عکس‌های تاریخی از «مسجد جامع کبود» ایروان
شعب خارجی: مسجد جامع کبود ایروان تنها یادگار معماری باقی مانده از سده دوازدهم هجری قمری (قرن هجدهم میلادی) ایران در ارمنستان است و مجموعه‌ای زیبا و آکنده از هنر آن دوران به شمار می‌رود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) شعبه آسیای مرکزی، مسجد جامع کبود ایروان همچون فیروزه‌‌ای در قلب شهر ایروان می‌درخشد و دل‌های مؤمنین موحد را به خود جلب می‌کند. این مسجد توسط «حسینعلی خان ایروانی»، والی ایروان حدود سال 1179 هجری قمری، مطابق با سال‌های 65-1764 بنا شده و بزرگترین مسجد شهر محسوب می‌شده است.
جهت آشنایی بیشتر با این مسجد گزارش ایکنا را بخوانید!
مناره مسجد گییوی(کبود)، عکاس ل.د. یرماکف، 1916
1
«جرج بورنوتیان»، مورخ ارمنی، دوران والی‌گری حسینعلی خان را بین سال‌های 1762-1783 ذکر کرده است. بر اساس نوشته «ولادیمیر اربیتونیان» از مورخان روسی ساخت این مسجد در سال 1760 آغاز و در دوره حسینعلی‌خان بین سال‌های 1764 تا 1768 تکمیل شده است. مسجد کبود در مجاورت میدان اصلی بازار، حمام‌های عمومی و کاروانسرای گرجی‌ها قرار داشته و در مجموع مرکز اصلی شهر تلقی شده است(کتیبه‌های موجود درمسجد جامع نیز این ادعا را تایید می‌کند).
نمای کلی مسجد کبود و حیاط، عکاس آ.ل، 1916
در موزه «ماتناداران» که از مراکز مهم علمی – تحقیقاتی ارمنستان بوده و حاوی مخزن کتب دست‌نویس است، صفحاتی چند در مورد مسجد کبود وجود دارد که مبین قدمت و اهمیت آن است. همچنین کتب تاریخی مصور ایروان حاوی تصاویر متعددی از مسجد مذکور و سایر مساجد این شهرهستد که بیانگر هم‌زیستی مسالمت آمیز ارامنه و مسلمانان و جاری بودن شور و نشاط فرهنگی و دینی در بین آن‌ها است.
بر اساس مدارک موجود در موزه‌ها و اسناد ملی ارمنستان، طی قرون متمادی در شهر ایروان حدود هفت تا هشت مسجد و تعداد دیگری نیز بناهای اسلامی و مذهبی توسط مسلمانان احداث شده است که اکثر آن‌ها به دلیل شرایط ناشی از تغییر و تحولات سیاسی و نظام‌هـای حاکم مورد بی توجهی و یا تخریب کامل قرار گرفته است.
مناره و حیاط پشتی مسجد گیوی(کبود)، عکاس آ.ل، 1926
حیاط مسجد گیوی(کبود)، عکاس آ.ل، 1926
نمای کلی مسجد کبود و حیاط، عکاس آ.ل، 1916
کفاشان ایرانی، عکاس ل.د. یرماکف، 1916
چشم انداز شهر، عکاس آ.ل، 1920
عکس‌ها برگرفته از کتاب «ایروان من، طراح و مجری پروژه گارگین زاکویان»، (عکاس ماکس سیواسلیان، نویسنده متن واهان ناواساردیان) است که مجموعه‌ای شامل 255 عکس از ایروان را در سال‌های 1890-2001 به تصویر می‌کشد.
