«تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى»؛ مستمسک جامعه قرآنی مصر پس از انقلاب 25 ژانویه

وقوع انقلاب در هر کشوری هر نوع فعالیتی اعم از فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی را تحت تأثیر قرار داده و این فعالیت‌ها را کم و بیش دستخوش دگرگونی و تغییر خواهد کرد.
انقلاب 25 ژانویه سال 2011 مصر با همه فراز و نشیب‌هایش، بی‌شک یکی از تأثیرگذارترین وقایع تاریخ خاورمیانه در قرن بیست‌و‌یکم است، انقلابی که ملت مصر را از سه دهه حکومت خفقان و مشت آهنین مبارک رهایی بخشید و مخوف‌ترین دیکتاتوری جهان عرب را به زیر کشاند.
جاودانه‌بودن قرآن‌ کریم و رنگ‌نپذیرفتن این کتاب مقدس از فرهنگ و حوادث زمانه از شاخصه‌های کلام خدا است و این ویژگی در رویدادهایی عظیم همچون انقلاب‌‌ها بیش از بیش جلوه‌گر می‌شود و شاهد این سخن انقلاب 25 ژانویه مصر است.
به همین‌ منظور و برای روشن‌تر شدن این مطلب خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت‌و‌گویی با فرج‌الله شاذلی، دبیرکل اتحادیه قاریان مصر، قاری رادیو و تلویزیون این کشور، استاد سابق علوم قرآنی دانشگاه الازهر و بازرس ویژه مرکز قرائت استان «بحیره» ترتیب داد که حاصل آن از نظر می‌گذرد:

آیا جامعه قرآنی مصر متأثر از انقلاب 25 ژانویه بوده است؟
فرج‌الله شاذلی در این باره می‌گوید: قرآن کریم هرگز تحت تأثیر انقلاب‌ها قرار نمی‌گیرد و جایگاه خود را حفظ می‌کند، خداوند در آیه 9 سوره حجر در این باره می فرماید: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛ بی‌‏تردید ما این قرآن را به تدریج نازل کرده‌‏ایم و قطعا نگهبان آن خواهیم بود» بنابراین قرآن در هیچ حالتی از چیزی تأثیر نپذیرفته و حوادث پیش‌آمده نمی‌تواند جایگاه این کتاب مقدس را تحت تأثیر قرار دهد. قرآن هر روز مسیری متعالی را پشت سر خواهد گذاشت و تا روز قیامت حفظ خواهد شد.

شاذلی در ادامه می‌افزاید: قرآن تحت تأثیر چیزی قرار نمی‌گیرد و مسیر واحدی را دنبال می‌کند، فعالان قرآنی نیز با پیروی از قرآن این گونه هستند و دائما مسیر پرهیزگاری و تقوا را در پیش گرفته و با تمسک به آیه 2 سوره مائده: «تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى؛ در نیکوکاری و پرهیزگاری با یکدیگر همکاری کنید» همکاری با یکدیگر را مورد توجه قرار می‌دهند و اجازه نمی‌دهند در سایه حوادث انقلاب 25 ژانویه فعالیت‌هایشان به محاق برود.

حضور پر رنگ قاریان مصری در ایران پس از انقلاب 25 ژانویه
امسال هیئتی 70 نفره از قاریان و مبتهلان مصری برای شرکت در محافل قرآنی به ایران آمد، این هیئت در ایکنا نیز حضور یافت و به اجرای قرائت و ابتهال‌ پرداخت، برای نخستین‌‌بار بود که هیئتی قرآنی با این تعداد پس از انقلاب 25 ژانویه و سرنگونی حسنی مبارک به کشورمان سفر کرد، مسئله‌ای که شاذلی درباره آن معتقد است: قاریان و حافظان مصری قبل از انقلاب 25 ژانویه نیز در ایران حضور می‌یافتند، اما امروز میزان حضور آنان پر رنگ‌تر شده و به صورت گروهی به این کشور اعزام می‌شوند.
وی می‌افزاید: من قبل از انقلاب 25 ژانویه بارها به ایران آمدم، پس از انقلاب هم همین‌طور، قاریان دیگری از جمله مرحوم ابوالعینین شعیشع نیز همین‌طور بودند و هر دعوتی از سوی ایران را به‌منظور حضور در این کشور می‌پذیرفتند، زیرا محور این دعوت‌ها قرآن بود و کسی نمی‌توانست قبل و بعد از انقلاب مصر ما را از حضور در ایران منع کند و ما برای حضور در مسابقات قرآن، مجالس قرآنی و داوری در رقابت‌ها عازم این کشور می‌شدیم. 

قاریان ایرانی و مصری مصداق «انما المؤمنون اخوة» هستند
شاذلی در پاسخ به پرسشی درباره نحوه روابط بین قاریان ایرانی و مصری معتقد است: قاریان ایرانی از نظر حفظ قرآن و نحوه ادای کلمات قرآن و صوت و لحن در سطح بالایی هستند و تعامل خوبی با قاریان مصری دارند، من بارها برای شرکت در محافل و مسابقات قرآنی در ایران حضور یافته‌ام و شهرهایی همچون تبریز، مشهد مقدس و قم را از نزدیک دیده‌ام.

