Həccin İbrahim imanı ilə əlaqəsi
“Ali-İmran” surəsində (96-97) “Həcc” ayələrindən əvvəl “Beləliklə, haqpərəst olan və müşriklərdən olmayan İbrahimin dininə tabe olun” (Ali-İmran, 95) ayəsi var. Bu o deməkdir ki, siz İbrahimin pak dininə tabe olun. O, tövhid əsasında qurulmuş və heç bir şirk çalarları olmayan bir dindir.
Bu ardıcıllığın təfsirində deyilir: İbrahim ümmətinə tabe olmağın ən bariz nümunələrindən biri möminlərin qiblə və ziyarət yeri olaraq Kəbəni ziyarət etməsidir. Buna uyğun olaraq, ayə “Həqiqətən, ilk ev...” ifadəsi ilə İbrahimə (ə) tabe olmaq ayəsinin ardınca kitab əhlinin, xüsusən də özlərini İbrahimin ardıcılı hesab edən yəhudilərin bu iddiasında doğru olduqlarını sübut etmək üçün Kəbənin İbrahimin qiblə binasına iman gətirmələri və onu özlərinin qibləsi hesab etmələri lazım olduğuna diqqəti cəlb edir.
Əslində Qurani-Kərim kitab əhlinin şübhələrinə cavab verir. İslamın əvvəlki dövrlərində Əhli-Kitab müsəlmanlar haqqında şübhələr yaradırdı: Birincisi, onlar hökmlərin nəsxini caiz hesab etmirdilər və qiblənin Qüdsdən Kəbəyə dəyişdirilməsini batil hesab edirdilər. İkincisi, müsəlmanları bu qibləni İbrahimə (ə) aid etməklə, onun haqqında yalan danışmaqda ittiham edirdilər.
Quranın bu iki şübhəyə cavabı açıqdır; Birincisi, nəsx ilahi şəriətdə caiz və mümkündür və ilahi hikmətə görə hökmlər şəraitə görə dəyişdirilir. İkincisi, Həzrət Süleyman (ə) Qüdsü tikməzdən əvvəl İbrahim peyğəmbər (ə) Kəbəni qurmuşdur. Buna görə də müsəlmanların ilk qibləsi İbrahim qibləsi və ilk ilahi qiblə ilə eyni idi.
Ona görə də Kəbəyə qayıtmaq şəriətdən uzaqlaşmaq deyil, ilahi peyğəmbərlərin prinsiplərinə və xarakterinə qayıdışdır. O qiblə ki, orada təvaf və ibadətlər açıq-aydın tövhid nişanələri və İbrahim peyğəmbəri (ə) yad etməklə təcəlli edir.
