شکل‌گیری نهادهای فرابخشی برای تأمین ابعاد سلامت انسانی در اسلام
گروه سلامت: رئیس سازمان نظام روانشناسی با اشاره به اینکه در دیدگاه اسلامی سلامت موضوعی فرابخشی است که همه دستگاه‌ها باید برای تامین آن اهتمام کنند، گفت: باید برای نهادینه شدن این نگرش، نهادهای فرابخشی شکل گیرند.
عباسعلی اللهیاری، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به ابعاد مختلف وجود انسان، گفت: ابعاد و ساحات وجودی و شخصیتی انسان با نگاهی عمیق و دقیق به سلامت انسان به عنوان اشرف مخلوقات مشخص می‌شود به طوری‌که بر اساس آخرین مدل‌های تعریف شده در متون و منابع، وجود انسان، حداقل چهار ساحت یا بعد زیستی، روانشناختی، اجتماعی و معنوی دارد.
ضرورت بعد معنوی و الهی سلامت انسان
وی افزود: تا دهه‌های گذشته انسان را موجودی سه بعدی می‌دانستند ولی به دلایل ضروری، بعد معنویت و الهی را به آن افزودند.
قانون قدیمی و نگاه حداقلی به سلامت
اللهیاری با اشاره به ضرورت نگرش چهار بعدی به سلامت، گفت: یک قانون بسیار قدیمی در کشور ما سلامت انسان از تولد تا مرگ را در حیطه اختیارات وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار می‌دهد و بر اساس این قانون نادرست، وزارت بهداشت به عنوان متولی امر سلامت، با پوشش دادن ابعاد جسمی سلامت انسان موجب نگاه بسیارحداقلی به سلامت است.
بررسی سلامت فکر، احساس و رفتار در روانشناسی
وی با بیان اینکه روانشناسی سلامت فکر، احساس و رفتار را بررسی می کند، گفت: روانشناختی که امروزه روانشناسی در سه بعد باورها و افکار، احساس و عواطف و رفتار بررسی می‌کند از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید در کنار مسایل جسمی مورد توجه قرار گیرد اگرچه روح که در قرآن مطرح می‌شود بسیار فراتر از مفاهمیم روان در علم روانشناسی است.
اللهیاری به بعد اجتماعی انسان اشاره کرد و گفت: انسان اجتماعی آفریده شده و مددکاران و متخصصان آسیب‌های اجتماعی می‌توانند برای تامین سلامت انسان با دیدی اجتماعی در حوزه پیشگیری از اختلالات اجتماعی موثر باشند و حتی پزشکان و روانشناسان هم اگر بخواهند موفق باشند باید با چنین نگاهی به بررسی ابعاد سلامت جسم و روان افراد بپردازند.
وی با اشاره به بعد معنوی و روحانی به عنوان بعد چهارم وجود انسان، گفت: روحانیون و عرفا که برای پوشش دادن خلأهای وجودی انسان تلاش می‌کنند حتما جزء متولیان امر سلامت در این بعد هستند اما انسان سالم در بعد جسم، روح و روان بدون در نظر گرفتن سلامت در بعد اجتماعی و معنوی از سلامتی مطلوب برخوردار نخواهد بود و سلامتی او دچار اختلالاتی خواهد بود.
ضرورت نگاهی جامع به سلامت بر اساس اسلام
اللهیاری به ضرورت نگاهی جامع به سلامت اشاره کرد و گفت: با توجه به ابعاد مختلف انسان به ویژه در دیدگاه اسلامی سلامت موضوعی فرابخشی است که همه دستگاه‌ها باید برای تامین آن اهتمام کنند تا امکان پاسخ‌گویی به همه نیازهای انسان در ابعاد مختلف فراهم شود.
شناسایی متولیان امر سلامت با نگاهی عمیق و فراگیر به انسان
وی افزود: باید با نگاهی عمیق و فراگیر به انسان همه متولیان امر سلامت را شناسایی و به همکاری با یکدیگر واداشت زیرا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که البته بر اساس همان تفکر نادرست وظایف اصلی خود را معطوف به بعد جسمی کرده است به تنهایی قادر نیست همه نیازهای انسان را پاسخ گوید.
هم افزایی و ارتقای سلامت انسان با همکاری فرابخشی
اللهیاری با اشاره به هم افزایی و ارتقای سلامت انسان‌ها در نتیجه چنین همکاری فرابخشی، گفت: فعالیت هیچ پزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی و کارشناس دینی و .. جای دیگری را نمی‌گیرند به طوری‌که همه این افراد، متولیان امر سلامت هستند و باید درجایگاه خود به دنبال تامین و ارتقای سلامت جامعه و عموم شهروندان باشند.
الهام بخش کشورهای مسلمان، منطقه و دنیا در امر سلامت باشیم
اللهیاری با بیان ضرورت نگاه جدیدی در کشور برای تامین و ارتقای سلامت آحاد شهروندان، افزود: باید با ارائه الگوی فراگیر سلامت در جامعه الهام بخش کشورهای مسلمان، منطقه و دنیا باشیم.
جزیره‌ای عمل کردن بخش‌های مختلف در حوزه سلامت
وی در پاسخ علت عمل نکردن برخی بخش‌های مختلف به وظایف خود در حوزه سلامت، گفت: متاسفانه در کشور ما دستگاه‌ها به صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند و هماهنگی و نگاه فرابخشی را ندارند و برای نهادینه شدن همکاری‌های فرابخشی باید آن نهاد ها و دستگاه های فرابخشی شکل گرفته و وارد عمل شوند.
اللهیاری ادامه داد: دستگاه‌ها و نهادهایی نظیر مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا شوراهای فرادستی مثل شورای عالی سلامت و یا شورای عالی بیمه به عنوان بخش‌هایی فرا وزارتخانه‌ای و فرابخشی باید شکل بگیرد و قطعا با شکل‌گیری این شورای عالی سلامت، شاهد تحولاتی برای تحقق همکاری‌های فرابخشی در نظام سلامت کشور خواهیم بود.
