زارع تشریح کرد:
توسعه‌نیافتگی شبکه محلی زلزله‌نگاری در آذربایجان شرقی
گروه سلامت ــ عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله با بیان اینکه متأسفانه در آذربایجان شرقی علی‌رغم اینکه جزء اولین نقاطی است که شبکه لرزه‌نگاری محلی در آن مسقر شده است، اما این شبکه هشت ایستگاه بیشتر ندارد و چند ایستگاه را نیز پژوهشگاه زلزله نصب کرده است، گفت: این شبکه در سال ۷۴ تأسیس شد و تا به امروز توسعه چندانی نیافته و بودجه مطلوبی نیز به آن اختصاص نیافته است.
مهدی زارع، عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با اشاره به زمین لرزه ۵.۹ ریشتری در آذربایجان شرقی اظهار کرد: با توجه به پس‌لرزه‌هایی که در حال رخ دادن است، به نظر می‌رسد هنوز انرژی گسلی که فعالیت آن موجب زلزله بامداد روز جمعه شد تخلیه نشده است. در واقع این پس‌لرزه‌ها در حال رها کردن انرژی جمع شده در گسل هستند.مسئولان آمادگی لازم را برای فعال شدن گسلهای دیگر داشته باشند
وی افزود: این گسلی که فعال شده است با مجموعه گسلهای تبریز ـ زنجان تلاقی دارد. در این مجموعه گسل شمال تبریز، گسل میانه، گسل جنوب سراب و گسل شمال زنجان وجود دارند، مسئله این است که با توجه به این تلاقی، باید مسئولان مراقب باشند تا اگر زلزله روز گذشته موجب القای جنبش در این گسل‌ها شد، بتوانند آمادگی لازم را داشته باشند.
زارع ادامه داد: وقتی یک شکستگی یا گسل با گسل دیگری تلاقی دارد، حرکت هر یک از این گسل‌ها می‌تواند انرژی به گسل دیگر القا کند، لذا به نظر می‌رسد امکان وقوع زلزله‌هایی مانند زلزله صبح جمعه در آن منطقه با شدت بیشتر یا کمتر در اثر فعالیت این گسل‌ها نیز وجود دارد.
عضو وابسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی بیان کرد: در حال حاضر با سه روش احتمال بروز اتفاق‌های بزرگ را به دست آوریم؛ همچنین از روز گذشته در حال رصد روند پس‌لرزه‌ها هستیم.
زارع ادامه داد: وقتی یک شکستگی یا گسل با گسل دیگری تلاقی دارد، حرکت هر یک از این گسل‌ها می‌تواند انرژی به گسل دیگر القا کند، لذا به نظر می‌رسد امکان وقوع زلزله‌هایی مانند زلزله صبح جمعه در آن منطقه با شدت بیشتر یا کمتر در اثر فعالیت این گسل‌ها نیز وجود دارد.
عضو وابسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی بیان کرد: در حال حاضر با سه روش احتمال بروز اتفاق‌های بزرگ را به دست آوریم؛ همچنین از روز گذشته در حال رصد روند پس‌لرزه‌ها هستیم.
تفاوت در زلزله‌های آذربایجان شرقی و غربی
وی با اشاره به زلزله ۴.۸ ریشتری رخ داده در نقده آذربایجان غربی پس از زلزله ۵.۹ ریشتری آذربایجان شرقی در همان روز، اظهار کرد: وقتی فاصله مکانی دو زلزله بیش از ۱۰۰ کیلومتر باشد، نمی‌توان ارتباط مستقیمی بین این دو زمین‌لرزه پیدا کرد و آن را توضیح داد، اینکه این دو بر روی یکدیگر اثر بگذارند موضوع دیگری است؛ چرا که سطح تنش در منطقه را بر هم زده و در این صورت ممکن است در حوزه‌هایی، غیر از جایی که زمین‌لرزه رخ داده است، منتظر وقوع اتفاقاتی باشیم.
