همایش بینالمللی ستاد مرکزی اربعین در کربلا
گروه بین‌الملل: همایش بینالمللی علمی «اربعین حسینی»، از دیروز، 28 مهرماه، با حضور شماری از شخصیت‌های علمی و فرهنگی از کشورهای مختلف جهان در کربلای معلی آغاز شده است.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از شفقنا، همایش بین المللی اربعین حسینی دیروز با حضور ده‌ها نفر از اندیشمندان و فرهیختگان ایرانی و کشورهای مختلف از سوی کارگروه بین‌الملل کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین در شهر مقدس کربلا آغاز به کار کرد.
در این همایش سه روزه، کنگره عظیم پیاه‌روی اربعین حسینی و آثار آن در جامعه اسلامی از ابعاد مختلف به‌ویژه پیامدهای بینالمللی آن مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
اربعین و پاسداشت فرهنگ عاشورایی، اربعین و همگرایی امت مسلمان، اربعین و بصیرت سیاسی، اربعین و جامعه مهدوی، اربعین و اقتدار زینبی، اربعین و ارتباطات فرهنگی و رسانه‌ای جهان اسلام و اربعین و گفتمان مقاومت ازجمله موضوعات این همایش است که شرکت‌کنندگان درباره آن سخنرانی و یا مقاله ارائه می‌کنند.
اربعین فرصتی طلایی برای امت اسلامی است
حجت‌الاسلام والمسلمین نجفی روحانی در ابتدای این همایش با بیان اینکه اربعین پدیده‌ای بی‌بدیل در دنیا، ظرفیتی بی‌نظیر و فرصتی طلایی برای امت اسلامی است، گفت: اربعین یک حرکت ناب معنوی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و تجلی علم، بصیرت، وحدت، همبستگی، اقتدار و فریاد حق‌طلبی است.
وی اربعین را بازخوانی عاشورا و تداوم رسالت حسینی و بازنمایی جامعه آرمانی مهدوی خواند و اظهار کرد: عاشورا مقابله اسلام علوی و اموی و اربعین مقابله اسلام ناب محمدی با اسلام تکفیری داعشی است.
مسئول نمایندگی بعثه مقام معظم رهبری در عراق با اشاره به آثار اخلاقی، معرفتی، فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی زیارت امام حسین(ع)، به بیان روایتی از امام صادق(ع) در فضیلت زیارت آن حضرت پرداخت و گفت: زیارت امام حسین(ع) به منزله زیارت خدا در عرش است.
وی استفاده حداکثری از فرصت بی‌نظیر زیارت را برای تحقق عزت و اقتدار جهان اسلام ضروری خواند و با اشاره به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، از میزبانی بی‌نظیر عاشقانه ملت عراق تشکر و بر لزوم اهتمام به رهنمودهای مرجعیت دینی در عراق به ویژه حضرت آیت‌الله سیستانی و حفظ انسجام و وحدت به عنوان مهم‌ترین و ضروری‌ترین مسأله جهان اسلام تأکید کرد.
گسترش روابط دانشگاهی بین ایران و عراق به برکت اربعین
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا اباذری، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در عراق، به امضای ۴۵ تفاهم‌نامه دانشگاهی بین ایران و عراق اشاره کرد و اهمیت روابط علمی و دانشگاهی بین این دو کشور را یادآور شد.
وی با اشاره به تحصیل سه هزار دانشجوی عراقی در ایران از جمله ۴۸۰ دانشجو در دانشگاه فردوسی مشهد، افزود: روابط علمی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق روز به روز در حال گسترش و توسعه است و فرصت‌هایی مانند اربعین روابط دانشگاهی را به هم نزدیک‌تر خواهد کرد.
رایزن فرهنگی ایران در عراق افزود: مقام معظم رهبری در دیدار تعدادی از مسؤولان عراقی با ایشان فرمودند «مثلنا ومثل الشعب العراق، لحمک لحمی ودمک دمی» که این جمله، مشخص کننده عمق روابط دو ملت است و با تفسیر این جمله هیچ قدرتی نمی‌تواند بین دو ملت جدایی بیندازد.
