دوفصلنامه مطالعات اسلامی معاصر در ایستگاه 5
نخستین شماره از دوره سوم دوفصلنامه مطالعات اسلامی معاصر به صاحب امتیازی دانشگاه تهران به زیور طبع آراسته شد.
به گزارش ایکنا، در این شماره از دوفصلنامه مطالعات اسلامی معاصر مقالاتی با عناوین «مصادر انکار اعجاز قرآن»، «ترابط کمال‌جویی عقل و اخلاق با محوریت روایات کتاب غُرَرالْحِکَم»، «بررسی ماهیت واقع‌بینی و آثار آن از منظر قرآن و حدیث»، «مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نَهْج‌الْبَلاغَه»، «وحی بیانی و چیستی نطق محسوس قرآن (در پرتو آموزه‌های نَهْج‌الْبَلاغَه)»، «بررسی بینامتنیت عهدین در دعای سِمات»، «تشابه‌ها و تفاوت‌های معتزله و نومعتزله در رهیافت ادبی قرآن»، «گسترۀ معنایی آیۀ «با مردم به نیکی سخن بگویید» با رویکردی فقهی از منظر مفسران فریقین»، «دامنه گفتار معصومانه رسول خدا(ص) از نگاه قرآن»، «مسئله شر در کلام امامیه»، «جایگاه نقد سندی و متنی روایات بطن قرآن (موردکاوی روایات ذیل آیۀ هفت سورۀ حجرات)» و «بررسی کارکرد تذکری وحی» منتشر شده است.
مصادر انکار اعجاز قرآن
در چکیده مقاله «مصادر انکار اعجاز قرآن» آمده است: بعد از نزول قرآن کریم، کتاب هدایت همگان، از طرف خدا بر پیامبر اکرم(ص) عدهای آن را پذیرفتند و عدهای دیگر به انکار آن پرداختند. حال، باید دید چه زمینه‌ها و مصادری وجود داشت که مشرکان و مخالفان، آیات قرآن را انکار کنند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از آیات قرآن، در پی یافتن پاسخ برای آن هستیم. تحقیق و مطالعه آیات، قرآن نشان می‌دهد برخی از مصادر انکار قرآن عبارتند از: کفر مشرکان، لجاجت و عناد و تکبر فراوان، تعلقات دنیوی و پافشاری بر عقاید مادی، انکار قیامت و اشتباه در ارزش.
ترابط کمال‌جویی عقل و اخلاق با محوریت روایات کتاب غُرَرالْحِکَم
در طلیعه نوشتار «ترابط کمال‌جویی عقل و اخلاق با محوریت روایات کتاب غُرَرالْحِکَم» آمده است: این مقاله با تبیین هویت مفهومی عقل و تمایز آن از معنای علم، به مسألۀ کمال اخلاقی می‌پردازد که هدف اصلی در سیر تکاملی انسان است. هدف آن، تبیین ارتباط تکاملی عقل و اخلاق نسبت به یکدیگر و برآیند تأثیرات این دو بر تکامل انسان از منظر دین، با تأکید بر روایات کتابغُرَرالْحِکَم است. در این پژوهش بنابر گفته‌های امام علی(ع)، به این رهیافت مهم خواهیم رسید که بین عقل و اخلاق، تلازم وجود دارد و اخلاق منهای عقل، ناقص است و عقل بدون اخلاق نیز نقش خود را به‌درستی ایفا نخواهد کرد. در این پژوهش، ابتدا تفاوت ماهوی و مفهومی عقل و علم طرح می‌شود؛ سپس تأثیرات متقابل تکاملی عقل و اخلاق بر همدیگر و سهم این دو در جهت حرکت تکاملی انسان بحث و بررسی خواهد شد.
