به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، تئاتر پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب شکوهمند انقلاب اسلامی و در حالی که اوایل نگرشهای نامهربانانهای نسبت به آن شد، امروز به چنان پختگی و قوامی رسیده است که دیگر نمیتوان منکر نقش بیبدیل آن در عرصههای گوناگون اجتماعی و در تعامل با جوامع انسانی شد.
این هنر فاخر با وجود همه محدودیتهایی که طی این سالها متأثر از عدم رشد سختافزاری و امکانات و تخصیص اعتبارات مورد نیاز متناسب با افزایش حجم فعالان خود داشته است، با همین بضاعت کم توانسته به ویژه در راه ترویج و تثبیت بسیاری از ارزشهای والای انسانی و دینی که همواره در گفتمان انقلاب اسلامی مورد تأکید مسئولان و مدیران فرهنگی و هنری بوده است، دین خود را ادا کند.
ابزاری مؤثری در مقابله با هجمههای فرهنگی غرب با وجود این، اما در این مقطع حساس از وضعیت فرهنگی کشور که ثبات و آرامش پایداری را در محافل اجتماعی شاهد هستیم اما همواره بیم آن می رود که اندیشه مردم به ویژه نسل جوان مورد هجمه فرهنگی قرار گیرد و لذا همه ساحتهای هنری و از جمله تئاتر نقش تعیینکنندهای در مقابله و خنثی کردن آن دارند.
با توجه به گرایش قابل توجه علاقهمندان به هنر نمایش، حجم سیلآسای هر ساله فارغالتحصیلان دانشکدههای هنری در رشته هنرهای نمایشی و سایر رشتههای وابسته، دیگر آنچه به نام هنرهای نمایشی در دو بعد سختافزاری و امکانات و نرمافزاری به عنوان خوراک فکری، موضوعی و محتوایی براساس همان ساختارهای پوسیده و نخنمای ارث رسیده به ما، وجود دارد تکافو نیست و باید به فکر چارهای برای ادامه راه بود.
بودجه ناچیز فرهنگی و هنری دولت که از سوی مجلس شورای اسلامی با حذف بسیاری از الحاقات تصویب میشود امسال نیز نه تنها با توجه به مختصات جدید فعالیت در این حوزه افزایش نیافت که انقباضی نیز بسته شد و صدالبته سهم هنرهای نمایشی از این بودجه کلی قطعاً بسیار کمتر از حدی خواهد بود که بتوان تصور آن را داشت، داعیه فعالیت فرهنگی و هنری سازمانها و نهادهای متفرقه به غیر از بدنه ارشاد به عنوان متولی اصلی هنرهای نمایشی در عرصه تولیدات تئاتر غالباً دینی و ارزشی که به پراکندگی سرمایههای مؤثر این هنر منجر می شود، به عنوان یک معضل و دغدغه اصلی همواره لطمات زیادی را بر کیفیت تولیدات نمایشی و رویدادهای تئاتری زده است.
تأثیر تجمیع امکانات و توان فنی در توفیق تولیدات نمایشی
شاید اگر مسئولان در این شرایط خطیر به فکر تجمیع همه امکانات و توانمندیهای فنی متفرقه باشند، آن هم در قالب تأسیس تشکیلاتی به نام سازمان تئاتری، راه حلی نجاتبخش برای فائق آمدن بر همه مشکلاتی باشد که امروزه گریبان تئاتر را گرفته است تا مگر در این صورت بتوان براساس هدفگذاریهای فرهنگی و هنری شاهد تولید آثار فاخر نمایشی بود که بیشتر به ارتقای بینش فرهنگی و ارزشی مخاطب خود پرداخته و بیان موضوعات و مسائلی را سرلوحه کار خود قرار دهند که نسخه شفابخشی برای اوضاع نگرانکننده فرهنگی جامعه ایرانی باشد.
