حجتالاسلام بهمنی خبر داد:
روش تفسیری شهیدصدر در دو جلد نقد می‌شود
گروه حوزه‌های علمیه: مدیر گروه قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم با بیان اینکه نظریات شهید صدر در استنطاق از قرآن بی‌نظیر است از چاپ کتابی دوجلدی با موضوع بررسی و نقد روش تفسیری شهید صدر تا پایان سال 95 خبر داد.
حجتالاسلام والمسلمین سعید بهمنی، مدیر گروه علوم قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: کتاب بررسی و نقد روش تفسیری شهید صدر قرار است تا پایان امسال منتشر شود.
وی با بیان اینکه تا بهمن ماه تلاش می‌شود کار این پروژه خاتمه یابد اظهار کرد: بناداریم این کتاب را که به نقد و بررسی روش مدل مفهومی شهید صدر اختصاص دارد در دو جلد چاپ کنیم.
بهمنی با بیان اینکه ابتدا مدل استخراج و بعد نقد شده و توسعه یافته است تصریح کرد: در این نقد، بیشتر به کاستی‌های نظریات شهید صدر پرداخته شده و البته قوت‌ها را هم نشان داده‌ایم و راه تقویت آن نیز گفته شده است ولی جنبه کاستی‌ها با توجه به طبیعت نقد چربش بیشتری دارد.
بررسی جداگانه نظریه سنت‌های تاریخی
مدیر گروه علوم قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: بنا دارم نظریه سنت‌های تاریخی شهید صدر را به صورت جداگانه مورد تحقیق و بررسی قرار دهم و در مجلدی جداگانه منتشر کنیم.
وی با بیان اینکه معتقدم کتب علمی باید بین صد تا 200 صفحه باشد و بیشتر از آن ملال‌آور است اظهار کرد: این کار تا آنجا که بنده مطلع هستم با این نحو آنالیز در دنیای اسلام بی سابقه است و بنده یک مقاله‌ای هم مرتبط با این موضوع در همایش علوم انسانی قرآن بنیان ارایه دادم.
بهمنی عنوان کرد: شهید صدر از نادر عالمان تراز اولی است که وارد مقوله روش‌شناسی شده است البته پژوهشگران متوسطی هم به این مسئله پرداخته‌اند ولی در این تراز قبل از شهید صدر سابقه چنین مسئله‌ای وجود نداشته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: شهید صدر همچنین در نظریات خود نوآوری و ابداع جالبی داشته و روش تفسیر موضوعی و ترتیبی را مقایسه و بازتعریف کرده است که این ابداع و نوآوری بر خلاف همه افراد قبل از او است.
بهمنی بیان کرد: وی معتقد است تفسیری، موضوعی است که منجر و منتج به نظریه شود و گرنه اگر تفسیری مطالب و آیات مرتبط با یک موضوع را هم در یکجا جمع‌آوری کند ولی نتواند نظریه‌ای ارایه دهد تفسیر موضوعی نخواهد بود.
منحصر به فرد بودن نظریات شهید صدر
وی افزود: شهید صدر در این قید در میان اندیشمندان هم تراز خود متفرد است و پیگیری اندیشه‌های وی می‌تواند در بحث نظریات تفسیری به خصوص در اسلامی‌سازی و قرآن‌بنیان کردن علوم انسانی کارآیی زیادی داشته باشد.
وی با بیان اینکه صدر جزء معدود عالمان تراز اول است که وارد وادی نظریه‌پردازی شده با این معنا که همه علوم را می‌توان از قرآن استخراج کرد تصریح کرد: او برای تعریف پدیده‌های هستی و شناخت انسان وارد قرآن می‌شود و نظریه قرآن را در مقابل نظریات دیگر قرار می‌دهد.
بهمنی ادامه داد: صدر معتقد است عالمی که وارد تفسیر موضوعی می‌شود باید مشکلات واقعی جامعه خود را مورد توجه قرار دهد و از بین این مشکلات باید بالاترین آن را انتخاب کند؛ مرحله بعد نیز پیشینه شناسی است یعنی مفسر هم مسایل زمانش را می‌شناسد و هم باید پیشینه آن را بشناسد.
وی اظهار کرد: هر مفسری قبل از ورود به قرآن باید مبانی و روش اجتهادی خود را بیان کند و بعد به مدلولات تفسیری بپردازد و اجتهاد و نوآوری داشته باشد.
