به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) برنامه «افق» این هفته رادیو قرآن با حضور رضا سلامتپناه، معاون برنامهریزی و مطالعات راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور و محمدرضا پورمعین کارشناسمجری برنامه به موضوع «آیندهپژوهی فعالیتهای قرآنی» پرداخت.
رضا سلامتپناه در ابتدای این برنامه اظهار کرد: زمانی میتوانیم آینده مطلوب را بسازیم که نگاه دقیقی به گذشته خود داشته باشیم و هم بتوانیم معاصرسازی کرده و زمان حال خود را بدانیم و درک کنیم تا بتوانیم آیندهپژوهی دقیقی در حوزه فعالیتهای قرآنی داشته باشیم.
وی افزود: ما در حوزه فرهنگ کشور، اگر به سمت قرآنبنیان شدن امور نرویم و تمام راهبردهای خود در مسائل را به سمت قرآنبنیادی شدن پیش نبریم به طور قطع با چالش مواجه میشویم. باید بپذیریم که حیات و امتداد نظریه انقلاب اسلامی، نیازمند حیات قرآنی در تمامی سطوح فرهنگی است.
سلامتپناه در ادامه گفت: ما حتی نظرمان این است که شورای توسعه فرهنگ قرآنی جای آن را دارد که تبدیل به «شورای توسعه قرآنی فرهنگ» شود.
وی اظهار کرد: در بحث آیندهپژوهی امور قرآنی میخواهیم یک آینده مطلوب را برای دهههای آتی ترسیم کنیم؛ این مسئله که بشر از دیرباز به دنبال فهم قرآن کریم بوده است مسئلهای نیست که تازگی داشته باشد. در مباحث آیندهپژوهی قصد داریم عوامل تغییر و ثبات را بررسی کرده و واقعیتهای فردا را از بین عوامل تغییر و ثبات پیدا کنیم.
جایگاه راهبردی ویژهای برای فعالیتهای قرآنی ترسیم شود
معاون برنامهریزی و مطالعات راهبردی شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور ادامه داد: با توجه به جایگاه راهبردی که قرآن در مقوله فرهنگ دارد و با توجه به نوع نگاهی که نظام جمهوری اسلامی ایران به قرآن دارد باید برای فعالیتهای قرآنی نیز یک جایگاه راهبردی قائل شویم و آینده فعالیتهای قرآنی را ترسیم کنیم.
وی در این بخش از سخنان خود در پاسخ به کارشناس ـ مجری برنامه مبنی بر سطح پایین روخوانی و روانخوانی و فهم اولیه دانشآموزان از قرآن گفت: دوستان در آموزش و پرورش حتما استدلالهایی دارند و اعتقاد دارند که نباید به این تندی بیان کنیم که دانشآموزان روخوانی و روانخوانی قرآن بلد نیستند که البته کارهای خوبی هم انجام دادهاند. اما به هر حال آن توانمندیهای مطلوبی که ما در نظام آموزش عمومی باید داشته باشیم به نحو مطلوب احراز نمیشود.
سلامتپناه با بیان اینکه حدود 50 واحد درسی برای درس قرآن در طول 12 سال تحصیل دانشآموزان داریم، گفت: اینکه آیا این 50 واحد توانسته است ما را به افق مطلوب برساند بحثی است که باید با کارشناسان و مجریان این حوزه بحث شود.
چشمانداز نظام آموزش عمومی قرآن به تربیت 10 میلیون حافظ قرآن میرسد
وی افزود: در اهداف نظام آموزش عمومی قرآنی که از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی ابلاغ شده، چشماندازی برای نظام آموزش عمومی قرآن دیده شده که به نهادینه شدن فرهنگ انس با قرآن و تربیت 10 میلیون حافظ قرآن میرسد. اینکه نظام آموزش عمومی قرآن تا چه میزان در ایجاد توانایی خواندن و تدبر در قرآن و فهم قرآن موفق بوده است جای بحث دارد.
در این بخش از برنامه «افق» میثم علیپور، دکترای مدیریت دولتی و سیاستگذاری، میهمان تلفنی برنامه بود که درباره بحث آینده فعالیتهای قرآنی گفت: ما کمکم و با تجربه و آزمون و خطایی که داریم تعامل صحیح با قرآن را متوجه میشویم؛ قرآن حاکم است و محکوم نیست، هر عملی که منجر به محکومیت قرآن شود به حاشیه میراند و قرآن متبوع است و تابع نیست و هر عملی که منجر به تابعیت قرآن شود به حاشیه میرود.
علیپور ادامه داد: جامعه قرآنی جامعهای است که تکتک اعضای آن به واسطه انس با قرآن رفتارهای پیامبرگونه دارند و این ترسیمی است که در روایات شده است؛ رویکرد انقلاب اسلامی نیز به همین سمت است که قرآن در زندگی آحاد جامعه وجود داشته باشد که البته رویکرد منشور توسعه فرهنگ قرآنی نیز با همین محور بوده است.
وی یادآور شد: به نظر میرسد جایگاه نهادی ارکان منشور(کمیسیونهای سهگانه) به صورت نهادی کمکم جای خود را در ساختار مدیریتی ما باز میکند و پذیرفته میشود و پیشبینی میکنیم که همان اولویتبندی در منشور توسعه فرهنگ قرآنی اتفاق میافتد و تأثیرات خود را در بلندمدت میگذارد؛ این از منظر نهادهای دولتی و ابزارهای اجباری است که در اختیار داریم.
خانواده، مسجد و سازمانهای مردمنهاد فعالیتهای قرآنی را به جایگاه خود میرسانند
این حافظ کل قرآن کریم اظهار کرد: اگر به صورت داوطلبانه از ابزارهای اختیاری نیز بخواهیم استفاده کنیم، میتوانیم به خانواده و مسجد و سازمانهای مردمنهاد اشاره کنیم که با این فعالیتها، قرآن به جایگاه اصلی خود بازمیگردد.
وی افزود: اگر در سیاستگذاریها و اجرا خوب عمل کنیم، میتوانیم یک برنامهریزی بلندمدت 20 ساله در قالب چهار برنامه توسعهای ششم، هفتم و هشتم و نهم داشته باشیم و به گونهای برنامهریزی کنیم که در پایان برنامه چهارم، این اتفاق بیافتد.
سلامتپناه گفت: ما تلاش نداریم برای قرآن برنامهریزی کنیم بلکه تلاش ما بر این است که برای آینده فعالیتهای قرآنی برنامهریزی کنیم. هیچ سیاستی را نمیتوان ادعا کرد که صددرصد اجرا میشود. در این حوزه باید آسیبهایی که در دانشگاهها، مدارس، حوزه فرهنگ و هنر و... را ببینیم و بعد بتوانیم برنامهریزی داشته باشیم.
وی عنوان کرد: ما باید زمان حاضر را بشناسیم، درک کنیم و با تحقق فرهنگ قرآنی آیندهنگر، آینده فعالیتهای قرآنی کشور را ترسیم کنیم.