به همین دلیل موضوع تأسیس سازمان تئاتری را با چند چهره فعال در عرصه هنرهای نمایشی مطرح کردیم که در ادامه اظهار نظرهای ایشان را در رد و یا تأیید ایجاد آن میخوانید:
کوروش زارعی، مدیر دفتر تئاتر «بچههای مسجد» حوزه هنری با تأکید بر ایجاد چنین ساختاری در مدیریت تئاتر میگوید: بودجه تئاتر محدود است و آنچه به عنوان بودجه فرهنگی و هنری مصوب مجلس سهم تئاتر میشود، تنها قادر به تأمین مخارج یومیه و پرداخت حقوق کارمندان ادارات تئاتری می شود. به نظر میرسد سازمانی شدن تشکیلات تئاتر بتواند از تمام ظرفیتهای موجود فنی و اعتباری موجود در نهادها و مؤسسات فرهنگی و هنری کمال استفاده را در جهت بهبود شرایط اقتصادی تئاتر و به تبع آن کیفیتبخشی به وضعیت تولیدات را داشته باشد.
سیاستهای اعمال شده در مدیریت تئاتر مقطعی و گذراست مجید امرایی، کارشناس و نویسنده تئاتر، در اظهار نظر دیگری در این مورد به ایکنا میگوید: در این سالها شامل اعمال سیاستهای مقطعی در عرصه مدیریت تئاتر بودیم و مثلاً در معاونت سابق هنری ارشاد سیاستی مبنی بر طرح استقرار گروههای نمایشی شهرستانها اجرا شد که بالغ بر 700 گروه به ثبت رسیدند که قرار بود از آنها حمایت شود اما با تغییر در نظام مدیریتی این طرح نیز به فراموشی سپرده شد که اگر ساختاری به نام سازمان تئاتری و یا هر اسم دیگری، به شکلی هدفمند این موضوعات را پیگیری کرده و به سرانجام برساند، قطعاً وضعیت بهتری را در عرصه تئاتر شاهد خواهیم بود.
لزوم تشکیل کمیته هماهنگی فعالیتهای تئاتری
شهرام کرمی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران، ایجاد نهادی به منظور هماهنگی میان نهادهای گوناگون فرهنگی و هنری برای سامانبخشی فعالیت های تئاتری را متذکر شده و میگوید: از سوی هر یک از نهادها و در مقاطعی از سال شاهد برگزاری رویدادها و جشنوارههای گوناگون تئاتری هستیم که شاید اغلب آنها تکرار مکررات باشد و نتیجهای در پی نداشته باشد؛ این در حالیست که اگر نهاد و یا کمیتهای فعالیتهای آنها را رصد و هماهنگ کند، به جای موازیکاری شاهد اتفاقاتی مؤثر در امتداد هم به منظور رسیدن به شرایط آرمانی خواهیم بود.
پرهیز از برگزاری جشنوارههای بیحاصل
حمیدرضا نعیمی، نویسنده و کارگردان تئاتر نیز به ایکنا در این مورد میگوید: نامگذاری برای تشکیلات تئاتری چندان مهم نیست، تئاتر در همه جای دنیا دولتی است و با یارانه دولت است که اداره شده، پیشرفته و شکوفا میشود، ادارهکل هنرهای نمایشی میتواند با نظارت کارشناسی خود جلوی صرف هزینههای بیهوده حاصل برگزاری جشنوارههای بیخاصیت تئاتری را گرفته و آن را برای تولید آثار فاخر نمایشی هزینه کند.
مردم خود باید برای تئاتر دل بسوزانند و هزینه کنند شکرخدا گودرزی، بازیگر و کارگردان تئاتر، نیز با بیاثر خواندن ایجاد سازمان تئاتری به ایکنا میگوید: این مسئله با وجود تفاوت فاحش در ماهیت ساختاری تئاتر با سینما در عرصه هنر هفتم نیز تجربه ناموفقی داشت؛ قطعاً در تئاتر نیز نمیتواند مؤثر باشد؛ مهم تغییر رویکرد مسئولان تئاتری است که باید جایگاه واقعی تئاتر و منزلت آن را در مناسبات اجتماعی و انسانی به اثبات برسانند، وقتی چنین جایگاهی به اثبات رسید دیگر خود مردم، تئاتر را اداره خواهند کرد، برای آن دل میسوزانند، تئاتر در سبد هزینه فرهنگی خانوار ارج و قرب پیدا خواهد کرد و به تعالی خواهد رسید.