رأی تک‌تک مردم مشارکت فعال در حفظ نظام است / یأس‌آفرینی در جامعه با سیاه‌نمایی گذشته برای کسب رأی + فیلم
قائم‌مقام شورای عالی قرآن کریم گفت: امروز حضور مردم در انتخابات به منزله مشارکت فعال در حفظ نظام و از اوجب واجبات است و رأی تک‌تک مردم مانند موشکی به اردوگاه دشمن شلیک می‌شود.
در آستانه برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با همکاری سازمان دارالقرآن کریم در گفت‌وگو با پیشکسوتان، نخبگان و فعالان برجسته قرآنی به تبیین مسائل مهمی همچون انتخابات، حق مشارکت مردم در تعیین سرنوشت، اخلاق انتخاباتی و انتخاب اصلح از منظر آموزه‌های دینی و قرآنی پرداخته است. در همین راستا با سیدعلی سرابی، قائم‌مقام شورای عالی قرآن، گفت‌وگو شده که به شرح ذیل است:
ایکنا ـ در قرآن کریم و روایات و سیره بزرگان دین بر نقش مردم در تعیین سرنوشتشان تأکید شده است. به نظر شما مشارکت حداکثری در انتخابات ریاست‌جمهوری چه اهمیتی دارد؟
مسئله اختیار تعیین سرنوشت نکته مهم و ظریفی است. براساس تعالیم و اعتقادات دینی، حکم و حکمرانی از شئون الهی است و پیامبر که از طرف خداوند مبعوث می‌شود از طرف خداوند حق حکومت دارد. لذا حکومت به غیر از این افراد به فرد دیگری منتقل نمی‌شود و چنین فردی که حاکم بر سرنوشت مردم است باید دارای ویژگی‌هایی مانند معصوم بودن باشد. پس از پیامبران این حکومت به امامان معصوم می‌رسد و در زمان غیبت هم که دسترسی به امام معصوم میسر نیست، این حکومت به علمای دین می‌رسد. بر این اساس جمع بین این نگاه و نقش فرد مسلمان که آزاد آفریده شده و حق او بر تعیین سرنوشتش مطلب اهمیت دارد. اقدام امام خمینی(ره)، که مانیفست نظام اسلامی را با عنوان حکومت ولی فقیه طراحی کردند، از شاهکارهای انقلاب اسلامی است که توانست بین حق مردم بر تعیین سرنوشت خود و حاکمیت الهی پیوند ایجاد کند. اگر حاکمیت الهی به معنای واقعی فرصت بروز و ظهور کند، حتما مطلوب مردم است، زیرا حاکمیت الهی چیزی جز رشد و کمال انسانی در تمام ابعاد نیست و این ایده‌آل هر انسانی است و حاکمیت الهی این کمال را دنبال می‌کند.
بنابراین امام(ره) با همان اندیشه الهی به دنبال آزادی مردم از قید طاغوت و ابرقدرت‌ها بودند و برای این هدف از جان و خانواده و شاگردان خودشان ایثار کردند و شهید دادند و خودشان تبعید شدند. مردم نیز درک کردند که یک عالم دینی و شخص الهی حاضر است برای آزادی، رفاه و رشد مردم کشورش، همه چیز را ایثار کند و بدین ترتیب پشت سر ایشان قرار گرفتند و رهبری امام(ره) را پذیرفتند و شعارهای چنین شخصیت الهی را تکرار کردند و حکومت اسلامی شکل گرفت. در طراحی حکومت اسلامی نیز نقش و جایگاه مردم به خوبی دیده شد، به طوری که عنوان «مردم‌سالاری دینی» زیبنده این حکومت و نیز براساس ارزش‌ها و اصول دینی است و مردم در رفراندوم انتخاب نظام سیاسی با 98 درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند.
در تداوم و استمرار نظام اسلامی نیز به طور مفصل و مرتب انتخابات برگزار شده است؛ انتخابات ریاست‌جمهوری، انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات مجلس خبرگان و انتخاب رهبری از سوی مجلس خبرگان. به عبارتی مردم بالاترین سطح دموکراسی را در کشور تجربه کرده‌اند و تقریباً به طور میانگین سالانه یک انتخابات برگزار و به الگویی برای کشورهای اسلامی تبدیل شده است. بعد از انقلاب اسلامی حکومت‌هایی که در کشور اسلامی تجدید شدند و با تحرکات و انقلاب‌ها روی کار آمدند این الگو را تکرار کرده‌اند. لذا در این مدل حکومتی هم اصول دینی لحاظ شده است و هم رأی مردم.
