![]() |
علی اکبر ضیایی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان چگونگی اعتقادات مسلمانان مالزی گفت: تعدادی از پژوهشگران اجتماعی زیر نظر این رایزنی فرهنگی اقدام به انجام تحقیقاتی میدانی در خصوص انگیزههای فردی و اجتماعی مسلمانان مالزیایی در انجام فرایض دینی چون حجاب و نماز پرداختهاند که بر اساس این پژوهش تعهد به انجام فرایض دینی دارای انگیزههای مختلفی چون آداب و رسوم اجتماعی، و تربیت خانواده ابراز شده است و تعدادی هم جنبههای اعتقادی بر اساس مطالعه را ذکر کردهاند.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ادامه افزود: صحنه فرهنگی مالزی از طرفی با رویکرد به فرهنگ غرب و از طرفی احساس خطر از بیهویتی در میان مسلمانان روبرو است این بی هویتی آثاری سلبی در صحنه سیاسی کشور در رقابت با دیگر نژادها را به دنبال خواهد داشت بنابراین اگر ایران در سه قرن گذشته با فرهنگ غربی آشنا شده و هزاران دانشجو و متفکر ایرانی تحت تأثیرات مثبت و منفی فرهنگ غرب قرار داشته اند و همین امر سبب بروز شکل گیری جریانات روشنفکری دینی با توجه به ارزشهای اسلامی از یک طرف و جریانهای فکری غربزده و فراماسونری و روشنفکری وابسته به شرق و غرب شده است، در سالهای آینده مالزی با چنین پدیدههای متعارضی روبرو خواهد شد و دولتمردان این کشور باید به دنبال راهکاری باشند تا بتوانند ضمن بهرهبرداری از منافع ارتباطات فرهنگی با غرب از هویت دینی خود نیز دفاع کنند.
تجارب سه قرن گذشته ایران میتواند جهت تقویت هویت دینی و ارزشهای معنوی جامعه به مالزی کمک کند
علی اکبر ضیایی تصریح کرد: به نظر بنده تجارب سه قرن گذشته ایران در این زمینه میتواند راهکارهای عملی را به دولت مالزی برای تقویت هویت دینی و ارزشهای معنوی جامعه ارائه نماید هیچ کشوری در حوزه کشورهای اسلامی در قرون گذشته چنین تجاربی را همچون ایران نداشته و متفکران اسلامی جهان اسلام در کشورهای عربی و آسیای دور میتوانند از این تجارب در رویارویی فرهنگ غرب و نابودی سرمایههای اسلامی و ارزشی و ملی بهره ببرند و به اعتقاد من روزی فراخواهد رسید که دولتمردان کشورهای آسیای دور از تجارب ما در لحظات حساس و بحرانی این کشورها که با آینده ای مبهم در برنامه ریزی اعتقادی نسل جدید روبرو هستند بهره خواهند برد و متفکران ایرانی راهکارهای عملی خود را برای برنامه ریزی شالوده فرهنگی دینی بر اساس ارزشهای اسلامی و مدرنیته ارائه خواهند داد.
وی همچنین در خصوص تاریخ ورود اسلام به مالزی گفت: مدارکی متعلق به قرن 14 میلادی در ایالت ترنگانو پیدا شده است که بیانگر حضور اسلام در شبه جزیره ملایو در آن قرن است، اما برخی گفتهاند که مهاراجا دربار راجا در اوائل قرن دوازدهم میلادی به اسلام روی آورده و نامش را به مظفرشاه تغییر داده است.
اسلام به صورت مسالمت آمیز وارد مالزی شده است
وی در ادامه افزود: اعتقاد غالب مردم این شبه جزیره در هزاره اول میلادی هندوئیسم و بودائیسم و زبان آنان سانسکریت بوده است تا این که به علت حضور گسترده بازرگانان مسلمان از مشرق زمین در بندرگاههای مالزی همچون ملاکا مردم این سرزمین به اسلام روی آوردند بنابراین اسلام به مالزی به صورت مسالمتآمیز وارد شده و هیچگاه ترویج و تبلیغ این آیین آسمانی با زور و تطمیع همراه نبوده است.
