استاد حوزه علمیه عنوان کرد:
مفهوم ذکربودن قرآن از نگاه مفسران/ تبیین واژه «اسراف»
گروه حوزه‌های علمیه: استاد حوزه علمیه گفت: برخی تفاسیر «ذکر» را به معنای منبعی برای رفع همه نیازهای بشر دانسته و برخی گفته‌اند مراد از ذکر بودن افتخار برای زبان عربی است که قرآن به ان زبان نازل شده، اما بهترین تعبیر این است که قرآن کتابی برای بیدارکردن ما از خواب غفلت است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی هاشمی شاهرودی، استاد حوزه علمیه دیشب ۳۰ خرداد در آخرین جلسه تفسیر سوره انبیاء در ماه مبارک رمضان گفت: از آیه ششم به بعد سوره انبیاء خداوند فرموده که ای رسول تو هر کاری هم بکنی این کفار ایمان نخواهند آورد ولی بدان من همان طور که از انبیاء قبلی حمایت و با مسرفان برخورد کردم از تو هم حمایت می‌کنم و مشرکان اگر به تو ایمان نیاورند هلاک خواهم کرد.
وی افزود: در اینجا این سؤال مطرح است که وعده خدا به انبیاء قبلی چه بوده است؟ که با رجوع به روایات و قرآن این وعده، حمایت و نصرت از انبیاء است همان طور که موسی را نجات داد و فرعونیان را هلاک کرد و در لیلة المبیت نیز پیامبر را نجات داد.
این استاد حوزه بیان کرد: چرا خدا نفرمود ما انبیاء را نجات می‌دهیم و کسانی که از آنان تبعیت کنند بلکه فرموده هر کسی را من بخواهم پس معلوم است که اراده خدا حرف آخر را می‌زند یعنی ممکن است فردی به رسول الله ایمان هم آورده باشد ولی حتما اهل نجات و بهشت نبود و بعدا منحرف شد و برعکس ممکن بود کسانی به پیامبر ایمان نیاوردند ولی خدا در یک بزنگاه آنان را نجات داد همان طور که فرزند نوح و همسر لوط اهل نجات نشدند.
هاشمی شاهرودی با اشاره به وعده هلاکت «مسرفین» به طرح این سؤال پرداخت که در اینجا سخن از مشرکان است ولی چرا هلاکت را برای مسرفان قرار داده است تصریح کرد: بسیاری از مفسران گفته‌اند منظور از مسرفان همان مشرکین و ظالمین هستند ولی اگر در کلمه اسراف دقت کنیم اسراف تجاوز از حد متعارف است که هم در افعال انسان مانند اسراف در خوردن و خوابیدن و بازی کردن و پول جمع کردن و ... است و هم می‌تواند تجاوز در عقیده است یعنی مشرکان از عقیده انبیاء الهی تجاوز کرده و ایمان نیاوردند.
این استاد حوزه با اشاره به آیه دهم این سوره و با بیان اینکه ایات قرآن با همدیگر مرتبط است اظهار کرد: در این آیه فرموده که من قرآن را برای شما نازل کردم که مایه بیداری و تنبه است و بعد فرمود آیا در آن تعقل نمی‌کنید؟ در این آیه چند نکته وجود دارد اول اینکه کتابی از جانب خداست و در آن تذکر وجود دارد؛ این کتاب مختص امت رسول است و این منتی است که بر امت پیامبر(ص) قرار داد و کتابی برای تعقل است و نگویید ما نمی‌فهمیم.
مفهوم ذکر
وی ادامه داد: برخی تفاسیر «ذکر» را به معنای منبعی برای رفع همه نیازهای بشر دانسته و برخی گفته‌اند مراد از ذکر بودن افتخار برای زبان عربی است که قرآن به ان زبان نازل شده اما بهترین تعبیر این است که قرآن کتابی برای بیدارکردن ما از خواب غفلت است.
