بررسی برنامه درسی ممدوح و مذموم از منظر تربیت اسلامی
چهارمین شماره فصلنامه علمی تخصصی پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی به صاحب امتیازی دانشگاه فرهنگیان و مدیرمسئولی سید امین الله دادگر منتشر شد.
به گزارش ایکنا، چهارمین شماره فصلنامه علمی تخصصی پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی به صاحب امتیازی دانشگاه فرهنگیان و مدیرمسئولی سید امین الله دادگر منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «فرایند تربیت دختران در جهت پذیرش نقش‌های جنسیتی در نظام تربیت مدرسه‌ای با نگاهی به آرا و اندیشه‌های آیت‌الله خامنه‌ای»، «تحلیل محتوای کتاب هدیه‌های آسمان چهارم ابتدایی بر اساس روش‌های تربیت دینی»، «برنامه درسی ممدوح و مذموم از منظر تربیت اسلامی با تأکید بر اندیشه‌های تربیتی آیت‌الله جوادی آملی»، «مبانی تأثیرگذار در تدریس بر اساس آموزه‌های اسلامی»، «تحلیل محتوای کتاب‌های هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی از منظر اخلاق زیست محیطی».
در چکیده مقاله «برنامه درسی ممدوح و مذموم از منظر تربیت اسلامی با تأکید بر اندیشه‌های تربیتی آیت‌الله جوادی آملی» آمده است: «هدف این پژوهش، معرفی برنامه درسی ممدوح و مذموم - و کیفیت عناصر آن - از منظر تربیت اسلامی و با تاکید بر اندیشه‌های تربیتی آیت‌الله جوادی آملی است. به این منظور و در ذیل این مساله به بررسی انسان و تفکرات حاکم بر جوامع انسانی پرداخته شده است. برای تحقق این هدف از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده گردید. پژوهش حاضر به دو رویکرد ممدوح و مذموم در برنامه درسی توجه دارد که هر یک هدف، روش، محتوا و شیوه ارزشیابی خاصِ خود را دارند. غایت در یک رویکرد اصالت ماده و حس و در دیگری فراتر از ماده، یعنی باور به امور مجرد است. معیار ارزشیابی فعالیت‌های آموزشی در برنامه درسی مذموم، بر مبنای ملاک‌های از پیش تعیین شده و در برنامه درسی ممدوح برحسب تأثیر یک محصول تازه تدوین شده می‌باشد. لذا، می‌توان اذعان داشت که فلسفه تعلیم و تربیت در جوامع اسلامی این ظرفیت را دارد که نظریه‌های متفاوتی را در خود برویاند و جامعه بشری را در مقابل افقی نو از اندیشه‌های تربیتی قرار دهد.»
در طلیعه مقاله «مبانی تأثیرگذار در تدریس بر اساس آموزه‌های اسلامی» آمده است: «هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی تأثیرگذار در تدریس، بر اساس آموزه‌های اسلامی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که هدف از یادگیری و آموزش، تربیت و رشد معنوی بوده که نتیجه آن سعادت و قرب الهی است. این مبانی در سه حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری تدریس تأثیرگذار خواهد بود. در این پژوهش، مبانی تأثیرگذاری چون فاعلیت و تأثیر حق در تدبیر انسان و عالم، امانت‌انگاری علم و متعلم، دو بُعدی بودن انسان؛ برخورداری‌های فطری، کرامت‌مندی انسان، نیازمندی انسان به دیگران در شئون حیات، خطاپذیری معارف بشری، تأثیر نیّت در امر آموزش، تفاوت انسان‌ها در ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها، اختیارمندی انسان در آموزش، مورد بازخوانی قرار گرفته و تأثیر آن در قلمرو آموزش تبیین گردید.»
در چکیده مقاله «تحلیل محتوای کتاب‌های هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی از منظر اخلاق زیست محیطی» آمده است: «هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب درسی هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی از منظر توجه به اخلاق زیست محیطی است. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری شامل کتاب‌های هدیه آسمانی پایه دوم تا پایه ششم مقطع دبستان می‌باشد و بدون نمونه‌گیری به صورت سرشماری محتوای همه کتاب‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در کتب هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی ۲۰9 مرتبه به اخلاق زیست محیطی اشاره شده است؛ اما در اشاره به مولفه‌های زیست محیطی، تعادل رعایت نشده است. به ترتیب مولفه‌های درختکاری و حفاظت از محیط زیست (۲۶ فراوانی) و مولفه رعایت حقوق حیوانات (۹ فراوانی) بیشترین و کم‌ترین فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند، اما به برخی از مولفه‌های دیگر هیچ‌گونه اشاره‌ای نشده است.»
انتهای پیام
