به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، برنامه پنجم توسعه که در اواخر سال 89 به تصویب رسید و سیاستها و راهبردهای سالهای بین 1390 تا سال 1394 را تعیین کرده، سال سوم خود را پشت سر گذاشت در حالیکه هنوز برخی از بندهای آن در زمان تعیینشده محقق نشده است.
از جمله این موارد، بند چهارم برنامه پنجم توسعه است که شورای توسعه فرهنگ قرآنی را مکلف به ارائه پیشنهادی در مورد راهبردهای فعالیتهای قرآنی کشور میکرد. بر این اساس، «در اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور موظف است حداکثر تا پایان سال دوم برنامه، اسناد راهبردی توسعه حوزههای آموزش عمومی، تبلیغ و ترویج، پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور را براساس پیشنهاد شورای توسعه فرهنگ قرآنی تهیه و برای تصویب به هیئت وزیران تقدیم کند».
دو سالی که بیثمر تمام شد
با این تکلیف لازم بود تا این سند تا پایان سال 91 معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور به پیشنهاد شورای توسعه فرهنگ قرآنی این اسناد را برای تصویب به هیئت وزیران ارائه کند، اما اکنون که در چهارمین سال اجرای برنامه پنجم توسعه قرار داریم، هنوز خبری از این اسناد نیست.
به نظر میرسد این اسناد راهبردی مسیر پر فراز و نشیبی را قرار است طی کند، که البته با توجه به اهمیت آن، این پیچیدگی برای تهیه اسناد راهبردی فعالیتهای قرآنی کشور طبیعی به نظر میرسد. در ابتدای راه کمیسیونهای سهگانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی متشکل از کارگروههای پژوهش و آموزش عالی، توسعه آموزش عمومی و فعالیتهای تبلیغی و ترویجی قرآنی که وزرای علوم، آموزش و پرورش و ارشاد مسئولیتهای این کمیته را بر عهده دارند، موظفند برنامهها و راهبردهای خود را به عنوان سند کمیسیون خود به شورای توسعه فرهنگ قرآنی ارائه دهند و پس از تصویب آن در شورا، به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور ارسال شود تا تقدیم هیئتوزیران شود. دولت نیز پس از بررسی این اسناد آن را تصویب و ابلاغ خواهد کرد.
با توجه به مسیر پیش روی اسناد راهبردی و تأخیر کارگروهها در ارائه برنامههای خود نمیتوان امیدوار بود که در پایان برنامه پنجم توسعه این اسناد از سوی دولت ابلاغ شود مگر رؤسای کمیسیونهای شورای توسعه فرهنگ قرآنی در زمان باقیمانده برای تهیه این سند ارادهای مستحکم و همتی عالی به خرج دهند.
اقدامات شورای توسعه فرهنگ قرآنی برای تهیه اسناد
رضا سلامتپناه، معاون مطالعات و برنامهریزی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در گفتوگو با ایکنا با اشاره به جزئیات کار شورای توسعه فرهنگ قرآنی در تهیه این اسناد گفت: برای اجراییکردن ماده چهارم برنامه پنجم توسعه، شورای عالی فرهنگ قرآنی در سال نخست این برنامه نظامنامه تهیه و تدوین اسناد راهبردی توسعه فرهنگ قرآنی را در دبیرخانه شورا تهیه، تصویب و به کمیسیونها ابلاغ کرد.
وی افزود: کمیسیونها موظف بودند که در بخش خودشان اسناد مرتبط خودشان را در سه سند آموزش عمومی، تبلیغ و ترویج و پژوهش مطابق با نظامنامه تدوین و به دبیرخانه شورا ارسال کنند تا پس از تطبیق اسناد به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ارسال شود؛ به این منظور تا سال دوم برنامه پنجم توسعه به کمسییونها مهلت داده شده بود.
کمکاری کمیسیونها در انجام وظیفه
سلامتپناه اظهار کرد: متأسفانه کمیسیونها به مسئولیت خودشان در این زمینه عمل نکردند؛ به همین دلیل با توجه به اینکه مهلت شورای توسعه فرهنگ قرآنی بر اساس برنامه پنجم توسعه رو به پایان بود، دبیرخانه شورا در زمستان سال 91 پیشنویس کلیات اسناد راهبردی فعالیتهای قرآنی را تهیه و به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ارسال کرد؛ معاونت نیز در پاییز سال 92 نظریات و اشکالاتی که از نظر حقوقی و محتوایی به این پیشنویس داشت برای ما فرستاد که شورا نیز در صدد ویرایش آن برآمد که در مراحل پایانی کار قرار دارد؛ البته این اسناد باید به صورت بخشی در کمیسیونهای سهگانه تهیه میشد.
زمان زیادی باقی نمانده
معاون مطالعات و برنامهریزی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با تأکید بر اینکه شورای توسعه فرهنگ قرآنی زمان زیادی برای ارائه اسناد راهبردی فعالیتهای قرآنی ندارد، گفت: اگر اسناد و برنامههای کمیسیونها به ما نرسد، بازنویس کلیات پیشنویس اسناد به عنوان سند نهایی برای معاونت ریاست جمهوری ارسال خواهد شد.
وی یادآور شد: کمیسیونها در کنار اراده سند، موظف هستند برنامههای جامع خود را تدوین و تصویب کنند؛ بنابراین ما یک سند جامع توسعه فرهنگ قرآنی در سه بخش آموزش عمومی، تبلیغ و پژوهش خواهیم داشت که ذیل هر یک از بخشها برنامههای جامع راهبری سند نیز لازم است تدوین شود.
سلامتپناه گفت: شورای توسعه فرهنگ قرآنی این کار را انجام داده و بازنویسی کلیات نیز رو به اتمام است؛ اما همچنان منتظر اسناد و برنامههای کمیسیونها هستیم که اگر سندی نیامد، ماحصل کار خود را به عنوان پیشنهاد به معاونت ارسال کنیم.
پیگیری وزارت علوم برای تهیه سند پژوهش
معاون مطالعات و برنامهریزی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مورد فعالیتهای کمیسیونها در این رابطه اشاره کرد و گفت: اخیرا در کمیسیون آموزش عالی و پژوهش جلسهای با حضور وزیر علوم برگزار شد که یکی از دستورات جلسه موضوع تهیه سند راهبردی بود که مصوب شد دبیرخانه این کمیسیون آموزش عالی و پژوهش تا پایان خرداد سند و برنامهها خود را برساند.
وی افزود: کمیسیون آموزش عمومی و تبلیغ و ترویج هنوز زمانی تعیین نکردهاند که به نظر میرسد هر چه سریعتر برنامههای خود را ارائه کند.
فقدان ادبیات راهبردی؛ از دلایل تأخیر در تهیه اسناد
سلامتپناه در مورد دلایل تأخیر در مورد تهیه اسناد راهبردی فعالیتهای قرآنی کشور نیز گفت: یکی از دلایل این تأخیر فقدان ادبیات راهبردی توسعه فرهنگ قرآنی در کشور است؛ این اسناد باید توسط مجریان آشنا با سه موضوع ادبیات راهبردی، مفاهیم و آموزههای قرآنی و همچنین فعالیتهای قرآنی باشد که جمع شدن این سهگانه در یک نهاد پژوهشی دشوار بوده و همین دشواری موجب شده که کمیسیونها نتوانند با محققان شایسته ارتباط برقرار کنند.