بررسی 3 سند اصلی در حوزه اخلاق زیستی

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، محمد مهدی آخوندی، رئیس کمیته ملی اخلاق زیستی یونسکو و رئیس پژوهشگاه فناوری‌های علوم زیستی جهاد دانشگاهی- ابن سینا پیش از ظهر امروز 18 آذر ماه در نشست خبری گفت: بررسی علامه حقوق ژنوم انسانی و حقوق بشر علامه‌ای حقوق ژنتیک انسانی و اخلاق زیستی اسناد هستند که در این همایش درباره چگونگی اجرا و راهکارهای تحقق آن در کشور صحبت می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: معرفی اخلاق زیستی از منظر یونسکو، اولویت‌های یونسکو در مورد همانند سازی، عدم تبعیض در پزشکی طی 20 سال گذشته و 10سال آینده در حوزه اخلاق زیستی از دیگر مواردی که در این همایش مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آخوندی با اشاره به اینکه اخلاق زیستی شامل بخشی از فعالیت‌های انسانی می‌شود که به طور خاص و مستقیم با کاربرد تکنولوژی در زندگی طبیعی او سر و کار دارد افزود: گستره اخلاق زیستی حیات انسان را پیش از تولد در طول زندگی و پس از مرگ در برمی‌گیرد و شامل موضوعاتی چون درمان ناباوری، سقط جنین، پیوند اعضا، شبیه سازی انسانی و پژوهش در او، دستکاری‌های ژنتیک در گیاهان و حیوانات، معیار مرگ و مرگ آسان می‌شود.

وی گفت: کمیته ملی اخلاق زیستی یونسکو متشکل از اعضای حقوقی و نهادهای مرتبط و دست اندرکار در حوزه اخلاق زیستی، اخلاق در علم و فناوری و نیز اعضای حقیقی و شخصیت‌های برجسته و صاحب نظر در این دو حوزه است که با حکم وزیر علوم و تحقیقات و فناوری منصوب می‌شوند.

آخوندی با اشاره به برگزاری همایش بزرگداشت 20 سال فعالیت یونسکو در حوزه اخلاق زیستی و 10 سال فعالیت کمیته ملی اخلاق زیستی و اخلاق در علم و فناوری گفت: معرفی اسناد بین المللی مرتبط با اخلاق زیستی، بررسی چالش‌ها و چشم اندازهای تولید علم و آموزش اخلاق زیستی در کشور از موارد دیگری است که در این همایش یک روز مطرح می‌شود و نمایشگاه تخصصی کتب زیستی برای نخستین بار در کشور برپا خواهد شد.

آخوندی با اشاره به ضرورت شناساندن اهمیت اخلاق زیستی در کشور گفت: حدود 60 سال پیش موسسات رازی و پاستور در کشور ایجاد شدند و در حوزه‌های تولید واکسن و... فعالیت خود را آغاز کردند ولی ما با گذشته سال‌های بسیار و علیرغم پیشرفت‌های دیگر کشورها در این حوزه همچنان پیشرفتی نداشته‌ایم و به گونه‌ای متوقف شده‌ایم.

وی با اشاره به اینکه پیشرفت‌های زیست فناوری در حوزه‌های مختلف و در تمام جوانب زندگی رسوخ یافته گفت: ناچاریم به اتفاقات این حوزه بیش از این توجه کنیم به طوری که اخیراً ستاد سیاست‌های راهبردی زیست فناوری تشکیل و شورای انقلاب فرهنگی آن را تصویب کرد و یکی از بحث‌های این حوزه مربوط به اخلاق زیست فناوری است و به طور مستقیم و غیر مستقیم پیشرفت‌های این حوزه را رصد می‌کند تا در قلمروهای مختلف بایدهای و نبایدهای اخلاقی تبیین شود.

سید محمد اکرمی، عضو کمیته‌ای اخلاق زیستی یونیسکو در این نشست با اشاره به اینکه اخلاق گمشده‌ امروز کشورمان است افزود: اخلاق تعیین کننده بایدها و نبایدها از نگاه عقلانی است که در کشور ما جایگاه خوبی دارد و به عنوان علمی بین رشته‌ای خروجی‌های خوبی را در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، حقوقی، مذهبی، فرهنگی داشته است اما علوم جدید سوالاتی جدید را می‌طلبد که باید با بهره‌مندی از ظرفیت غنی اسلامی به آنها پاسخ گفت.

اکرمی با خوب ارزیابی کردن فعالیت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در این حوزه گفت: وزارت علوم تحقیقات و فناوری آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و سازمان محیط زیست لازم است به صورت جدی وارد این عرصه شوند تا خلأهای موجود بررسی و خروجی‌های آن به حیطه کاربرد وارد شود.

وی با اشاره به فعالیت یونسکو در ایران برای بهره‌مندی از دیپلماسی عمومی و علمی در حوزه اخلاق افزود: ایران دارای نقطه نظرات بالایی برای ترویج و فرهنگ سازی است ولی باید این نقطه نظرات به حیطه کاربرد و اجرا برسند همان طوری که سه مدل موفق ایران شامل: قوانین اهدای جنین، سقط درمانی و مرگ مغزی و پیوند اعضا در این کنفرانس ارائه می‌شود و حاصل نیاز شناسی و تصویب قوانین در کشور ایران بوده‌اند.

وی با اشاره به اینکه فعالیت‌ علمی خوبی در زمینه ایجاد بانک بند ناف در ابعاد علمی در ایران انجام شده است تصریح کرد: بهره‌مندی از سلول‌های بنیادی برای مرتفع شدن مشکلات آتی بچه‌ها، نوزادان یا دیگر کودکان از نظر علمی در کشور امکان پذیر شده ولی در جنبه‌های حقوقی و قانونی و کاربردی همچنان مسائل متعددی در این حوزه وجود دارد که باید به آن رسیدگی شود.

محمد رضا سعیدی آبادی، دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران با اشاره به اهداف سازمان جهانی یونیسکو گفت: صلح و امنیت جهانی و زندگی بهتر جامعه بشری از جمله اهدافی است که سازمان جهانی یونسکو برای رسیدن به آنها مکانیزم‌های مختلفی را در حوزه‌های آموزش، فرهنگ، ارتباطات، علوم طبیعی و اجتماعی و انسانی دنبال کرده و یکی از مباحث آن اخلاق زیستی و اخلاق علم فناوری است.

وی با اشاره به اینکه پیشرفت تکنولوژی و علوم در حوزه‌های مختلف ضرورتاَ جامعه بشری را به آرامش و کرامت انسانی نمی‌رساند افزود: رشد علم به گونه‌ای است اگر همراه با اخلاق و خرد نباشد مقصد معلوم نشده و اخلاق زیستی و اطلاعات ژنتیکی یکی از همین حوزه‌هاست.