به واسطه ارائه الگوی جدید از حکمرانی، دشمنان خارجی و داخلی سنگ‌اندازی‌های زیادی کردند و مشکلات بسیاری را آفریدند و افرادی هم در داخل این دشمنی‌ها را تقویت کردند. در طول بیش از چهار دهه از استقرار نظام جمهوری اسلامی مشکلات متعددی از خارج به ما تحمیل شد و ضعف مدیریتی داخلی هم موجب مشکلاتی شده است و شاید در این رهگذر برخی از اینکه این نظام و الگوی کشورداری موفق شود، مأیوس شده باشند.
با یک تحلیل دقیق می‌توان گفت که نظام اسلامی در این چهار دهه با تمام این مشکلات دستاوردهای بسیار منحصربه‌فردی داشته است. در کنار جهات تمدنی و شکل دادن به یک تمدن نوین اسلامی، که مردم‌سالاری دینی درون آن شکل گرفته و مهم‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی است، این نظام دستاوردهای مادی و مسائل مربوط به زندگی بشری هم داشته که نمونه آن شکوفایی در حوزه‌های علمی و صنعتی است و آمار و ارقام گویای آن هستند. در بخش‌های صنایع و علمی رشد کرده‌ایم و آموزش‌های عمومی و دانشگاهی توسعه زیادی داشته‌ایم و در حوزه‌های مهمی مانند نانو، هسته‌ای و هوافضا از مرزهای علمی عبور کرده‌ایم و همه اینها در سایه انقلاب اسلامی و خودباوری القاشده به برکت این انقلاب است.
همچنین دستاورد مهم دیگر اقتدار و استقلال سیاسی نظام و کشور است، به نحوی که کشوری که در گذشته اسمش به گوش بسیاری از کشورها و تمدن‌های بزرگ نخورده بود، امروز این جرئت و توانایی را دارد که اگر حتی ابرقدرتی مانند آمریکا به حقوق این ملت تجاوز کند، بلافاصله جواب او را بدهد که این امر را در قضیه شهادت سردار سلیمانی و برخی تحولات منطقه دیدیم، به گونه‌ای که تقریبا یک دهه است اروپا و آمریکا یکصدا می‌گویند این ایران است که نمی‌گذارد منطقه آن‌طور که مطابق میل ماست طراحی شود و تلاش‌های مستقیم و غیرمستقیمی مانند ایجاد گروه‌هایی داعش کردند تا ایران را تحت فشار بگذارند، اما ایران مقتدر همچنان ایستاده است تا سوریه به سرنوشت لیبی تبدیل نشود و این حرف را به کرسی نشانده است و اخیراً هم بشار اسد به عنوان حامی تفکر انقلاب اسلامی در منطقه در انتخابات به پیروزی رسید یا در لبنان جبهه مقاومت علی‌رغم خصومت مرتجعان منطقه و غربی‌ها، مقتدرانه ایستاده است و اینها دستاوردهای داخلی و منطقه‌ای انقلاب اسلامی و تزریق تفکر «ما می‌توانیم» و پیروزی مقاومت بر ابرقدرتی مانند آمریکاست.
لذا الان از یک طرف مشکلاتی ناشی از تحریم‌ها، فشارهای اقتصادی و سوء مدیریت‌ها بر مردم وارد شده است و از طرف دیگر دستاوردهایمان فراتر از مرزهای منطقه دیده می‌شود. هر انسان آزاده‌ای این دو را کنار هم بگذارد می‌فهمد که به پیروزی نزدیک شده‌ایم. البته شکی نیست هرچه موفقیت‌های ما بیشتر شود، دشمنی دشمنان هم بیشتر خواهد شد. در تاریخ اسلام در سال‌های پایانی حیات پیامبر(ص) گروه‌های مختلف خدمت ایشان می‌آمدند و اسلام می‌آوردند، به نحوی که پیامبر(ص) کم‌کم نیروهای خود را به مرزهای ممالک اسلامی برای نبرد با رومیان فرستادند، اما بلافاصله پس از رحلت پیامبر(ص) مشکلاتی ایجاد شد و حکومت اسلامی را دچار انحراف و چالش کرد. در این میان امام علی(ع) و سایر امامان معصوم طوری عمل کردند که ضمن حفظ اسلام ناب با عنوان مکتب اهل بیت(ع)، تقویت‌کننده نظام کلان اسلامی هم بودند و هرگز کلان نظام اسلامی را تضعیف نکردند؛ اگرچه بیشترین ظلم‌ها به ائمه معصوم و کتب اهل بیت(ع) شد. لذا این چالش‌ها همیشه وجود دارد اما انقلاب اسلامی به سرعت در حال حرکت است و در مقطع فعلی حضور گسترده مردم در انتخابات و رأی آنها سبب تقویت جریان الهی انقلاب اسلامی می‌شود.