تلاوت شاذلی در محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی/ بیست‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم، تهران -1389
خدا را شکر که فعالان قرآنی مصر و ایران روابط خوبی با هم دارند و با یکدیگر برادرند و در تعامل با یکدیگر مصداق آیه « إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ؛ در حقیقت مؤمنان با هم برادرند» (آیه 10 سوره حجرات) هستند. از طرفی همه قاریان در هر بخش از جهان اسلام نیز با یکدیگر برادرند و انس و الفتی خاص بین آنان دیده می‌شود.
قرآن عامل وحدت میان قاریان مصری و ایرانی است، زیرا قرآن کتابی واحد است و پروردگاری که این کتاب را نازل کرده، یگانه است، پیامبر(ص) نیز تنها پیامبری بود که این کتاب مقدس بر ایشان نازل شد، امت اسلام نیز امتی واحد است و در آیه 92 سوره انبیاء آمده است: « إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ؛ این است امت‏ شما که امتى یگانه است و منم پروردگار شما پس مرا بپرستید»
 

چرا ایران برای داوری مسابقات قرآن مصر دعوت نشده است؟
داوران قرآن کشورهای مختلف جهان از سوی وزارت اوقاف مصر برای داوری در بیست‌ویکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن این کشور دعوت شده‌اند و در میان کشورهای دعوت‌شده نام ایران دیده نمی‌شود، خبرنگار ایکنا نظر شاذلی در این باره را جویا شد و وی پاسخ داد: وزارت اوقاف مصر سیاست‌های خاص خود را دارد و این گونه تصمیمات به دولت مصر مرتبط است و قاریان مصری در آن دخالتی ندارند.

عصر طلایی قرآن در مصر؛ افول یا استمرار؟ 
عصر طلایی قرائت در مصر با سبک‌های مصطفی اسماعیل، عبدالباسط عبدالصمد، محمد رفعت و ابوالعینین شعیشع شناخته می‌شود و بسیاری بر این باورند که این عصر با وفات شعیشع به پایان رسیده و آنچه توسط این گروه از قاریان مصری ارائه و به ثبت رسیده، تمام آن چیزی است که در هنر تلاوت می‌توان از آن بهره‌مند شد. به دیگر سخن تمامی ظرفیت‌های موجود در حوزه لحن، اشباع شده است.
اما در برابر آنان عده‌ای نیز معتقدند به رغم آنکه عصر طلایی قرائت در مصر به پایان رسیده، هنوز هم ظرفیت‌های بکر و دست نخورده‌ای در این هنر وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد؛ همان‌طور که طی سال‌های اخیر کسانی مانند شحات محمد انور با ارائه کارهایی نو در تلاوت نشان داده‌اند که چنین امکانی هنوز هم وجود دارد.
ایکنا این موضوع را نیز با فرج‌الله شاذلی در میان گذاشت و وی این گونه پاسخ داد: هر عصری از قرائت قاریان خاص خود را دارد، قاریانی که در قرائت ویژگی‌های خاص خود را دارند، شیخ محمد رفعت، مصطفی اسماعیل و شیخ عبدالباسط عبدالصمد نیز هر یک در زمان خود سبک خاصی را در صوت و لحن ارائه داد، امروز نیز هر قاری ممکن است سبک خاص خود را داشته باشد و مکتب‌های جدیدی را در قرائت ارائه دهد و صاحبان صوت و لحن و نغمات زیبا و منحصر به فرد در جامعه قرآنی مصر ظهور پیدا کنند.

اهتمام دولت مصر به فعالیت‌های قرآنی
فرج‌الله شاذلی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو اهتمام دولت مصر به فعالیت‌ها و محافل قرآنی را تبیین و تصریح کرد: دولت مصر در این زمینه بسیار فعالانه عمل می‌کند و به مسابقات قرآن و محافل انس با قرآن در مساجد اهتمام ویژه‌ای دارد و علاوه بر این شبکه‌هایی ماهواره‌ای در این کشور فعال هستند که به صورت شبانه‌روزی برنامه‌های قرآنی اجرا می‌کنند، رادیو قرآن مصر نیز در این زمینه فعال است. 
بیست‌و‌یکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن مصر قرار بود در ماه رمضان گذشته برگزار شود، اما وزارت اوقاف مصر به دلیل حوادث جاری و تنش‌های سیاسی در این کشور رقابت‌ها را به تعویق انداخت و به فروردین‌ماه سال آینده(1393) موکول کرد، شاذلی در پاسخ به سؤالی در این زمینه این چنین پاسخ داد: مسابقات قرآن ممکن است در هر زمانی برگزار شود و به دلایلی یکی از ماه‌های آوریل، جولای، می یا هر ماه دیگری برای برگزاری رقابت‌ها انتخاب شود، بنابراین زمان رقابت‌ها مهم نیست و مهم برگزاری رقابت‌ها است و امروز وزارت اوقاف مصر، الازهر و دیگر فعالان قرآنی این کشور تلاش‌های زیادی در این زمینه انجام می‌دهند.