مرکز مطالعات اقتصاد اسلامی تأسیس شود

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین غلام‌رضا مصباحی‌مقدم، رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس شورای اسلامی، عصر امروز 21 دی‌ماه 92 در مراسم اهدای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی به حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدعباس موسویان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به ایراد سخنانی پرداخت. وی ضمن تبریک به مناسبت فرارسیدن سالگرد امامت حضرت مهدی(عج) عنوان کرد: حوزه‌هایی را که برای اقتصاد اسلامی قابل تعریف است، می‌توان به 5 تا 7 دسته تقسیم کرد: نخست فلسفه و روش‌شناسی است که کلیه نظریه‌پردازی‌ها نسبت به اقتصاد در این حوزه انجام می‌گیرد. دوم مکتب اقتصادی که همان کاری است که شهید صدر(ره) انجام داده و مایه فخر علمای شیعه در میان همه مسلمین است.

وی افزود: سومین حوزه، نظام اقتصادی اسلام، یعنی همان مکتب اقتصادی است که اگر به شکل نهادینه شده در جامعه در نظر گرفته شود، نظام اقتصادی محقق می‌شود. چهارم علم اقتصاد است که بحث‌های مختلفی در آن مطرح است؛ از جمله این که آیا اسلام می‌تواند در علم اقتصاد حرفی برای گفتن داشته باشد. به تعبیر شهید صدر اگر علم اقتصاد در بستر مکتب اقتصادی مطرح شود، اسلام در این حوزه دارای نظر و حرف است.

به گفته حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم، حوزه فقه اسلامی پنجمین حوزه موضوع اقتصاد در اسلام است. در این حوزه به شکلی میان‌رشته‌ای، فقه وارد بحث‌های اقتصادی می‌شود و آثاری که آقای موسویان درباره سیاست‌های پولی و مالی یا سیاست‌های سهمیه‌بندی انجام داده‌اند، در این حوزه می‌گنجد.

بیشتر آثار قبل از انقلاب مربوط به فقه اقتصادی است

رئیس کمیسیون برنامه بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: کتاب‌های زیادی با عنوان اقتصاد اسلامی نوشته شده است؛ اما هیچ‌کدام از آن‌ها به اقتصاد اسلامی نمی‌پردازد، بلکه کتاب‌های فقه اسلامی است. بیشتر آثاری که پیش از انقلاب در این حوزه نوشته شده، از این دست است. مثلا کتاب مکاسب مربوط به فقه اقتصادی است.

وی ششمین حوزه را نظریه‌پردازی در اندیشه‌های اقتصادی دانست و عنوان کرد: اندیشمندان مسلمان از صدر اسلام تاکنون در این حوزه نظریاتی داشتند که اگر آن‌ها را گردآوری کنیم به دیدگاه‌های علمای مسلمان درباره اقتصاد تبدیل می‌شود. آرای ابن‌خلدون، غزالی، ابن مسکویه، طنطاوی و عموم فلاسفه‌ای که در این خصوص حرفی زده‌اند، در این چارچوب قرار می‌گیرد.

بزرگ‌ترین فعالیت‌های پژوهشی در حوزه بانکداری اسلامی رخ داده است

مصباحی‌مقدم ادامه داد: حوزه دیگری هم که می‌تواند به حوزه ششم ملحق باشد یا به صورت مستقیم مطرح شود، مطالعات درباره تحولات اقتصادی در تاریخ اسلام را شامل می‌شود که به گزارشی از پدیده‌های اقتصادی در یک دوره تاریخی خاص می‌پردازد.

وی گفت: وقتی که بحث اقتصاد اسلامی مطرح می‌شود، عموماً این 7 حوزه با هم مخلوط می‌شوند که نباید چنین شود. به نظر من بزرگ‌ترین فعالیت‌های پژوهشی در حوزه بانکداری اسلامی رخ داده و انصاف این است که بگوییم بعد از انقلاب اسلامی با همه عدم حمایت‌ها از پژوهش و آموزش در حوزه اقتصاد اسلامی، صدها کتاب و پایان‌نامه در داخل و خارج از کشور نوشته شده است.

پیشنهاد تأسیس مرکز مطالعات اقتصاد اسلامی زیر نظر مقام معظم رهبری

رئیس کمیسیون برنامه بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: بدون حمایت‌های مالی به چنین مرحله‌ای رسیده‌ایم، حال اگر از این عرصه حمایت می‌شد، مطمئناً چندین برابر داشته‌های امروز حاصل شده بود. در پژوهشگاه علوم انسانی، کارگروهی به حوزه تحولات اقتصادی ورود کرده است و عزم جدی در این زمینه دارند و این باعث خوشبختی است.

وی افزود: ما هم‌چنان نیاز به اقدامات جدی‌تری داریم. بنده در نامه‌ای که به مقام معظم رهبری نوشتم، پیشنهاد کردم که مرکز مطالعات اقتصاد اسلامی را شکل دهیم و پیشنهاد کردم که این مرکز زیرنظر مقام معظم رهبری به کار خود ادامه دهد، چون چنین مرکز پژوهشی اگر به دانشگاه‌ها یا وزارت‌خانه‌ها سپرده شود، تبدیل به کار ملی نخواهد شد.

سال‌هاست که موسویان را می‌شناسم و به ایشان ارادت دارم

حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم اظهار کرد: باید از کارهای پژوهشی و فعالیت‌های آموزشی و تحقیقات در این زمینه حمایت جدی صورت گیرد و کسانی‌که در این زمینه کار می‌کنند نام برده شوند و مورد تشویق قرار گیرند. آقای موسویان را سال‌هاست که می‌شناسم، به ایشان ارادت و علاقه دارم و آثار ایشان انصافاً کارهای خوبی است و خود ایشان هم همواره دست به قلم هستند و کار کردن در حوزه پژوهش برای ایشان شب و روز ندارد و هرچه پیش می‌روند پخته‌تر می‌شوند.

وی در پایان ضمن تشکر از ریاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: هر دانشجویی برای بحث اقتصادی به من رجوع می‌کند، با این‌که من هیچ‌گاه از کار علمی فاصله نگرفته‌ام، آن‌ها را به آقای موسویان ارجاع می‌دهم و می‌گویم ایشان به‌روزتر از من هستند. از این نظر من ایشان را شایسته و سزاوار چنین جایزه‌ای می‌دانم.