قرآن چند آیه دارد که کاملاً با شرایط امروز تطبیق دارد؛ «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» (و اگر مؤمنيد، سستى مكنيد و غمگين مشويد، كه شما برتريد.) یا در آیه دیگر خداوند مسلمانان را از اختلاف و برجسته کردن شکاف‌ها نهی کرده و می‌فرماید: «وَلا تَنازَعوا فَتَفشَلوا وَتَذهَبَ ريحُكُم وَاصبِروا» (و با هم نزاع مكنيد كه سست شويد و مهابت شما از بين برود، و صبر كنيد كه خدا با شكيبايان است.) در واقع در مقابل نظر مخالف صبر کنید و با هم تنازع نکنید و هم اینکه اگر مشکلاتی در این مسیر بود صبر پیشه کنید و در نهایت آیه معروف قرآن را داریم که می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ» (در حقيقت، كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداست»؛ سپس ايستادگى كردند، فرشتگان بر آنان فرود مى‌آيند [و مى‌گويند:] «هان، بيم مداريد و غمين مباشيد، و به بهشتى كه وعده يافته بوديد شاد باشيد.) یا وقتی آیه «فاستقم کما امرت» بر پیامبر(ص) نازل شد، ایشان فرمودند که سوره «هود» من را پیر کرد چون این فرمان استقامت برای هر شرایط و هر موضوعی است تا اینکه بعد در سوره «طه» خداوند خطاب به پیامبر(ص) فرمودند: «مَا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَىٰ» (ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی!)؛ حال این صبر و استقامت ضمن اینکه برای انسان سازندگی ایجاد می‌کند، یک اثر وضعی هم دارد که خداوند تبارک و تعالی وقتی می‌بیند امتی در برابر مشکلات صبر و استقامت می‌کند و در رحمت را به روی آنها باز می‌کند و پیروزی‌ها پشت هم می‌آید.
مردم همیشه رهبر اصلی بودند و عملکردشان نشان‌دهنده معرفت آنهاست و بدین ترتیب مسئولان را به دنبال خودشان کشانده‌اند و اکنون امیدواریم مردم با این دستورات صریح و شفاف قرآن کریم و اهل بیت(ع) در میدان انتخابات حاضر شوند.
ایکنا ـ در کنار مشارکت حداکثری، انتخاب اصلح نیز اهمیت دارد. چرا بر آن تأکید شده است؟
همه افراد معرفی‌شده صالح و شریف هستند، اما باید اصلح را انتخاب کرد، چون اهداف بلندی داریم. در بحث تقلید نیز بر تقلید از مرجع اعلم تأکید شده است. لذا در انتخابات هم انتخاب اصلح وظیفه ماست و فرصت نداریم هر فردی را که انسان خوب و صالحی است انتخاب کنیم، بلکه باید بهترین را انتخاب کنیم، چون حکم عقل است و باید تحقیق و بررسی کنیم و از افراد مورد اعتماد بپرسیم تا بتوانیم فرد اصلح را انتخاب کنیم و انشالله خداوند هم با توجه به اعتماد و توکلی که به او می‌کنیم و رأی می‌دهیم درهای رحمت و نصرتش را به روی ما بگشاید.
ایکنا ـ یکی از مسائلی که هم به مشارکت حداکثری و هم به انتخاب اصلح کمک می‌کند، رعایت اخلاق انتخاباتی از سوی نامزدهاست. به نظرتان اخلاق‌مداری چه نقش و جایگاهی در فرایند انتخابات دارد؟
همگی باید اخلاق را رعایت و حرمت افراد را حفظ کنیم و انسان‌ها را تخریب نکنیم و نقاط قوت افراد را برجسته کنیم و نامزدها هم باید چنین رفتار کنند. اگر نامزدها ایده‌ها و نقاط قوتشان را به خوبی تبیین کنند، دیگر نیازی به تخریب رقیب ندارند. تخریب رقیب هم تخریب او و هم تخریب خود انسان است و شخص شنونده نیز به تخریب‌شونده و تخریب‌کننده بدبین می‌شود و حتما این رفتار تأثیری منفی در انتخابات می‌گذارد.