وی با بیان اینکه صدام نتوانست بین این دو ملت جدایی بیندازد، جنگ را هشت سال تحمیل کرد؛ اما بین دو ملت جدایی نیفتاد، اظهار کرد: بعد از سقوط صدام و در حال حاضر، نزدیک دو و نیم میلیون نفر عراقی به جمهوری اسلامی مسافرت می‌کنند و تنها در اربعین میلیون‌ها ایرانی به عراق سفر می‌کنند.
اباذری مسافرت ۵ تا ۶ میلیون زائر ایرانی و عراقی در دو کشور را بیانگر عمق روابط بین دو ملت دانست و گفت: این روابط به برکت اربعین هر روز بهتر از روز قبل و هر سال بهتر از سال قبل میپ شود.
وی با بیان اینکه رهبر انقلاب در موضوع اربعین فرمودند که از ملت، دولت و عشایر عراق تشکر می‌کنم، افزود: مردم عراق با تمام وجود نسبت به زائران امام حسین(ع) خدمت می‌کنند و از بصره تا سامرا، تمام این مواکب برای خدمت به زائران اربعین آماده شده است.
رایزن فرهنگی ایران در عراق مشکلات اقتصادی این کشور را یادآور شد و گفت: مردم با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ اما هیچ نقص و کاستی برای خدمت‌رسانی به زائران نمی‌بینیم و این به برکت اربعین و امام حسین(ع) است که این روابط روز به روز توسعه پیدا می‌کند.
وی با بیان اینکه وقتی روابط ایران و عراق عمیق شود دشمنان در بر هم‌زدن آن طمع می‌کنند، تأکید کرد: باید مراقبت کنیم این روابط بین دو ملت و دو دولت دچار اختلاف و ضعف نشود، چرا که هیچ کشوری در دنیا پیدا نخواهد شد که مثل ایران و عراق اینقدر با هم مشترکات داشته باشند.
اباذری مرز و همسایگی بین دو کشور، مذهب و دین، وجود عتبات عالیات در عراق و وجود مضجع شریف امام رضا(ع) و بارگاه حضرت معصومه(س) در مشهد و قم را از مشترکات بین دو ملت خواند و گفت: دشمن دو کشور ایران و عراق مشترک است و نباید این دشمن را فراموش کنیم.
اربعین پدیده‌ای بی نظیر در تاریخ بشری است
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در همایش کربلا بر لزوم ارائه نظریه پدیده اربعین و ابعاد تمدنی آن به جامعه علمی جهان تأکید کرد.
وی با اشاره به دیدگاه پیتر برگر از جامعه‌شناسان مشهور غربی که نظریه جدایی دین از زندگی بشر و از بین‌رفتن آخرین سنگر فرهنگ عمومی را تا پایان قرن بیستم مطرح می‌کند، گفت: در دورانی که سکولاریسم علم و سیاست را فرا گرفته است، مردم کوچه و بازار نیز دین‌گریز خواهند شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه برگر نظریه دیگری را در پایان قرن بیستم با عنوان «افول عقلانیت و افول سکولاریسم» مطرح می‌کند، گفت: وی پس از انقلاب اسلامی ایران احساس کرد که یک بازگشتی از سوی فرهنگ عمومی در کل جهان برخواسته است که در این زمینه اندیشمندان عراقی باید تجربه ۵۰ ساله خود را ببینند.
وی افزود: کشورهای اسلامی در حاشیه کشورهای غربی در حال طی مسیر سکولار شدن علم و سیاست و درگیر شدن فرهنگ عمومی و نهادهای علمی در این ماجرا بودند، اما امروز و در ماجرای اربعین بازگشت به دین از دل فرهنگ عمومی مردم برخاسته است که خود را در سیاست جهانی و در نظام‌های علمی تحمیل می‌کند.
