شماره نخست دوفصلنامه «پژوهش‌های مالیه اسلامی» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، شماره اول دوفصلنامه «پژوهش‌های مالیه اسلامی» با محوریت توسعه الگوی پیشرفت اسلامی-ایرانی و به صاحب امتیازی دانشگاه پیام نور منتشر شد.
بر اساس این گزارش، این نشریه از سال 1390 با نشر الکترونیکی پیش شماره، فعالیت رسمی خود را در عرصه مطبوعات آغاز کرده و در حال حاضر با دریافت مقالات مرتبط در زمینه تخصصی مالیه اسلامی و داوری آن‌ها در سطح علمی- پژوهشی تلاش دارد تا رتبه خود را به سطح علمی- پژوهشی ارتقا دهد.
این گزارش می‌افزاید:  شماره اول این نشریه حاوی مقالاتی با عناوین «موضوعات پیشرفته در مالیه اسلامی (با تأکید بر بانکداری اسلامی)» به قلم اصغر ابوالحسنی‌هستیانی و رفیع حسنی‌مقدم، «اندازه گیری کشش شاخص‌های فقر نسبت به تغییر قیمت گروه‌های غذایی: مورد ایران» نوشته محمدرضا پورقربان و «بررسی عوامل موثر بر فرار مالیاتی بر اساس مدل پستل، از دیدگاه مؤدیان و کارشناسان مالیاتی»  به قلم مهدی نصر‌اصفهانی، مهرناز نصر‌اصفهانی و محمدرضا دلوی‌اصفهان است.    
«منحنی جی دو جانبه میان ایران و شرکای منتخب» نوشته سعید راسخی و عبدالله رستمی، «اندازه بهینه دولت و بهره‌وری آن در کشورهای صادر کننده نفت (با تأکید بر ایران)» به قلم محمد سخنور و نادر مهرگان، «بررسی راه کارهای فقهی و حقوقی معاملات پیش‌فروش» اثر زهرا گواهی و مجید واله، و «ضرورت اعتبارسنجی مشتریان از دیدگاه آموزه‌های اسلامی و ارائه الگوی بهینه» نوشته علی محمدی‌آشنانی و محمدرضا راضی دیگر مقالات شماره نخست این دوفصلنامه است.
براساس این گزارش، علی محمدی‌آشنانی و محمدرضا راضی، در مقدمه مقاله خود با عنوان «ضرورت اعتبارسنجی مشتریان از دیدگاه آموزه‌های اسلامی و ارائه الگوی بهینه» می‌نویسند: بانکداری، از ارکان مهم یک نظام اقتصادی است. بانک‌ها، بدان رو که با سرمایه‌ و اموال گروهی از مردم تأسیس و اداره می‌شوند، ارتباط قابل توجهی با بیت‌المال مسلمین دارند. صیانت و حفاظت از سرمایه‌های مردم، برای رشد و توسعه اقتصادی و اجرای عدالت، عقلاً و شرعاً، لازم و واجب است.
در ادامه می‌خوانیم: در چنین شرایطی، مدیریت ریسک یکی از اجزای حیاتی فعالیت‌های مالی و اعتباری خواهد بود. در بین انواع ریسک‌هایی که بانک‌ها و نهادهای مالی با آن مواجه‌اند، ریسک اعتباری اهمیت به‌سزایی دارد. کمی‌سازی و اندازه‌گیری ریسک اعتباری، برای مدیریت مناسب آن، اعتبارسنجی مشتریان را، پیش از اعطای تسهیلات، امری ضروری ساخته است.
مولفین می‌افزایند: در قرآن کریم، آیات مختلفی در باب آداب و احکام کسب و کار و حواشی مربوط به آن مطرح شده است. در این مقاله، با بهره‌گیری از روش تحلیل توصیفی، و با استفاده از مستندات مستخرج از قرآن، روایات و مبادی فقهی، سعی شده است که ضرورت اعتبارسنجی مشتریان در هنگام اعطای تسهیلات بررسی شود و الگویی مناسب برای آن ارائه شود. در نهایت، الگویی با عنوان «الگوی اسلامی»، که بیانگر معیارهای برگرفته از آیات و روایات است، برای اعتبارسنجی مشتریان، ارائه شده است. این الگو شامل شاخص‌هایی چون منفعت و سودآوری، وثیقه، لیاقت و صلاحیت عملی، قرارداد، رفتار اعتباری، آگاهی و دانش و نمای آینده است.

در بخش دیگری از این مقاله آمده است: اگر دقّت در حفظ حقوق فردى ضرورى است، حفظ بیت المال، به مراتب، ضرورى تر است. امام صادق(ع) فرمودند: «در همه کارهایی که برایت پیش می‌آید محتاط باش». بانک به نوعی بیت المال مسلمین است پس بذل و بخشش آن باید با حساب و کتاب باشد. بنابراین، باید با دقت و ساز و کار مناسبی از آن خرج شود. همچنین، برای اطمینان از منفعت و توجیه اقتصادی، باید به ارائه طرح توجیهی، توسط مشتری برای ورود به فعالیت اقتصادی توجه شود.

بر اساس این گزارش، مولفین در بخش نتیجه‌گیری این مقاله می‌نویسند: حفظ سرمایه بانک، که خود متشکل از سرمایه‌های مردم است، عقلاً و شرعاً، واجب است. مدیریت ریسک اعتباری، از اجزای اصلی مدیریت ریسک در نظام بانکداری است که، به نوعی، ضامن حیات بانک است. اعتبارسنجی مشتریان، قبل از اعطای تسهیلات، از عوامل اصلی تقلیل ریسک اعتباری در بازپرداخت تسهیلات توسط مشتری است.