توان مؤمنانه مردمی؛ پای کار آموزش / لطمه‌های غفلت از پرورش بیش از کروناست
کد خبر: 3937619
تاریخ انتشار : ۰۷ آذر ۱۳۹۹ - ۰۹:۴۵
عباس مطهری تشریح کرد؛

توان مؤمنانه مردمی؛ پای کار آموزش / لطمه‌های غفلت از پرورش بیش از کروناست

رئیس سازمان بسیج فرهنگیان کشور با بیان اینکه بسیج کمک‌کننده است و ظرفیت، انرژی و توان مؤمنانه مردمی را پای کار می‌آورد، گفت: اکنون که فعالیت دانش‎آموزان در فضای مجازی گسترده شده است، اگر از حوزه پرورش غفلت کنیم و به آموزش و پرورش در این زمینه کمک نشود، لطمه‌های فراوانی به بدنه جامعه وارد می‌شود و بیش از صدماتی خواهد بود که ویروس کرونا به جسم انسان‌ها وارد می‌کند.

بسیج چه جایگاهی در میان نومعلمان دارد؟بسیج نوعی حرکت اجتماعی است که در هر جامعه‌ای با توجه به فرهنگ آن، به اشکال مختلفی در اثر شرایط خاصی به وجود می‌آید. حتی در صدر اسلام نیز به هنگام حمله کفار و منافقان علیه مسلمانان، زمانی که فرمان تشکیل نیروی مبارز علیه آن‌ها داده ‌شد، مسلمانان داوطلبانه در مساجد گرد هم ‌آمدند تا توان خود را از نظر نیروی انسانی و تجهیزات نظامی برای مقابله با دشمنان اسلام بسیج کنند.

از  اوایل انقلاب اسلامی دشمنان تمام فعالیت خود را برای وابسته کردن ایران متمرکز کردند و با برنامه‌ریزی روی فرهنگ غنی و منابع انسانی، در به زیر سلطه درآوردن ملت سعی داشته و دارند. برای مبارزه با این هدف استکبار، لزوم بسیج در کشور احساس شد و به همین دلیل بسیج اقشار شکل گرفت که یکی از آن‌ها بسیج فرهنگیان است. پس از دوران دفاع مقدس، مأموریت بسیج علاوه بر پایبندی به اصول اولیه، سازندگی کشور، ارتقای سطح دانش و تقویت بنیه علمی همرزمان در این عرصه تعریف شد. از طرفی نسل جوان به فرهنگ غنی بسیج نیاز دارد و فرهنگیان باید با وظایف خود آشنا باشند و آگاهی‌های لازم را به این نسل ارائه دهند و از نفوذ فرهنگ‌های مخرب و غیراسلامی جلوگیری کنند.
 
بر همین اساس و به منظور تشریح فلسفه وجودی بسیج فرهنگیان و جایگاه آن در سند تحول بنیادین و نیز چگونگی ارتباط نومعلمان عصر حاضر با بسیج، با سرتیپ دوم پاسدار عباس مطهری، رئیس سازمان بسیج فرهنگیان کشور، به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن در ادامه از نظر می‌گذرد.

عباس مطهری، رئیس سازمان بسیج فرهنگیان کشور

 

ایکنا – فلسفه تشکیل بسیج فرهنگیان برای انجام چه مأموریت‌هایی است و جایگاه آن در اجرای سند تحول بنیادین چگونه تعریف می‌شود؟

فلسفه وجودی بسیج از همان روز نخست و صدور فرمان امام(ره) برای تأسیس آن، مقابله با تهدیدات دشمن بوده است. تشخیص صحیح امام راحل و تدبیر پیامبرگونه ایشان با تأسیس بسیج، در دوران دفاع مقدس و بعد از جنگ نمود پیدا کرد. پس از جنگ نیز مسئولیت بسیج بیشتر شد و امام اشاره داشتند همه بسیجیان جهان اسلام باید در پی ایجاد حکومت بزرگ جهان اسلام باشند. از همان زمان این رویکرد در میان بسیجیان ارتقا پیدا کرد و گسترش و عمق بیشتری داشت و پس از حضرت امام(ره)، رهبر معظم انقلاب به عنوان فرمانده بسیج این هدف بزرگ را پیگیری کرده‌اند.

