Təqvanın mənası nədir?
Təqva dini ədəbiyyatda ən çox işlənən sözlərdən biridir. Quranda müxtəlif formalarda 260 dəfədən çox gəlmişdir. Təqva haqqında xüsusi tövsiyələr də verilmişdir. Adətən təqvalılar Allah yanında məqamı yüksək olan pak insanlardır.
Amma vacib məsələ təqva ilə bağlı nə etməli olduğumuz və təqvanın necə ölçüldüyüdür. Namaz qılmağa və ya oruc tutmağa gəldikdə, biz nə edəcəyimizi dəqiq bilirik. Amma təqva geniş məna daşıyır.
Bəzi təfsirçilər təqvanın mənasının bir növ qorxu olduğunu demişlər. Əlbəttə, təqva qorxu demək deyil. Bu səbəbdən qorxuya başqa sözlər də əlavə olunub. Məsələn, deyilmişdir ki, təqva Allahın haqq-hesab və əzabından qorxmaqdır. Buna görə də təqvadan danışmaq tərcüməçilər və təfsirçilər arasında ciddi çətinliklərdən biridir. Bəzi leksikoqraflar təqva sözünün mənşəyi haqqında demişlər: "Heç kimə və ya bir şeyə zərər verməmək üçün bir şeyi qorumaq və ya bir şeydən qorunmaq". Necə ki, Quranda deyilir: "İlahi, bizi cəhənnəm odundan qoru". (Bəqərə ayə 201).
Təqvadan məqsəd insanı Allahdan başqa hər şeydən uzaq tutmaqdır. Ona görə də görünür ki, bir işi görmək və ya tərk etmək təqva demək deyil. Bu, onların hər biri üçün bir müqəddimədir. Deyirlər ki, təqva yoxdursa, hər şey edə bilər. Amma əgər təqvalı olsa, fəsad törətməz. Deməli, təqva bir növ müraqibədir (özünü bütün hallarda günahlardan qoruma). Bədənimizə hər zaman zərər verməməyə diqqət etdiyimiz kimi, təqva da bizə düzgün və xətasız davranmaq üçün müraqibə yaradır. Deməli, insanın hər yerdə təqvaya ehtiyacı var. Çünki təqva qiyamət və səadətə çatmaq üçün ilkin insan sərmayəsidir. Dünyada təqva daha yüksək dərəcələrə çatmağa kömək edir.
Əxlaq elmində buna "müraqibə" deyilir. Yəni insan səhv etməmək və başqalarına zərər verməmək üçün diqqətlidir. Bu müraqibənin dərəcələri var. Nə qədər müraqibə göstərilsə, bir o qədər çox təqva əldə edilir.
Quran və Hədis Universitetinin ustadı Məhəmməd Muradinin təqva və onun tərifi mövzusunda söylədiyi sözlərdən götürülmüşdür.
