هیچ نهادی جز ارشاد مسئول نجات تئاتر از اوضاع وخیم کنونی نیست

خیرالله تقیانی‌پور، کارگردان برتر سی و سومین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: شاید حال که توانستم با کوشش و تلاش یکی از گروه‌های فعال نمایشی در جشنواره «تئاتر فجر»، در چند رشته از جمله کارگردانی حائز رتبه برتر شوم این انتظار وجود داشته باشد که حداقل تا مدتها به تعریف و تمجید از این جشنواره و شرایط فعالیت در حوزه هنرهای نمایشی بپردازم و اصطلاحاً مجیز مدیران و مسئولان فرهنگ و هنر کشور را بگویم.
وی ادامه داد: اتفاقاً تصور می‌کنم گلایه از شرایط بحرانی تئاتر در هر زمینه فعالیتی خطاب به مسئولان از زبان من، اثر بیشتری به نسبت فرد و یا گروه‌هایی داشته باشد که در جشنواره سی و سوم «تئاتر فجر» توفیقی کسب نکردند و ممکن است در صورت ابزار گلایه آنها این شائبه پیش آید که طبیعی است کسی که نتوانسته در جشنواره جایزه و رتبه‌ای را از آن خود کند، دل خوشی نیز از این رویداد و مسئولان تئاتری نداشته باشد.
سوء‌مدیریت به تئاتر لطمه زده است
تقیانی‌پور تصریح کرد: واقعیت این است که تئاتر کشور در وهله نخست به دلیل سوء‌مدیریت و کارنابلدی مسئولانی که معلوم نیست براساس چه پیشینه هنری و اجرایی و با تکیه بر چه تدبیری به کار گماشته می‌شوند لطمه خورده است؛ در یک سال گذشته پیکره تئاتر کشور ضربه مهلکی از انتصاب ناشایست فردی خورد که ممکن است سابقه مدیریتی موفقی در حوزه‌هایی غیر از تئاتر داشته باشد اما ناآشنا با این فضا و حتی هنرمندان فعال و پیشکسوت تئاتر بود.
کارگردان نمایش «بوقلمون» که با این نمایش در بخش تازه‌های تئاتر ایران جشنواره شرکت کرده بود گفت: ضعف زیرساختی تئاتر، سیاستگذاری‌های مقطعی و شتابزده در حوزه هنرهای نمایشی از سوی مدیران بالادستی که منتهی به معاونت هنری ارشاد می‌شود موجب شد تا زمام مدیریت اجرایی سی و سومین جشنواره «تئاتر فجر» در تنها چند روز مانده به زمان برگزاری جشنواره به چهره‌ای نام‌آشنا و دانشگاهی در حوزه تئاتر سپرده شود و این پیش‌بینی وجود داشت که «تئاتر فجر» با مخاطرات و کمی و کاستی‌های فاحشی مواجه شود که در کمال تأسف همه این ضعف‌ها را از چشم دبیر فرهیخته این جشنواره دیدند در حالیکه مسئولان ارشاد خود را در پشت این جریان انتقادی که به روند اجرایی جشنواره هجمه وارد کرده بود، پنهان کردند و این کمال بی‌انصافی است.
آقای وزیر؛ غیر از ارشاد مسئول شرایط وخیم تئاتر چه نهاد دیگری می‌تواند باشد؟
تقیانی‌پور با اشاره به صحبت‌های  وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم اختتامیه جشنواره «تئاتر فجر» گفت: از ایشان که اینچنین در شرایط وخیم تئاتر کشور ابزار همدردی با فعالان و هنرمندان تئاتر کشور می‌کنند و خطاب به مسئولان دیگر دستگاه‌ها اعلام می‌دارند که بیایند با تئاتر مهربان باشند پرسشی دارم و آن اینکه مسئول به وجود آمدن این شرایط کیست؟ چرا فرافکنی کرده و تقصیر را به گردن افرادی و نهاد دیگری می‌اندازید؟ به جای بازی با کلمات  و توجیه مسائل  و پروراندن این باور غلط که مسئول مصائب به وجود آمده در حوزه تئاتر حرفه‌ای تشکیلاتی به غیر از ارشاد است، فکر چاره و راه‌حل برای خروج تئاتر از این بحران باشید و یا حداقل تلاشی هر چند مذبوحانه را در دستور کار قرار دهید تا این تصور ایجاد نشود که بیرون گود نشسته‌اید و کاری از پیش نمی‌برید.
کارگردان نمایش «طروپ طرب» تأکید کرد: مشکلات در حوزه تئاتر و فراهم نبودن زمینه مناسب برای فعالیت هنرمندان این عرصه بنیادی است و نباید به شکل مقطعی و تنها در آستانه برگزاری رویدادی همچون «تئاتر فجر» دست به اقدام مقطعی زد، هنرمندان فعال در این عرصه همچنان در زمینه سالن مناسب اجرا و کمبود سرانه فضاهای نمایشی با معذوریت مواجهند و در جشنواره اخیر «تئاتر فجر» شاهد بودیم که حتی همین چند سالن نمایشی محدود که هر ساله در روند اجرایی جشنواره قرار می‌گرفتند به دلایلی از جمله بازسازی به شکل نصفه و نیمه در اختیار قرار گرفتند و این در حالیست که مسئولان بارها و بارها در بازدید از روند بازسازی سالن‌های نمایشی قول مساعد می‌دادند که  این فضاها را با کیفیت بالای فنی به جشنواره امسال خواهد رساند.
تقیانی‌پور گفت: برای هر فعال تئاتری شرکت و کسب موفقیت در جشنواره «تئاتر فجر» افتخار بزرگی است به ویژه برای من و همکارانی که در بخش تازه‌های تئاتر ایران که با هدف چشم‌انداز یک ساله تئاتر کشور برگزار می‌شود و امید دارند که در آینده نزدیک اجرای عموم به آنها داده شود، از اهمیت بسزایی برخوردار است اما این پرسش را از مسئولان دارم که چه تضمینی برای این وجود دارد که در طول یک سال کاری تئاتر کشور، شرایط برای اجرای عموم اثر نمایشی من و سایر همکاران پدید آید و آیا ما می‌توانیم دلخوش به این مسئله باشیم و یا باید به همان چند اجرای محدود در جشنواره «تئاتر فجر» بسنده کنیم؟
حمایت از اثر نمایشی به شرط اجرای عموم، وعده سرخرمن است

وی که اثرش مورد تقدیر پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در اختتامیه «تئاتر فجر» نیز قرار گرفت گفت: اعلام حمایت این سازمان از نمایش «بوقلمون» ستودنی است اما وقتی شرطی برای این حمایت تعیین می شود و همه‌چیز منوط به اجرای عموم نمایش شده؛ چیزی که هنوز مشخص نیست و هیچکس مسئولیت آن را به عهده نمی‌گیرد، با نهایت تأسف باید بگویم که چیزی جز وعده سرخرمن نیست.
تقیانی‌پور در پایان افزود: به هر حال همانطور که گفتم باید واقع‌بین بود و شرایط و نواقص عدیده در حوزه هنرهای نمایشی را پذیرفت و خطاب به مدیران می‌گویم که به جای شانه خالی کردن به هر بهانه‌ای  از زیر بار مسئولیتی که به عهده آنها گذاشته شده است، حداقل به شکل تدریجی به فکر رفع و رجوع مشکلات باشند تا اوضاع از این شرایطی که در آن قرار داریم وخیم‌تر نشود و این را باید بدانند که هیچ نهادی غیر از ارشاد به شکل قانونی در نجات تئاتر مسئول نیست.