بر همین اساس، در کشور بسیج اقشار شکل گرفت که فلسفه وجودی‌اش این بود که به اجزای نظام و حاکمیت کمک کند تا وظایف و مأموریت دستگاه‌ها به درستی انجام پذیرد. یکی از این اقشار، بسیج فرهنگیان بوده که مأموریت آن کمک به ارتقای کارآمدی آموزش و پرورش ذیل اسناد بالادستی بوده که مهمترین آن‌ها سند تحول بنیادین، سیاست‌های کلی آموزش و پرورش و بیانات رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب است. ارتقای کارآمدی آموزش و پرورش به این معنا نیست که بسیج فرهنگیان بخواهد نقشی در اجرای اسناد داشته باشد، بلکه بسیج فرهنگیان قرار است به مجموعه آموزش و پرورش و فرهنگیان کمک کند تا اسناد بالادستی و سند تحول به مرحله اجرا برسد. اینکه چگونه قرار است این همراهی و کمک صورت پذیرد، می‌تواند محل گفت‌وگو باشد.

در بسیج فرهنگیان برای اینکه این مأموریت به درستی دنبال شود، از ظرفیت خود فرهنگیان بهره برده شده است، مانند آنچه در دوران دفاع مقدس اتفاق افتاده و حضور و تأثیر مردمی در عرصه‌های مورد نیاز انقلاب اسلامی را شاهد بودیم و به بیان رهبری بسیج کلید اصلی حل مشکلات کشور بوده است. بر همین اساس، در ذیل این مجموعه نیز، عمده مدیران بسیج فرهنگیان از میان خود فرهنگیان هستند و بسیج در این دستگاه و مجموعه باید بتواند کلید حل مسائل اساسی آموزش و پرورش باشد. در منظومه فکری رهبری درباره آموزش و پرورش و بسیج نکات و مفادی وجود دارد که می‌تواند تعیین‌کننده راهبردها، اهداف و سیاست‌های کلان و شیوه کار بسیج فرهنگیان باشد.

از همین ‌رو، به استحصال مباحث و موضوعات از فرمایشات ایشان پرداخته شده، به این منظور که اگر قرار است سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش پیاده‌سازی شود، چه مجموعه اتفاقاتی باید رقم بخورد. بر این اساس، برای تحول در آموزش و پرورش مجموعه‌ای تغییرات در داخل این پیکره و دستگاه و شبکه عظیم باید صورت بگیرد و مجموعه‌ای اتفاقات هم در بیرون این دستگاه نیاز است. آنچه که از تعابیر رهبری درباره خارج دستگاه آموزش و پرورش دریافت می‌شود، این است که همه دستگاه‌ها، نهاد‌ها و اقشار مختلف مردم در قبال آموزش و پرورش و معلم که محور اصلی آموزش و پرورش مسئولیت دارند و اگر این همراهی نباشد، آموزش و پرورش نمی‌تواند به مقصد اصلی تعیین شده در سند تحول برسد؛ لذا به عزم و وفاقی ملی برای تحول بنیادین در آموزش و پرورش نیاز است.

همان‌گونه که در زمینه سند ۲۰۳۰ که هیئت دولت در سال ۹۴ کارگروهی برای اجرای آن مصوب و اعضا را هم مشخص کرد، که البته بعد از تذکر رهبری این کارگروه لغو شد، بسیاری افراد و مجموعه‌ها ورود کردند، نیازمند یک عزم ملی و شکل‌گیری کارگروه‌هایی در بیرون از دستگاه آموزش و پرورش برای پیاده‌سازی سند تحول هستیم تا همه گروه‌ها اعم از دولت و مجلس، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها مراکز آموزشی و پژوهشی، اندیشکده‌ها و شخصیت‌های صاحب‌نظر، ائمه جمعه پای کار باشند و به آموزش و پرورش در زمینه پیاده‌سازی سند تحول بنیادین کمک کنند.

در درون نیز آموزش و پرورش دارای دو بخش ستاد و صف است، که ستاد شامل ادارات کل استانی و مناطق و صف، مدارس را شامل می‌شود. بسیج فرهنگیان برای هر دو بخش ستاد و صف برنامه‌ریزی دارد به این منظور که چگونه مأموریت کمک به ارتقای کارآمدی آموزش و پرورش ذیل اسناد بالادستی را به سرانجام برساند.