هیچ ارتباط معناداری بین فصول سال و زلزله وجود ندارد
زارع با اشاره به شایعاتی در فضای مجازی مبنی بر ارتباط فصل پاییز با وقوع زلزله، گفت: هیچ ارتباط معنادار و علمی بین فصول و وقوع زلزله وجود ندارد، در هر چهار فصل سال و هر ماهی امکان وقوع زلزله بزرگ وجود دارد، نمونه‌های بسیار زیادی از زلزله‌های بزرگ در فصول مختلف سال وجود دارد.
وی یادآور شد: تاکنون ۹ پس‌لرزه بالای ۳.۵ ریشتر و حدود ۱۰۰ پس‌لرزه بین ۲ تا ۳.۵ ریشتر نیز ثبت شده است، پس‌لرزه‌های پایین‌تر از دو نیز داشته‌ایم که برای ثبت این پس‌لرزه‌ها، نیاز به شبکه‌های بسته و محلی داریم که متأسفانه در آذربایجان شرقی علی‌رغم اینکه جزء اولین نقاطی است که شبکه لرزه‌نگاری محلی در آن مستقر شده، اما این شبکه هشت ایستگاه بیشتر نداشته و چند ایستگاه را نیز پژوهشگاه زلزله نصب کرده است. لذا نمی‌توان گفت این شبکه کامل بوده و توسعه یافته است. این شبکه در سال ۷۴ تأسیس شد و تاکنون توسعه چندانی نیافته و بودجه چندانی نیز به آن اختصاص نیافته است.
وی یادآور شد: تاکنون ۹ پس‌لرزه بالای ۳.۵ ریشتر و حدود ۱۰۰ پس‌لرزه بین ۲ تا ۳.۵ ریشتر نیز ثبت شده است، پس‌لرزه‌های پایین‌تر از دو نیز داشته‌ایم که برای ثبت این پس‌لرزه‌ها، نیاز به شبکه‌های بسته و محلی داریم که متأسفانه در آذربایجان شرقی علی‌رغم اینکه جزء اولین نقاطی است که شبکه لرزه‌نگاری محلی در آن مستقر شده، اما این شبکه هشت ایستگاه بیشتر نداشته و چند ایستگاه را نیز پژوهشگاه زلزله نصب کرده است. لذا نمی‌توان گفت این شبکه کامل بوده و توسعه یافته است. این شبکه در سال ۷۴ تأسیس شد و تاکنون توسعه چندانی نیافته و بودجه چندانی نیز به آن اختصاص نیافته است.
استاد پژوهشگاه زلزله ادامه داد: سال ۹۲ نیز طرح مطالعاتی برای سامانه هشدار پیش‌هنگام زلزله انجام شد و معاونت علمی ریاست جمهوری نیز از آن حمایت کرد، اما در خود منطقه آذربایجان و تبریز از آن استقبال نشد، اگر این طرح در همان سال عملیاتی می‌شد، این شبکه زلزله در روز جمعه گذشته کار کرده بود و ممکن بود هشدار‌ها را پیش از وقوع زلزله اعلام کند. از این طرح مطالعاتی شش سال میگذرد؛ امیدواریم این زلزله سبب شد که شبکه‌های محلی زلزله و سامانه پیش‌هشدار برای تبریز و تمامی آذربایجان‌های غربی و شرقی و اردبیل راه‌اندازی شود. این موارد هزینه‌های زیادی نمی‌برند، هم نیروی انسانی متخصصی تربیت شده و هم تجهیزات به اندازه کافی در این کشور وجود دارد که بتوانند این شبکه‌ها را راه‌اندازی کنند.
وی تأکید کرد: این شبکه‌ها و سامانه‌ها به بودجه زیادی نیاز ندارد، می‌توان آن را در کنار بودجه‌های جاری استانی تعریف کرد، اگر یک درصد یا حتی نیم درصد این بودجه‌ای که برای جبران خسارت‌های زلزله صرف می‌شود را به این طرح اختصاص دهند، می‌توان برای آینده یک نتیجه خوب حاصل کرد.
انتهای پیام 