هاشمی شاهرودی با اشاره به ارتباط این آیه با آیات گذشته تصریح کرد: در آیات قبلی اشاره شده که قرآن دروغ و خواب و شعر نیست و پیامبر نیز منافات ندارد هم بشر باشد و هم نبی و بعد از ذکر این مسایل، نتیجه گرفت قرآنی که اینقدر فصیح و بلیغ است و شما نمی‌توانید یک آیه مانند آن بیاورید آیا به این نتیجه نمی‌رسید که همین آیات، معجزه است چرا دنبال معجزه دیگری غیر از این ذکر و کلام هستید.
وی افزود: در اینجا این سؤال مطرح است که وعده خدا به انبیاء قبلی چه بوده است؟ که با رجوع به روایات و قرآن این وعده، حمایت و نصرت از انبیاء است همان طور که موسی را نجات داد و فرعونیان را هلاک کرد و در لیلة المبیت نیز پیامبر را نجات داد.
این استاد حوزه بیان کرد: چرا خدا نفرمود ما انبیاء را نجات می‌دهیم و کسانی که از آنان تبعیت کنند بلکه فرموده هر کسی را من بخواهم پس معلوم است که اراده خدا حرف آخر را می‌زند یعنی ممکن است فردی به رسول الله ایمان هم آورده باشد ولی حتما اهل نجات و بهشت نبود و بعدا منحرف شد و برعکس ممکن بود کسانی به پیامبر ایمان نیاوردند ولی خدا در یک بزنگاه آنان را نجات داد همان طور که فرزند نوح و همسر لوط اهل نجات نشدند.
هاشمی شاهرودی با اشاره به وعده هلاکت «مسرفین» به طرح این سؤال پرداخت که در اینجا سخن از مشرکان است ولی چرا هلاکت را برای مسرفان قرار داده است تصریح کرد: بسیاری از مفسران گفته‌اند منظور از مسرفان همان مشرکین و ظالمین هستند ولی اگر در کلمه اسراف دقت کنیم اسراف تجاوز از حد متعارف است که هم در افعال انسان مانند اسراف در خوردن و خوابیدن و بازی کردن و پول جمع کردن و ... است و هم می‌تواند تجاوز در عقیده است یعنی مشرکان از عقیده انبیاء الهی تجاوز کرده و ایمان نیاوردند.
این استاد حوزه با اشاره به آیه دهم این سوره و با بیان اینکه ایات قرآن با همدیگر مرتبط است اظهار کرد: در این آیه فرموده که من قرآن را برای شما نازل کردم که مایه بیداری و تنبه است و بعد فرمود آیا در آن تعقل نمی‌کنید؟ در این آیه چند نکته وجود دارد اول اینکه کتابی از جانب خداست و در آن تذکر وجود دارد؛ این کتاب مختص امت رسول است و این منتی است که بر امت پیامبر(ص) قرار داد و کتابی برای تعقل است و نگویید ما نمی‌فهمیم.
مفهوم ذکر
وی ادامه داد: برخی تفاسیر «ذکر» را به معنای منبعی برای رفع همه نیازهای بشر دانسته و برخی گفته‌اند مراد از ذکر بودن افتخار برای زبان عربی است که قرآن به ان زبان نازل شده اما بهترین تعبیر این است که قرآن کتابی برای بیدارکردن ما از خواب غفلت است.
هاشمی شاهرودی با اشاره به ارتباط این آیه با آیات گذشته تصریح کرد: در آیات قبلی اشاره شده که قرآن دروغ و خواب و شعر نیست و پیامبر نیز منافات ندارد هم بشر باشد و هم نبی و بعد از ذکر این مسایل، نتیجه گرفت قرآنی که اینقدر فصیح و بلیغ است و شما نمی‌توانید یک آیه مانند آن بیاورید آیا به این نتیجه نمی‌رسید که همین آیات، معجزه است چرا دنبال معجزه دیگری غیر از این ذکر و کلام هستید.