بررسی ماهیت واقع‌بینی و آثار آن از منظر قرآن و حدیث
نویسنده مقاله «بررسی ماهیت واقع‌بینی و آثار آن از منظر قرآن و حدیث» در طلیعه نوشتار خود آورده است: دین مبین اسلام همواره بر توجه به واقع‌بینی تأکید کرده که یکی از ارکان اساسی این دین را تشکیل می‌دهد. بر این اساس، دین اسلام به انسان می‌آموزد که واقعیت‌ها را در نظر داشته باشد و حرکت و تلاش خود را بر پایۀ آن تنظیم و برنامه‌ریزی کند؛ زیرا بدون شناخت واقعیت‌ها نمی‌توان به اهداف آرمانی (که سعادت انسان در پرتو آن رقم می‌خورد) دست یافت. از این رو، ضروری است که با شناسایی ماهیت واقع‌بینی و آثار آن، گامی در جهت اطاعت از اوامر الهی و به‌دنبال آن تقویت این عنصر مهم در انسان و ایجاد انگیزه برای رشد و تعالی هر چه بیشتر آن، به جلو برداشته شود تا در نهایت، انسان به کامیابی و سعادت حقیقی خویش نایل شود. این پژوهش به روش کتابخانه‌ای، پس از تبیین ماهیت واقع‌بینی، به بیان آثار آن و روابط بین این آثار و تقدم و تأخر آنها پرداخته است.
مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نَهْج‌الْبَلاغَه
در طلیعه نوشتار «مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نَهْج‌الْبَلاغَه» آمده است: یکی از مطالبات به حق جامعۀ ما 37 سال پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، استقرار ارزش‌های ناب اسلامی در تمامی شئون جامعه به‌ویژه تصمیم‌گیری‌های حوزۀ اقتصادی و بازرگانی است. هدف پژوهش حاضر، تبیین و شناسایی مؤلفه‌ها و اصول مشتری‌مداری و ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نَهْج‌الْبَلاغَه خواهد بود. از این رو تحقیق حاضر، از لحاظ هدف کاربردی است و در زمرۀ پژوهش‌های توصیفی از شاخۀ پیمایشی قرار می‌گیرد. به‌منظور گردآوری داده‌ها، از شیوۀ فیش‌برداری استفاده شده است که این مهم با انجام دادن مطالعات کتابخانه‌ای حاصل شد. نتایج به‌دست‌آمده، حاکی از شناسایی پانزده مؤلفه و دسته‌بندی آنها در قالب دو بُعد اصول نظری شامل حق‌محوری، کسب رضایت الهی، توجه به خواست مشتری، صداقت‌پیشگی در معامله و تطابق معامله با احکام اسلامی و اصول عملی شامل سود متعارف، رعایت مساوات، اعتماد معقولانه به مشتری، عدم کم‌فروشی، ممنوعیت احتکار، حلم و بردباری، خوش رویی با مشتری، حُسن خدمت به مردم، تسریع در رفع حوایج مشتریان و دعا برای کسب توفیق خدمت به مردم است.
وحی بیانی و چیستی نطق محسوس قرآن (در پرتو آموزه‌های نَهْج‌الْبَلاغَه)
در طلیعه نوشتار «وحی بیانی و چیستی نطق محسوس قرآن (در پرتو آموزه‌های نَهْج‌الْبَلاغَه)» می‌خوانیم: سبک و نحوۀ سخن گفتن قرآن مجید با انسان، همواره یکی از خدشه‌های ذهنی انسان بهخصوص دین‌پژوهان معاصر است که ذهن آنان را به خود مشغول می‌سازد. به باور نویسنده، قالب تجلی این سبک را باید در حقیقتی به نام «نطق قرآن» جست‌وجو کرد. بر اساس قراین لغوی و روایی، معنای «انتقال و ارائۀ پیام و مراد» در واژۀ «نطق» نهفته است و این پیام و مراد، شاید از طریق سازوکارهای حسی مانند الفاظ و اصوات (نطق محسوس) یا سازوکارهای عقلی (نطق معقول) محقق شود. فرضیۀ مقاله آن است که وحی بیانی، یکی از اقسام نطق وحی قرآنی به‌شمار می‌آید که در نهایت به اثبات مبنای ترجمان‌خواهی قرآن در وحی قرآنی می‌انجامد.
انتهای پیام