ضیایی خاطر نشان کرد: برخی از مورخین نام ملاکا را برگرفته از ملاقات یعنی محل تلاقی بازرگانان مسلمان شرق با مردم مالائی دانستهاند و گفتهاند که شخصی به نام عبدالعزیز از جده در اوائل قرن 15 میلادی به عنوان بازرگان به ملاکا آمده و پادشاه آن را به اسلام دعوت کرده و با مسلمان شدن آن پادشاه مردم این سرزمین نیز به اسلام گرویدند این گزارش در یکی از خاطرات سیاحان اروپایی در اوائل همان قرن ثبت شده و صحت آن چندان معلوم نیست.
وی در ادامه در خصوص تاریخ ورود اسلام به مالزی گفت: برخی از محققان عمانی نیز عبدالعزیز را بازرگانی عمانی دانستهاند و گفتهاند که آثاری از مسجد عبدالعزیز عمانی نیز در شهر ملاکا وجود دارد هر چند این نقل قول نیز هنوز به اثبات نرسیده و تاکنون چنین مدارکی را در آن شهر نیافتهایم به هر حال شاید بتوان گفت که حداقل اسلام بیش از هزار سال در این سرزمین وجود داشته و محلی برای بازرگانی مسلمانان منطقه خلیج فارس بوده و مردم این سرزمین نیز تحت تأثیر اسلام قرار گرفتند و به آن گرویدند، اما اسلام به عنوان یک دین فراگیر بیشتر در اوائل قرن 15 میلادی مطرح بوده است.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ادامه ضمن بیان وضعیت مسلمانان مالزی گفت: مالزی کشوری در حال توسعه و رشد است و دربهای خود را بر سرمایه گذاران غربی و عرب باز کرده و بدین روش توانسته است معیارهای توسعه را در این کشور ارتقاء دهد و از همه مهمتر سرمایهگذاری در آموزش همگانی و توسعه خدمات اجتماعی و رفاهی از سیاستهای اقتصادی دولتمردان مالزی بوده است وضعیت اقتصادی مسلمانان مالزی در حال بهبودی است و به استانداردهای جهانی نزدیک میشود، اما وضعیت مسلمانان از نظر اسلامی و اعتقادی مؤلفهای بسیار پیچیده است که نیازمند بحث و گفتوگوی فراوانی است.
گرایش غالب مسلمانان مالزی به اشعریه در مقابل جریان عقل گرای اعتزال است.
علی اکبر ضیایی در خصوص گرایشات اعتقادی مسلمانان مالزی اظهار کرد: اسلام در این منطقه بیشتر جنبه سنتی دارد و میزان مطالعات مردم در باره تاریخ و تمدن اسلامی از منظر مذاهب و فرق مختلف دینی جای بررسی دارد و گرایش غالب مردم مالزی به اشعریه در مقابل جریان عقل گرای اعتزال است.
وی خاطرنشان کرد: گرچه تفکرات اعتقادی ماتریدیه و آثار و منابعی از ابواللیث سمرقندی و عمر نسفی و ابو منصور ماتریدی نیز در مکاتب دینی نسل گذشته مورد استفاده قرار میگرفت، اما اکنون تفکرات اشعریه در عموم مردم و تعداد اندکی نیز از جریانهای سلفی در میان اقلیتی از جوانان مالزی رواج دارد که عموما در کشورهای عربی به تحصیل پرداختهاند منظور از جریان سلفی (رویکرد حدیثی اشعریه در مذهب شافعی) در اینجا به معنای حرکت وهابیت نیست، زیرا وهابیت با مؤلفههائی که ما از آن میشناسیم در میان مردم مالزی جایگاهی ندارد.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سؤالی در خصوص جایگاه حج در میان مسلمانان مالزی گفت: مردم مالزی از همان اوان کودکی در فهرست انتظار حج تمتع قرار دارند و در انتظار روزی هستند تا توفیق دیدار جلوههای حضرت حق تعالی در مکه مکرمه حاصل شود.
مسلمانان مالزی از همان اوان کودکی در فهرست انتظار حج تمتع قرار دارند
وی در خاتمه با بیان استقبال مسلمانان مالزی از حج افزود: گاهی باید بیست سال یا بیشتر در انتظار این روز باشند تا موفق به انجام این فریضه الهی شوند، دولت مالزی و شرکتهای خصوصی زیادی در برنامهریزی ایام حج مشارکت فعال دارند و به نظر بنده سازماندهی آنان در امور حج بسیار منسجم و دقیق است.