گردآوری 80 قرآن نفیس خطی در موقوفه 77 ساله موزه ملک

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، نخستین موزه وقفی - خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور در حوزه نسخه‌های نفیس خطی است که یادگارهای وقفی حاج حسین‌آقا ملک، بازرگان فرهیخته را نگهداری می‌کند. مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک که اکنون 77 سال از وقف آن بر آستان امام رضا(ع) می‌گذرد، 19 هزار عنوان نسخه خطی، آثار خوشنویسی و نگارگری را دربرگرفته است.

بر همین اساس گفت‌وگویی با سیدمجتبی حسینی، مدیرعامل مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک انجام شده که در ادامه آن را می‌خوانید.

سیدمجتبی حسینی درباره حاج حسین‌آقا ملک، واقف و بنیان‌گذار کتابخانه و موزه ملی ملک گفت: وی در 11 ربیع‌الاول 1288 قمری برابر با 1250 خورشیدی در تهران متولد شد. وی در سوم مرداد سال 1351 خورشیدی در 101 سالگی درگذشت و در حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد. کتابخانه‌ای که این بازرگان فرهیخته از حدود سال 1278 خورشیدی فراهم آورد، ابتدا در مشهد بود و سپس به خانه پدری‌اش در بازار بین‌الحرمین تهران منتقل شد تا در اختیار اهل فضل و دانش قرار گیرد.

اهدای 1356 عنوان کتاب چاپی به موزه ملک

وی افزود: آنچه در این کتابخانه وقف شده است، در کنار هزاران نسخه نفیس خطی یا چاپ سنگی، آثار گران‌بهای تاریخی و هنری نیز هست که این واقف به عنوان لوازم و وسایل زندگی شخصی از آنها بهره می‌گرفت. همچنین مجموعه‌های نفیس تمبر، سکه، آثار لاکی و تابلوهای نقاشی هم در میان این آثار دیده می‌شد.

حسینی با اشاره به تعداد آثار اهدایی اعم از نسخ خطی و چاپ سنگی در سال جاری اظهار کرد: نیک‌اندیشان حوزه فرهنگ و هنر، از ابتدای امسال تا اواخر دی، دو آلبوم تمبر دربرگیرنده تمبرهای دوران پهلوی اول و دوم، 1356 عنوان کتاب چاپی در 1469 جلد، 9 جلد کتاب چاپ سنگی در 6 عنوان، 529 مجله و 16 برگ سند تاریخی متعلق به دوره قاجار به مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک اهدا کرده‌اند که در میان کتاب‌های چاپی و چاپ سنگی آثار قرآنی و دینی نیز وجود دارد.

وی ادامه داد: در ماه‌های پایانی سال گذشته و اوایل امسال، دو خواهر نیک‌اندیش به نام‌های بانو ایران و بانو نسرین دست‌غیب بهشتی، مجموعه‌ای از آثار تاریخی و هنری خانوادگی خود را به ترتیب به کتابخانه و موزه ملی ملک اهدا کردند. این دو مجموعه، آثار ارزشمند فلزی، چوبی و نیز اسناد تاریخی به ویژه عقدنامه‌های تاریخی ازدواج را دربرمی‌گرفت.

وقف 80 قرآن نفیس خطی و کتاب‌های دعا توسط مرحوم ملک

حسینی به تعداد آثار خریداری شده اشاره و بیان کرد: امسال 1151 عنوان کتاب چاپی در 1259 جلد، 2502 مجله و 319 عنوان لوح فشرده با هدف مجموعه‌سازی تخصصی برای دو کتابخانه و موزه ملی ملک خریداری شده است.

مدیرعامل مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک در پاسخ به اینکه آیا از آثار وقفی مرحوم حاج حسین‌آقا ملک در زمینه قرآنی و دینی اثری وجود دارد یا خیر، گفت: در حوزه نسخه‌های خطی می‌توان به حدود 80 قرآن نفیس خطی و کتاب‌های دعا اشاره کرد و در بخش آثار موزه‌ای نیز، قبله‌نما، بازوبند دعا، مجموعه‌ای از آثار فلزی منقش به آیه‌های قرآن، تمثال حضرت علی(ع) و امام حسین(ع) و سکه‌های تاریخی متعلق به دوره‌های گوناگون ایران اسلامی با نوشته‌های قرآنی در این گنجینه گردآوری شده است.

وی در ادامه، اولویت‌های کتابخانه و موزه ملی ملک را یادآور شد و عنوان کرد: عمل به نیات واقف در قالب «ترقی معارف» همان گونه که خود واقف اشاره کرده و توجه به مصالح متولی، یعنی آستان قدس رضوی در نگهداری درست و شایسته از اصل گنجینه وقفی حاج حسین‌آقا ملک، در گام نخست، مهمترین معیار و ملاک فعالیت در این موقوفه 77 ساله به شمار می‌آید.

موزه ملک، مؤسسه برگزیده در پاسداشت میراث مکتوب ایران اسلامی

حسینی ادامه داد: در تداوم این استراتژی، اصلاح ساختمان کتابخانه و موزه با هدف گسترش فضاهای کتابخانه‌ای و موزه‌ای و مجموعه‌سازی تخصصی کتاب‌ها و اشیای تاریخی در حوزه فرهنگ و هنر ایران - اسلامی از دیگر اولویت‌های این مجموعه به شمار می‌آید.

مدیرعامل مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک تصریح کرد: برگزیده شدن به عنوان موزه برتر از سوی کمیته ملی موزه‌های ایران در سال‌های 1390 و 1391 خورشیدی و نیز «مؤسسه برگزیده در پاسداشت میراث مکتوب و مستند ایران اسلامی» در سیزدهمین آئین گرامیداشت حامیان نسخ خطی ایران، بیانگر نگاهی تخصصی است که همزمان در دو حوزه موزه‌داری و کتاب‌داری در این گنجینه وجود دارد.