در ستاد آموزش و پرورش، که رأس آن وزارتخانه است، بسیج فرهنگیان مراکز و پایگاه‌هایی دارد و مقرر است این مراکز و پایگاه‌ها با رویکرد‌های تخصصی به فعالیت ادامه دهند. به این معنا که به طرح‌ها و برنامه‌های عمومی، فرهنگی، علمی و آموزشی اکتفا نشود و براساس سخن رهبری که بسیج کلید اصلی حل مشکلات کشور است، باید پایگاه‌های بسیج در هر معاونت و سازمانی ذیل دستگاه آموزش و پرورش مأموریت پیدا کنند که مسائل اساسی بخش مربوطه را بیابند و برای هر مسئله یک هسته تخصصی پیشرفت تشکیل دهند و سپس برای اینکه مشخص شود مسائل اساسی معاونت مربوطه چیست، پایگاه بسیج اقدام به تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز کند. هیئت‌های اندیشه‌ورز این قابلیت را دارند که مشخص کنند معاونت و مرکز مربوطه باید به چه مسائلی بپردازد و این هیئت پیگیری می‌کند که مسئله مشخص شده در هسته‌ها و ذیل بخش‌های متعدد سیاستگذاری کلان، تقنین و برنامه‌ریزی تا اجرا مورد بحث قرار بگیرد. این هسته‌ها پس از فعال شدن در معاونت‌ها، به اجرای سند تحول کمک می‌کنند.
 
شاید این پرسش مطرح شود؛ با وجود اینکه خود معاونت‌ها اهتمام به انجام مأموریت‌ها و دستیابی به اهداف اسناد بالادستی و اجرای آن‌ها را دارند، بسیج فرهنگیان چه نقشی دارد؟ بسیج فرهنگیان مانند بسیج در همه عرصه‌هاست، بسیج قرار نیست جایگزین دستگاه، نهاد و سازمانی که متولی قانونی مسئله‌ای در کشور است، شود و به جای آن‌ها کار کند. بسیج کمک‌کننده است و ظرفیت، انرژی و توان مؤمنانه مردمی را پای کار می‌آورد. برای مثال در بحث‌های امنیت، معیشتی یا حتی شیوع کرونا، بسیج پای کار و کمک‌کننده به نهاد‌ها و دستگاه‌ها بوده است.

ایکنا – بسیج فرهنگیان در حوزه صف که مدارس هستند چه مأموریتی را دنبال می‌کند؟
 
‌در این بخش، تیم‌های پیشرفت مدرسه تشکیل شده‌اند. مهرماه سال گذشته بود که طرح معلم آینده‌ساز ابلاغ و مقرر شد در مدارس، تیم‌های مدرسه شکل گیرد که بعدتر و پس از فرمایشات مقام معظم رهبری در ۱۱ شهریورماه امسال، نام آن به تیم‌های پیشرفت مدرسه تغییر یافت. در آغاز رویکرد این طرح مقابله با آسیب‌های اجتماعی بود، اما پس از صحبت‌های رهبری مبنی بر اینکه بسیج باید کنشی و نه واکنشی عمل کند، مأموریت تیم‌های پیشرفت، کمک به ارتقای کارآمدی مدرسه تعیین و چندین نقش برای این تیم‌ها تعریف شد. طبق آماری که از تیم‌های پیشرفت مدرسه در دست است، تا کنون در هشت هزار و ۳۶۰ مدرسه، تیم‌های پیشرفت تشکیل شده است؛ لذا برای کمک به ارتقای کارآمدی آموزش و پرورش که همانا اجرا و پیاده‌سازی سند تحول بنیادین است، یک اقدام بیرونی و شکل‌گیری عزم ملی را نیاز داریم، در صف نیز مدرسه تیم‌های پیشرفت پای کار هستند. علاوه بر اینکه گروه‌های جهادی هم به عنوان سرپنجه‌های بسیج فرهنگیان به آموزش و پرورش کمک می‌کنند.

عباس مطهری، رئیس سازمان بسیج فرهنگیان کشور

 