رهبر معظم انقلاب قبلا تقوای سیاسی را به عنوان یکی از شئون تقوا مطرح کردند و در این راستا نباید فریبکاری انجام داد، وعده‌های ناشدنی داد و دیگران را تخریب کرد، زیرا از مصادیق تقوای سیاسی است و رعایت آنها باعث دلگرمی مردم می‌شود. اگر مردم ببینید که بزرگان کشور و سیاستمداران اخلاق را رعایت می‌کنند، با امیدواری بیشتری به صحنه می‌آیند. از طرفی نباید دستاوردهای گذشته نظام را تخریب کرد. برخی برای اینکه از مردم رأی بگیرند نباید درباره گذشته سیاه‌نمایی کنند تا مردم کاملا مأیوس شوند. باید اشکالات را بیان کرد اما این امر نباید به تخریب دستاوردهای نظام اسلامی منتهی شود، چون مردم می‌گویند هیچ کاری در این مدت انجام نشده است. پس چرا باید به افراد فعلی اعتماد کنیم.
ایکنا ـ رقابت سیاسی در نظام اسلامی چگونه می‌تواند مصداق «فاستبقوا الخیرات» شود؟
چند وقت پیش در فضای مجازی فیلمی دیدم که درباره حمایت رقبا از یکدیگر در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1360 بود که رقبای رهبر معظم انقلاب ایشان را به عنوان فرد اصلح معرفی می‌کنند، در حالی که این افراد مانند مرحوم پرورش یا مهندس غفوری فرد شخصیت‌های بزرگی بودند، اما صادقانه گزینه اصلح را به مردم معرفی کردند، هرچند خودشان برای اینکه ممکن است مطابق برخی سلایق مردم باشند در صحنه آمده بودند. اینها نشانگر فضای معنوی اوایل انقلاب بود که باید همین‌گونه باشد و این همان تقوای سیاسی است که در کنار تخریب نکردن رقیب، اگر فرد اصلح را تشخیص دادند او را به مردم معرفی کنند و به نفع او کنار بکشند.
ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب چندین بار بر ضرورت تشکیل دولت جوان حزب‌اللهی تأکید کردند. حزب‌اللهی بودن از نگاه قرآن چه مؤلفه‌هایی دارد؟
فرد حزب اللهی کسی است که تمام ارزش های قرآنی در او جمع شده است؛ امید به نصرت الهی دارد، به خداوند توکل و به شدت از گناه پرهیز می‌کند، او و اطرافیانش مفاسد اقتصادی ندارند و پاکدستی‌اش کاملاً مشهود است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا» (و بندگان خداى رحمان كسانى‌اند كه روى زمين به نرمى گام برمى‌دارند؛ و چون نادانان ايشان را طرف خطاب قرار دهند به ملايمت پاسخ مى‌دهند.) که توصیف یک فرد حزب‌اللهی واقعی است و به عبارتی مردمی است و اینگونه نیست که در انتخابات مانور مردمی بودن بدهد بلکه وقتی پیشینه او بررسی شود، مردمی بودنش مشخص خواهد شد. یکی از ویژگی‌های پیامبران این بود که از اقشار زحمتکش جامعه بودند، نه اینکه از طبقه اشراف باشند. به عبارتی کسی که طعم سختی را چشیده است، بیش از سایرین می‌تواند درد مردم را احساس کند. چنین فردی کاملا به توانمندی‌های مردم اعتقاد دارد.
نکته مهم دیگر جوان‌گرایی است. یکی از نقاط قوت و دستاوردهای یک مدیر این است که وقتی بازنشسته شد چندین مدیر جوان توانمند را تربیت کرده باشد. اگر همیشه باتجربه‌ها حضور داشته باشند، وقتی این مدیران رفتند، جوانانی بدون تجربه باقی می‌مانند و باید به نسل جوان، که دانش زیادی دارد، فرصت تجربه کردن بدهیم و این یک مسئله راهبردی است. مشخصه دولت جوان این است که انگیزه بسیاری دارد و جوان به دلیل اینکه ذهن آزاد و ریسک‌پذیری بالایی دارد، برای حل مشکلات می‌شتابد و می‌تواند آنها را حل کند.
ایکنا ـ در پایان اگر نکته خاصی درباره انتخابات و رأی مردم دارید بفرمایید.
امروز شرکت در انتخابات از اوجب واجبات است. امام(ره) فرمودند که حفظ نظام از اوجب واجبات است. گاهی نظامی‌ها و گاه دیپلمات‌ها نظام را حفظ می‌کنند و امروز رأی تک‌تک ما مشارکت فعالمان در حفظ نظام و موشکی به اردوگاه دشمنان است.
گفت‌وگو با مهدی مخبری
انتهای پیام
