محمدرضا پورزرگری، داور هجدهمین دوره مسابقات سراسری اذان، ابتهال، تواشیح و مدیحه سرایی- که 16 اردیبهشتماه با معرفی برگزیدگان در آبادان به کار خود پایان داد- در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان این مطلب گفت: اگر مقایسهای بین مسابقات در دوره اخیر با ادوار گذشته داشته باشیم به این نتیجه میرسیم که سطح خواندنها در سالیان اخیر به مراتب بهتر از قبل شده است.
اجراهای همشکل در مسابقات
وی افزود: وجود یکنواختی در اجراها و سبک افراد و گروهها در این دوره به چشم میخورد و تقریباً میتوان گفت که فضای اجرای شرکتکنندگان، انتخاب لحنها و سبک اجراها بسیار شبیه و نزدیک به هم بود و واقعیت امر این است که در مقوله ابتهال و اذان کار متفاوت و چشمگیری دیده نشد.
این قاری بینالمللی کشور در پاسخ به سوالی در مورد تأثیر برگزاری مسابقات اذان، ابتهال، تواشیح و مدیحهسرایی بر ارتقاء تواشیح و مدیحهسرایی تصریح کرد: اگر مسئله پرداختن به مسابقات از سالهای پیش آغاز میشد و ادامه پیدا میکرد و مسئولان امر به این مقوله اهتمام داشتند، اکنون شاهد گروههایی به مراتب توانمندتر در این رشتهها بودیم.
پورزرگری اظهار کرد: برگزاری مسابقات باعث میشود تا انگیزه برای تشکیل گروههای تواشیح و مدیحهسرایی افزایش یابد و این گروهها در طول سال فعال باشند و تمرینات خاص خود را داشته باشند، در حال حاضر اگر نگاهی به گروههای تواشیح داشته باشید متوجه خواهید شد که گروههای پرکاری نیستند و تنها بعضی از گروههایی که دارای شهرت و موقعیت بهتری هستند، ممکن است در مناسبتهای مختلف به اجرای برنامه بپردازند.
برگزاری مسابقات ارتقاء را به دنبال دارد
داور هجدهمین دوره مسابقات سراسری اذان، ابتهال، تواشیح و مدیحهسرایی با اشاره به اینکه برگزاری مسابقات در هر رشتهای نوعی پویایی را به دنبال دارد، عنوان کرد: اگر این مسابقات وجود داشته باشد گروهها تلاش خواهند کرد تا کارهای قویتری را ارائه دهند، متنها را با دقت بیشتری انتخاب کنند و از اساتید و اهالی فن نیز مشاورهها و کمکهای زیادی خواهند گرفت که نتیجه نهایی همه این فعالیتها ارتقاء رشتههایی نظیر تواشیح و مدیحهسرایی خواهد بود.
این فعال قرآنی کشورمان در ادامه گفت: حمایت بزرگان کشور اولین چیزی است که گروههای تواشیح و مدیحهسرایی به آن نیاز دارند. اگر مسئولان قصد و نیت کمک کردن به این رشتهها را ندارند حداقل مخالفتی با کار کردن در این زمینه نداشته باشند، این کار در کشور ما کار نویی است که عدهای از جوانان این مملکت را گرداگرد معرفت به اهل بیت(ع) جمع کرده است و بعضاً این کارها در محیطهای مذهبی و مراسم مختلف ارائه میشود و حتی اگر پای این محافل به جلسات غیر قرآنی کشیده شود باعث گسترش فضای روحانی و تلطیف فضا در آن جلسات شود.
پورزرگری افزود: اگر میخواهیم تواشیح و مدیحهسرایی به عنوان یک هنر قرآنی به رشد و اعتلای خود برسد، باید قبل از هر حرکتی از مخالفت کردن با آن دست بردارند و اگر حمایت نمیکنند حداقل هدایت کنند و به مخالفت با آن نپردازند.
وی تصریح کرد: مشکل دیگر گروههای تواشیح مربوط به بحث هزینهها است، گروههای تواشیح برای ادامه فعالیت نیاز به هزینههایی دارند که تأمین آن اندکی مشکل است، گروههایی که در سطح کشوری در مسابقات حضور مییابند، باید مبالغی را به عنوان تشویق و در پاسخ به فعالیتها و وقتی که برای این کار گذاشتهاند دریافت کنند و ردیف و جایگاهی برای حمایت و تشویق برای آنها در نظر گرفته شود.
تأکید بر درجهبندی گروههای تواشیح
این قاری بینالمللی کشورمان در ادامه گفتوگوی خود با خبرگزاری ایکنا از لزوم درجهبندی گروههای تواشیح سخن به میان آورد و با بیان اینکه تاکنون چنین کاری صورت نگرفته است، یادآور شد: برای درجهبندی گروهها، میتوان از همین مسابقات کمک گرفت و شرکتکنندهها را از نظر کیفیت اجرا در سطوح مختلف درجهبندی کرد. در حال حاضر چنین کاری به صورت رسمی اجرایی نشده است و در مراکز قرآنی شاید سطح گروهها مشخص شده باشد، اما چنین عنوانی وجود ندارد.
این داور مسابقات سراسری اذان، ابتهال، تواشیح و مدیحهسرایی اظهار کرد: ابتدا باید بررسی شود که اصلاً نیازی به درجهبندی گروهها هست یا نه و آیا چنین چیزی میتواند در گروهها ایجاد انگیزه کند یا اینکه باعث کاهش فعالیت گروههای سطح پایینتر خواهد شد؟، اهمیت دادن و پرداختن به تواشیح و مدیحهسرایی امر مبارکی است که باید هدایت شود.
تأثیر رسانهها بر عمومیت دادن به تواشیح
پورزرگری در مورد راهکارهای عمومیت دادن تواشیح و مدیحهسرایی نیز ابراز کرد: مهمترین ابزار برای عمومی کردن تواشیح و مدیحهسرایی و ترغیب جوانان برای گرایش به این سمت صدا و سیما است، اگر این رسانه در مناسبتهای مختلف از گروههای تواشیح دعوت کند و بیشتر از آنها استفاده کند، میتوان گامهای اساسی برای عمومیت دادن به این هنر قرآنی برداشت.
وی با اشاره به اینکه در گذشته از گروههای تواشیح در صدا و سیما بیشتر استفاده میشد، گفت: به دلیل اینکه مخالفتها در تواشیح در گذشته کمتر بود صدا و سیما در مناسبتها اقدام به دعوت گروههای تواشیح برای اجرای برنامه میکرد. در حال حاضر اگر شاهد حضور گروههای تواشیح مقتدری در صحنه هستیم به خاطر فعالیتهایی است که در دهه 60 صورت گرفته بود، در آن چند سال گروههای تواشیح حضور چشمگیری در صحنهها داشتند، اما کم کم افرادی پیدا شدند و به مخالفت با شکلگیری گروههای تواشیح پرداختند و تواشیح نه تنها در صدا و سیما که در اجتماع نیز کمرنگ شد.
این فعال قرآنی کشورمان افزود: باید برنامههایی ویژه تواشیح در شبکههایی همچون شبکه قرآن و معارف سیما در نظر گرفته شود، این شبکه میتواند یک روز در هفته را به گروههای تواشیح و مدیحهسرایی اختصاص دهد. این اتفاق اگر بیفتد باعث ایجاد انگیزه برای جوانان و نوجوانان خواهد شد.
وی در پایان در پاسخ به این سؤال که وضعیت فعلی تواشیح را مطلوب میدانید یا خیر؟ به گفتن چند کلمه بسنده کرد و گفت: به نظر من مطلوب نیست.