ایکنا ـ تیم‌های پیشرفت مدارس برای ارتقای معنویت چه نقشی را ایفا می‌کنند؟

یکی از نقش‌های تیم پیشرفت مدرسه این است که خود معلم به لحاظ معنوی، بصیرتی و دانشی تقویت شود. در تقویت معنویت معلمان قرآن نقش اول را دارد و اگر امکان تعامل و هم‎افزایی با مجموعه‌های قرآنی در این زمینه وجود داشته باشد، استقبال می‌کنیم. بر این اساس، پویشی تحت عنوان «پویش لبخند رضایت» شکل گرفت که دو بخش دارد؛ بخش نخست معرفی مجاهدت‌های معلمان به جامعه است و اینکه افکار عمومی را برای تشکر از معلمان فعال کنیم. البته نیاز به نقش‌آفرینی رسانه‌ها به ویژه صداوسیما داریم. بخش دوم توجه به حوزه پرورش است. همان‌گونه که در حوزه‌های سلامت، اقتصاد و ... دغدغه‌مندان حضور جدی دارند و به میدان آمده‌اند، ما نیز به عنوان دغدغه‌مندان عرصه آموزش و پرورش باید هشدار ردهیم که اگر در پرورش دانش‌آموز کم بگذاریم و همه به کمک آموزش و پرورش و فرهنگیان نیایند، لطمه‌های فراوانی به بدنه جامعه وارد خواهد شد و این بیش از صدماتی خواهد بود که این ویروس به جسم انسان‌ها وارد می‌کند. لذا این رویکرد مدنظر است که هر کسی که می‌تواند در حوزه پرورش و تربیت دانش‌آموزان به ما کمک کند، به میدان بیاید. 
 

ایکنا ـ این هم‌افزایی و شکل‌گیری چرخه فعالیت دغدغه‌مندان در مورد مسائل آموزش و پرورش در وهله نخست نیازمند آن است که بسیج مورد اقبال فرهنگیان و معلمان باشد. آیا می‌توان ادعا کرد که بسیج در میان فرهنگیان و معلمان به ‌ویژه نومعلمان دهه ۷۰ جایگاه خوبی دارد؟

بنده نزدیک به یک سال است که در خدمت این مجموعه هستم و بنا را بر این گذاشته‌ایم که این اقبال در دل‌ها و اذهان فرهنگیان نسبت به بسیج به وجود بیاید. اگر فرهنگیان و معلمان بسیج را نپذیرند، قطعاً نمی‌توانیم از ظرفیت آن‌ها استفاده کنیم. اگرچه در جایی مانند دانشگاه فرهنگیان، بسیج دانشجویی و بسیج اساتید نیز فعال هستند و به دلیل جمعیت دانشجویی این دانشگاه، بسیج دانشجویی فعالیت خوبی دارد. در طول یک سال اخیر و در موضوع مقابله با کرونا و بسیج فرهنگیان در زمینه دریافت و ارائه کمک‌های مؤمنانه و با هم‌افزایی با سایر بخش‌ها و اجزای آموزش و پرورش به فعالیت‌هایی همچون دوخت ماسک، غربالگری، سم‌پاشی و تهیه بسته‌های معیشتی پرداخت.

مهرماه امسال و پیش از بازگشایی مدارس، دغدغه همه این بود که آموزش به هر طریقی برقرار باشد. یک ماه از شروع سال تحصیلی گذشت و اواخر مهرماه متوجه این موضوع شدیم که معلمان عزیز ما از جهات مختلف تحت فشار هستند؛ نخست آنکه مدت زمانی بیش از معمول صرف آموزش مجازی می‌کنند، دوم آنکه آموزش‌های مجازی، جنبه‌های شخصی و خانوادگی آن‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده و این موضوع اذیت‌هایی برای آن‌ها در پی داشته و موجب افزایش فشار روانی این نوع آموزش و مشکلات جسمانی برای آن‌ها شده است. دیگر عامل در افزایش فشار روانی معلمان بالا رفتن مخاطبان آن‌ها در کلاس درس بوده است، برای مثال اگر یک کلاس درس حضوری با ۳۰ نفر دانش‌آموز تشکیل می‌شد، در آموزش‌های مجازی، در کنار این تعداد دانش‌آموز، اولیا نیز حضور دارند و مخاطب معلمان دانش‌آموز و والدین آنهاست. فعالیت معلمان در این دوران، نوعی مجاهدت خاموش است و آنان مدافعان حریم تعلیم و تربیت هستند و این موضوع مورد توجه نیست، در حالی که این معلمان باید مورد تقدیر و تشکر قرار گیرند.

مسئله دیگر غفلت از پرورش در مقابل توجه زیاد به آموزش است، اگرچه فعالیت‌های خوبی انجام شده و کانال‌هایی در شبکه شاد راه‌اندازی شده، اما این‌ها کامل نیست. مطابق فرمایشات رهبری در شهریورماه امسال مبنی بر اینکه پرورش از آموزش عقب‌تر قرار دارد و حال که حضور گسترده دانش‌آموزان در عرصه‌های مجازی را شاهد هستیم، باید مراقبت شود تا در فضای رهای اینترنت، دانش‌آموزان آسیب نبینند. کلاس‌ها غیر حضوری و در بستر شبکه‌های مجازی است و موبایل، تبلت و اینترنت به راحتی در اختیار دانش‌آموزان قرار دارد و همه این‌ها از عواملی است که می‌تواند پرورش را دچار چالش کند. این مسئله به عنوان یکی از محور‌های کمک مؤمنانه بسیج فرهنگیان تعیین و تلاش شده به جای انجام اموراتی که از عهده اقشار برمی‌آید، رویکردی تخصصی در پیش گرفته شود و بر همین اساس پویش لبخند رضایت برای نشان دادن مجاهدت معلمان و اقناع افکار عمومی برای تقدیر از آن‌ها شکل گرفت.

