیش می‌آورد. خود من چند سال در هیئت جذب اعضای هیئت علمی بودم و آنجا هم ملاک‌های خاص خود را دارند و اگر فردی یا گروهی آن ملاک جذب را داشته باشد این افراد به دانشگاه معرفی می‌شوند.
حجت‌الاسلام مرتضوی تصریح کرد: فرض کنید در دانشکده هدف نیز این نیاز به نخبگان و اساتید وجود داشته باشد ولی باز دانشکده مایل هست که از دانشجویان خودشان برای کادر هیئت علمی استفاده کنند که این مسئله امری شایع در همه دانشگاه‌ است و استدلال آنها این است که با شخص خاصی برای همکاری راحت‌تر هستم.
وی توضیح داد: در اینجا کاری که از طریق قانون پیش رفته است، به بن‌بستی می‌رسد که مشخص نیست کدام ارگان یا دستگاه باید معضل آن را حل کند. حال یا باید رئیس دانشگاه فشار بیاورد که این شخص پذیرفته شود یا از جای دیگری توصیه‌ای برای جذب وی صورت گیرد.
رئیس دبیرخانه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان خارج از کشور درباره ارتباط این نخبگان ایرانی با سایر مسلمانان گفت: یکی از سیاست‌های اصلی ما در ارتباط‌گیری، تعامل با مسلمانان سایر کشورها است. طی یک نیازسنجی که صورت گرفته، مشخص شده است که دانشجویان ایرانی ارتباط خوبی با مسلمانان خاورمیانه، هندوستان و بخش‌هایی از آسیای دور دارند.