پارسانیا تصریح کرد: سیاست جهان اسلام از این حرکت مردمی متأثر شده و سمت و سوی آن در حال تغییر است و این نشست به عنوان بخشی از جامعه علمی است که می‌خواهد از این فرصت استفاده و حق دینی و معنوی خود را برای ارائه تئوری های مناسب با آن استیفا کند.
وی با بیان اینکه اربعین هدیه‌ای الهی است که خداوند آن را از طریق امت اسلامی به جامعه علمی اهدا کرده و از این هدیه، حوزه علمیه نجف و قم و مجامع علمی و دانشگاهی دو کشور باید استفاده کنند، گفت: اربعین پدیده‌ای بی نظیر در تاریخ بشری است که ابتدا محقق شده و بعد باید نظریه مناسب آن را ارائه دهیم.
حرکت اربعین نباید ساده و سیاسی تلقی شود
در ادامه، پور عزت، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران پیاده‌روی اربعین را فضای مناسبی برای احیای تمدن شیعی دانست.
وی با اشاره به حضور گروه‌های متعدد شبیه و متنوع در مسیر پیاده روی اربعین، سازه‌های فرهنگی در حال فروپاشی در جوامع غربی را یادآور شد و تأکید کرد: در جوامع متعدد انسانی به لحاظ فن‌آوری روز بسیاری از سازمان‌های فرهنگی در حال اضمحلال و فراموشی از زندگی مردم هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه حرکت اربعین باید تجلی گاه تمام خرده فرهنگ‌های سالم شیعه باشد، گفت: جامعه شیعه یکسان نیست و در شهرهای مختلف سازه‌های فرهنگی متفاوت وجود دارد؛ در کشور ایران بیش از صد گونه رفتار مثبت و درست با مقوله عاشورا قابل مشاهده است و در کشورهای دیگر قطعا به این صورت است به ویژه در عراق که این امر بسیار متنوع است.
وی افزود: فضای پیاده‌روی اربعین باید به گونه‌ای مدیریت شود که شهرهای مسیر مسئولیت استفاده و به‌روز رسانی و تمهید امکانات را به به عهده گیرند، فضای سیاسی از بین رفته و مدنیت شهری و احساسات مردمی که سالم‌ترند با هم جوش خورده و برجسته شود.
پور عزت با بیان اینکه اربعین فضای فرهنگی بسیار مستعدی دارد که باید این فضا با حسن مدیریت و رفتاری صحیح بارورتر شود، گفت: ۱۴۴۰ عمود در این مسیر وجود دارد و بیش از ۱۵۰۰ شهر شیعی در جهان داریم، اگر احیای هر یک از عمودها به یک شهر واگذار شد اربعین به تمدن جامعه شیعی تبدیل می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: حرکت اربعین نباید ساده و سیاسی تلقی شود، بلکه اداره آن باید مردمی باشد تا پایدار بماند چراکه سنت‌هایی که دولت‌ها ایجاد می‌کنند، ناپایدار خواهد بود.
وی با بیان اینکه حدود ۲۰ میلیون نفر هفت روز از زندگی خود را وقف حرکت اربعین می‌کنند، اظهار کرد: اینجا میلیون‌ها نفر به فعالیت مشغول هستند و این تعداد فرصت مناسبی برای آموزش بهداشت، رفتار اجتماعی سالم، شیوه‌های متعالی زندگی‌کردن، تمرین ساده‌زیستی و سنت‌های خوب دانشجویی است.
پورعزت آموزش شب نشینی‌ها و اجتماع‌های سالم، امکان بازسازی بنیان‌های فرهنگی، امکان فضاسازی برای مدیریت دانش در راستای رفع فقر، محدود شدن بازار و کم شدن فضای تکدی‌گری و ابراز استعدادهای هنری در اربعین تأکید کرد و افزود: فرصت ارزشمند مذاکره و صحبت در ایام اربعین فراهم است.
تضمین سعادت با مطالعه راه امام حسین(ع) و نگاه عقلانی به سیاست امکان‌پذیر است
همچنین، پروفسور محمد فاروق حسین، بر داشتن نگاه عقلانی توأم با اخلاق به سیاست تأکید کرد.
