جشنواره فیلم فجر در استاندارد بین‌المللی برگزار نمی‌شود/ حضور بخش‌های تشریفاتی در جشنواره

حبیب کاوش، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) درباره ویژگی و کیفیت جشنواره فیلم فجر اظهار کرد: از نگاه من جشنواره فیلم فجر، اقدامی از سوی دولتمردان برای نمایش فیلم‌های سینمای کشور است؛ چرا که برای سینمای ایران نتوانسته یاری‌دهنده مناسبی باشد. برای گفته فوق دلیلی ذکر می‌کنم و آن این است که در هیچ کجای دنیا نمی‌توان جشنواره‌ای را یافت که در آن آثار اکران نشده روی پرده رود؛ رویکردی که نشان می‌دهد این جشنواره به دنبال دریافت بازخوردهای اجتماعی فیلم‌های سینمایی نیست.

وی افزود: اینکه می گویم در دیگر جشنواره‌های دنیا آثار ابتدا به نمایش در می‌آید، سپس مورد ارزیابی قرار می‌گیرد بدین دلیل اهمیت دارد که این عملکرد باعث می‌شود ما از بازخوردهای مردمی و منتقدان به هیچ وجه مطلع نباشیم و تنها در این میان فرصتی فراهم می‌شود تا مسئولان سینمایی بتوانند خود را به نمایش بگذارند. آسیب دیگر این نحوه برگزاری جشنواره این است که فیلم‌های ما معمولا مختص به یک فصل خاص است، چون اکثریت سعی می‌کنند در پاییز کار خود را جلوی دوربین ببرند تا هم فیلم‌شان بعد از اتمام کار به جشنواره ارسال شود، هم اینکه سرمایه بیش از اندازه بی‌استفاده نماند.

تعجیل؛ از آسیب‌های جشنواره فجر

این کارگردان ادامه داد: آسیب دیگری که برای جشنواره فیلم فجر می‌توان متصور شد این است که تعجیل زیاد فیلمسازان برای رساندن کار به جشنواره سبب می‌شود که کار از کیفیت لازم بری باشد، به همین دلیل می بینیم معمولا فیلم‌های سینمایی بعد از جشنواره، تدوین یا صداگذاری مجدد می‌شوند. در ضمن نباید این مهم را نیز از یاد برد که پرداختن به موضوعات سینمایی در یک فصل خاص نهایتا محدودیت سوژه را در پی خواهد داشت.

کاوش تأکید کرد: از نگاه من بالا رفتن دستمزد بازیگران سینما نیز به برگزاری جشنواره با این ساختار موجود مرتبط است، چون بازیگران و دیگر عوامل سینما در طول سال کم کار هستند، اما 4 یا 5 ماه مانده به آغاز جشنواره پیشنهادات مختلفی مطرح می‌شود، همین موضوع نیز ناخودآگاه بالا رفتن دستمزدها را در پی خواهد داشت. در ضمن این محدودیت زمانی ممکن است خسارت‌های جانی نیز در پی داشته باشد، همانند آنچه چند وقت پیش برای فیلم «معراجی‌ها» روی داد.

وی با اشاره به اینکه عنوان بین‌المللی برای جشنواره مناسب نیست، گفت: درک نمی‌کنم به چه مناسبت ما جشنواره فجر را بین‌المللی می‌نامیم، چون این عنوان برای خود استانداردهایی دارد که ما از آن بی‌بهره هستیم. گواه این ادعا نیز این است که ارزیابی کنیم بنیاد سینمایی فارابی از ابتدای راه‌اندازی تا به امروز نتوانسته هیچ دستاورد اقتصادی یا سیاسی مناسبی در عرصه بین‌الملل برای سینما کشورمان به دست آورد.

سخنگوی شورای صنفی نمایش به مطلب فوق اضافه کرد: برای من جای تعجب دارد که مسئولان سینمایی به جای توجه به کشورهای مسلمان یا همجوار که با ما ارتباط نزدیک دارند، تمام تمرکز خود را معطوف به جشنواره‌هایی چون کن کرده‌‌اند که هیچ دستاورد مثبتی برای ما به همراه ندارند؛ جشنواره‌هایی که سیاست‌های برگزار‌کنندگانشان به هیچ وجه همسو با انقلاب اسلامی نیست، حتی شاهدیم که از آثاری حمایت می‌کنند که به نوعی در آن کارها به ایران اسلامی هجمه یا انتقاد شده است.

انتخاب آثار جشنواره منطق سینمایی ندارد

کارگردان فیلم «دادشاه» با انتقاد از نحو انتخاب آثار در جشنواره فیلم فجر اذعان کرد: در این رویداد معمولا نحوه انتخاب برگزیدگان مناسب نیست. برای این گفته مثالی می‌زنم: فیلمی ممکن است به لحاظ کارگردانی یا سناریو کیفیت عالی نداشته باشد، اما دلیلی ندارد که از حضور در بخش مسابقه محروم شود، چون ممکن است آن کار در گریم یا فیلمبرداری بهترین عملکرد را داشته باشد.

کاوش در پاسخ به سؤالی دیگر مبنی بر اینکه این جشنواره تا چه حد توانسته نمایش‌دهنده آرمان‌های انقلاب باشد؟ بیان کرد: من نه در بعد خارجی نه در بعد داخلی جشنواره را همسو با آرمان‌های انقلاب نمی‌دانم، چون رویدادی که برای آن افقی در نظر گرفته نشده و سمت و سو ندارد نمی‌تواند اشاعه‌دهنده مضمون یا آرمانی خاص باشد. این معضل نیز تنها به دوره یا دولتی خاص خلاصه نمی‌شود، بلکه از ابتدای راه‌اندازی جشنواره فجر شاهد این آسیب‌ها بوده‌ایم.

وی ادامه داد: وقتی می‌گویم که سینمای ایران نتوانسته بازوی مستحکمی برای آرمان‌های انقلاب باشد دلیلم این است که در سیاست‌های خارجی هیچ‌گاه برای کشورمان قدم مثبتی بر نداشته است، درصورتی که هالیوود در تمامی مراحل همراه کاخ سفید است، لذا اگر قرار است امریکا به کشوری حمله کند، هالیوود از چند سال قبل شروع به کار کرده و در این زمینه کارهای متعددی تولید می‌کند تا تماشاگران جهانی را آماده پذیرش حمله مورد نظر کند.

کارگردان فیلم «آتش پنهان» در پایان درباره بخش‌های موضوعی و ارزشی جشنواره خاطرنشان کرد: بخش‌هایی چون بیداری اسلامی، چراغ راه و ... صرفا بخش‌هایی تشریفاتی هستند که نتیجه به همراه ندارند، والا باید شاهد تاثیرات آن می‌بودیم، اما اگر بخواهیم واقع‌بینانه به موضوع نگاه کنیم آیا چنین اتفاق و تاثیرگذاری روی داده است؟