این رویکرد باعث شد فرهنگیان و معلمان به بسیج در این فعالیت‌ها علاقه‌مندی بیشتری پیدا کنند. پویش مذکور یک ماه است آغاز شده و امید داریم این کار با حضور جدی رسانه‌ها و دستگاه‌های تبلیغاتی برکت داشته باشد. اگرچه متأسفانه تاکنون از سوی صداوسیما درباره این طرح اقدامی جدی صورت نپذیرفته است.
 

ایکنا – آیا این ظرفیت وجود دارد که بسیج فرهنگیان بتواند به عنوان مجموعه‌ای کمک‌کننده به مسائل فرهنگیان با جدیت بپردازد و مشکلات آنها را رصد و حتی راه‌حل ارائه کند؟

در اجرای مأموریت‌های بسیج فرهنگیان، وظایف و نقش‌های متعددی تعریف شده، از جمله آنکه در جذب و تربیت معلم به اجزای آموزش و پرورش همچون دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی که در این موضوع مساعدت دارند، کمک کند. وظیفه دیگر کمک به ایفای نقش معلمی است و نیز کمک به مدیران و کارکنان ستاد است که پشتیبانی از معلمان را به خوبی انجام دهند. همچنین درصددیم که برای تأمین زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری به آموزش و پرورش کمک کنیم. بسیج فرهنگیان باید بتواند برای کمک به نهاد‌های نقش‌آفرین بیرونی ایفای نقش کند تا وظایف خود در قبال آموزش و پرورش را به خوبی به سرانجام برسانند. اجزای هر یک از این نقش‌ها تعریف شده‌اند و امید داریم با یاری و مساعدت مدیران آموزش و پرورش و سایر نهاد‌ها و دستگاه‌های مؤثر، بسیج مأموریت‌های خود را به درستی انجام دهد.

عباس مطهری، رئیس سازمان بسیج فرهنگیان کشور
 
حتی این دغدغه برای ما وجود دارد که در بحث معیشتی معلمان، بسیج فرهنگیان کمک‌کننده باشد، البته نمی‌خواهیم در این‌گونه مسائل تصدی‌گری و برای مثال بانک و فروشگاه و صندوق تأسیس کنیم، بلکه هدف کمک به دستگاه متولی در این موضوع برای رفع مشکلات معیشتی معلمان است. هر چند هم‌اکنون در بسیاری از کانون‌های بسیج فرهنگیان صندوق‌های قرض‌الحسنه دایر شده و گاه سرمایه آن‌ها به رقم‌های بالایی نیز رسیده و گره‌گشای مشکلات فرهنگیان عضو خود بوده است.


ایکنا ـ فعالیت بسیج فرهنگیان پیش و پس از کرونا تفاوت‌هایی داشته است. در این دوره گروه‌ها و کانون‌های جهادی فرهنگیان ذیل بسیج چه مأموریت‌هایی را در پیش گرفتند؟

بر مبنای این سخن رهبری که فرمودند منطق بسیج منطق تبدیل تهدید به فرصت است، در ایام شیوع کرونا به ویژه در نوروز و فروردین‌ماه که همه جا تعطیل بود، با استفاده از فضا‌های موجود، پایگاه‌های استانی به خوبی فعال شدند و تحول عجیبی شکل گرفت. یکی از این تحولات در میان گروه‌های جهادی بسیج فرهنگیان بوده است، براین اساس تا اسفندماه سال ۹۸ تعداد گروه‌های جهادی فرهنگیان ۶۸ گروه بود که این رقم در سامانه اطلس جهادی ثبت شده است، اما در ایام شیوع کرونا ثبت گروه‌های جهادی بسیج فرهنگیان در این اطلس به رقم ۷۰۰ رسیده و این نشان می‌دهد که گروه‌های جهادی بسیج فرهنگیان با رشد ۱۱ برابری روبه‌رو بوده است.
 
 
گفت‌وگو از مریم روزبهانی
انتهای پیام
captcha