وی با بیان اینکه امام حسین(ع) مجموعه‌ای از بهترین‌ها هستند که جانشان را در راه دین خدا اهدا کردند، گفت: امام حسین(ع) همه خوبی‌ها و اخلاق انسانی از جمله عدل، عقلانیت و رحمت را در خودشان جمع کردند و این عقلانیت و رحمت مخالف اسلام تکفیری و داعشی است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: یک درس قدیمی از نبی اسلام می‌گیریم که سؤال خوب نصف علم است. نوع سئوالی که ما مطرح می‌کنیم نوع راه حل را به ما ارائه می‌کند و ما در تبعیت از امام حسین(ع) باید سیاست را اخلاقی و اخلاق را سیاسی کنیم.
محمد فاروق حسین با بیان اینکه رفتار امام حسین(ع) تنها یک رفتار سیاسی صرف نبود، بلکه رفتاری انسانی بود که ایشان از سر، عقل، روح و قلب استفاده می‌کردند، افزود: در رفتار امام حسین(ع) عزت را می‌بینیم، اما بعضی‌ها سعی دارند حرکت آن حضرت را کوچک بشمارند، بنابراین باید ببینیم این افراد چه سودی از کارشان می‌برند.
وی گفت: تکفیری‌ها و افرادی که مخالف عزت و انقلاب هستند، هر دو گروه مخالف تاریخ و سیره اهل بیت(ع) نیز هستند، به این دلیل که آنها نتوانستند از نور اهل بیت(ع) به درستی استفاده کنند و راهی را که در زندگی در پیش گرفته‌اند، نشناخته‌اند و تفسیر درستی از سیره و روش ائمه اطهار(ع) ندارند.
این استاد دانشگاه گفت: آنها می‌خواهند ما مثل عروسکی باشیم که هر چه می‌گویند بپذیریم. اگر راه اهل بیت و راه عزت و مبارزه با طاغوت را بپذیریم مورد تهدید آنها قرار می‌گیریم و آنها نمی‌خواهند این راه ادامه یابد.
او با بیان اینکه اگر شیعیان جریان عاشورا و اربعین امام حسین(ع) را بد تفسیر کنند، سلطه قدرتمندان بر آنها بیشتر می‌شود، در حالی که امام حسین(ع) به ما آموختند که نگاه عقلانی داشته باشیم تا قدرتمندان بر ما مسلط نشوند، گفت: تضمین سعادت با مطالعه راه امام حسین(ع) و نگاه عقلانی به سیاست امکان پذیر است.
اربعین عامل وحدت مسلمانان و غیرمسلمانان است
خانم «بشری حنون محسن»، استاد زبان ادبیات عرب دانشگاه کربلا نیز تصریح کرد: راهپیمایی اربعین توطئه دشمن در به فراموشی سپردن عاشورا را نقش بر آب کرد.
وی در ادامه صحبت از امام حسین(ع) در قالب گفتار، نوشتار، همایش و سمینار را برای شناخت شخصیت آن حضرت کافی ندانست و گفت: بسیاری از اهداف به مرور زمان از بین می‌رود اما اهداف امام حسین(ع) از قیام با گذشت زمان گسترده‌تر و پرشورتر می‌شود.
بشری افزود: گذشت زمان تأثیری در فراموشی واقعه عاشورا ندارد و هر سال با رسیدن این ایام و تحقق راهپیمایی عظیم اربعین حسینی، گویی عاشورا به تازگی رخ داده است.
استاد دانشگاه کربلا تصریح کرد: راهپیمایی عظیم اربعین موجب ترس و وحشت دشمنان است و از هر کاری برای فراموشی عاشورا و کم رونق شدن حضور پروشور مردم در راهپیمایی اربعین دریغ نمی‌کنند.
بشری، اربعین حسینی را عامل وحدت و ارتباط بین مسلمانان و غیر مسلمانان دانست و گفت: راهپیمایی اربعین در متخلق‌شدن به اخلاق عاشورایی بسیار مؤثر بوده است.