رئیس گروه پژوهش‌های نوآمد قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن ادامه داد: یکی از مراحلی که وی بر آن تاکید دارد این است که مفسر باید وارد مقایسه تطبیقی با نظریات رقیب شود و نتایج قرآنی را با دستاوردهای بشری مقایسه کند و قدرت و قوت آن را نشان دهد تا بتواند کارآیی خود در عرصه اجتماعی را به اثبات برساند.
وی با بیان اینکه تا بهمن ماه تلاش می‌شود کار این پروژه خاتمه یابد اظهار کرد: بناداریم این کتاب را که به نقد و بررسی روش مدل مفهومی شهید صدر اختصاص دارد در دو جلد چاپ کنیم.
بهمنی با بیان اینکه ابتدا مدل استخراج و بعد نقد شده و توسعه یافته است تصریح کرد: در این نقد، بیشتر به کاستی‌های نظریات شهید صدر پرداخته شده و البته قوت‌ها را هم نشان داده‌ایم و راه تقویت آن نیز گفته شده است ولی جنبه کاستی‌ها با توجه به طبیعت نقد چربش بیشتری دارد.
بررسی جداگانه نظریه سنت‌های تاریخی
مدیر گروه علوم قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: بنا دارم نظریه سنت‌های تاریخی شهید صدر را به صورت جداگانه مورد تحقیق و بررسی قرار دهم و در مجلدی جداگانه منتشر کنیم.
وی با بیان اینکه معتقدم کتب علمی باید بین صد تا 200 صفحه باشد و بیشتر از آن ملال‌آور است اظهار کرد: این کار تا آنجا که بنده مطلع هستم با این نحو آنالیز در دنیای اسلام بی سابقه است و بنده یک مقاله‌ای هم مرتبط با این موضوع در همایش علوم انسانی قرآن بنیان ارایه دادم.
بهمنی عنوان کرد: شهید صدر از نادر عالمان تراز اولی است که وارد مقوله روش‌شناسی شده است البته پژوهشگران متوسطی هم به این مسئله پرداخته‌اند ولی در این تراز قبل از شهید صدر سابقه چنین مسئله‌ای وجود نداشته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: شهید صدر همچنین در نظریات خود نوآوری و ابداع جالبی داشته و روش تفسیر موضوعی و ترتیبی را مقایسه و بازتعریف کرده است که این ابداع و نوآوری بر خلاف همه افراد قبل از او است.
بهمنی بیان کرد: وی معتقد است تفسیری، موضوعی است که منجر و منتج به نظریه شود و گرنه اگر تفسیری مطالب و آیات مرتبط با یک موضوع را هم در یکجا جمع‌آوری کند ولی نتواند نظریه‌ای ارایه دهد تفسیر موضوعی نخواهد بود.
منحصر به فرد بودن نظریات شهید صدر
وی افزود: شهید صدر در این قید در میان اندیشمندان هم تراز خود متفرد است و پیگیری اندیشه‌های وی می‌تواند در بحث نظریات تفسیری به خصوص در اسلامی‌سازی و قرآن‌بنیان کردن علوم انسانی کارآیی زیادی داشته باشد.
وی با بیان اینکه صدر جزء معدود عالمان تراز اول است که وارد وادی نظریه‌پردازی شده با این معنا که همه علوم را می‌توان از قرآن استخراج کرد تصریح کرد: او برای تعریف پدیده‌های هستی و شناخت انسان وارد قرآن می‌شود و نظریه قرآن را در مقابل نظریات دیگر قرار می‌دهد.
بهمنی ادامه داد: صدر معتقد است عالمی که وارد تفسیر موضوعی می‌شود باید مشکلات واقعی جامعه خود را مورد توجه قرار دهد و از بین این مشکلات باید بالاترین آن را انتخاب کند؛ مرحله بعد نیز پیشینه شناسی است یعنی مفسر هم مسایل زمانش را می‌شناسد و هم باید پیشینه آن را بشناسد.
وی اظهار کرد: هر مفسری قبل از ورود به قرآن باید مبانی و روش اجتهادی خود را بیان کند و بعد به مدلولات تفسیری بپردازد و اجتهاد و نوآوری داشته باشد.
رئیس گروه پژوهش‌های نوآمد قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن ادامه داد: یکی از مراحلی که وی بر آن تاکید دارد این است که مفسر باید وارد مقایسه تطبیقی با نظریات رقیب شود و نتایج قرآنی را با دستاوردهای بشری مقایسه کند و قدرت و قوت آن را نشان دهد تا بتواند کارآیی خود در عرصه اجتماعی را به اثبات برساند.
