شایعه نوبرانه بهاری در شبکه‌های اجتماعی/ قصه چوپان دروغگو فراموش شده!

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، شایعه از دو عامل نشئت می‌گیرد: «ابهام» و «اهمیت موضوع» زمانی که موضوعی برای مردم اهمیت دارد اما دچار ابهام هستند، عده‌ای از سودجویان برای رسیدن به منفعت خود دست به گریبان شایعات می‌شوند؛ اگر در روزهای نه چندان دور یک شایعه دامنه گسترش محدودی داشت، امروزه به مدد موبایل‌ها و نرم افزارهای چون تلگرام، وایبر، اوو و ... یک خبر بدون منبع در عرض کمتر از یک ساعت پهنای یک کشور را درمی‌نوردد.

تب استفاده از شبکه‌های اجتماعی آنقدر در میان جوانان بسیار است که آنها بیشترین زمان خود را صرف حضور در این شبکه‌ها می‌کنند. گاها برخی از آنها در چندین گروه عضو هستند و زمانی که به مطلب و اطلاعیه‌ای مهم برخورد می‌کنند، به منظور آنکه سبب خیری شوند، آن را در همان گروه‌های عضو انتشار می‌دهند، غافل از آنکه نمی‌دانند همین امر خیر، سبب به وجود آمدن یک گناه می‌شود.

خداوند در سوره نساء، آیه 83، می‌فرماید: «وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلى‏ أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّیْطانَ إِلاَّ قَلیلاً؛‌ خو ( منافقان ) چون امری به آنان برسد که باعث ایمنی یا ترس ( مسلمین ) است ( و باید پنهان داشت ) آن را منتشر می سازند ، در صورتی که اگر آن را به رسول و به صاحبان حکم که از خودشان هستند گزارش می دادند همانا آنان که اهل بصیرتند در آن واقعه صلاح اندیشی می کردند. و اگر نه این بود که فضل خدا شامل حال شماست، همانا به جز اندکی همه شیطان را پیروی می‌کردید.»

شایعات در شبکه‌های اجتماعی در حوزه سلامت هم طرفداران و اتنشار دهندگان خاص خود را دارد از انتقال ویروس ایدز توسط سرنگ‌های آلوده در درب منزل تا  وجود این ویروس در میوه‌های انار و هندوانه روزانه جوابیه‌ها و پاسخ‌های مسئولان مربوطه را در پی دارد؛ کاش مردم اجازه می‌دادند انرژی مسئلان در جایی که باید صرف شود نه در مقام پاسخگویی به شایعات.

همه مشکلات به عدم سواد رسانه‌ای و وجدان خاموش‌مان برمی‌گردد، منظور از سواد رسانه‌ای این بوده که کاربران هر آنچه در شبکه‌های اجتماعی مشاهده می‌کنند، تحلیل داشته باشند و تا زمان صحت آن نشر ندهند. وجدان خاموش هم یعنی نادیده گرفتن آبرو و منفعت دیگران. یعنی به فکر خود بودن و همه چیز را فدای احساسات کردن.

گروهی از سودجویان برای رسیدن به منفعت خود مطلبی را انتشار می‌دهند و عده‌ای هم از سر بی‌اطلاعی آن را نشر می‌دهند و همین انتشار سبب می‌شود تا ضررهای بسیاری به ذینفعان وارد شود.

مسئولان باید تلاش کنند تا سطح سواد ر سانه‌ای مردم را افزایش دهند و مردم خود نیز در این مقوله کوشش کنند تا هر روز شاهد بروز شایعات و تبدیل آن به تهدیدهای مکرر نباشیم که اگر این روال ادامه داشته باشد، سرنوشتی غیر از چوپان دروغگوی دوران کودکی خود نخواهیم داشتف روزی مسئله‌ای مهم را منتشر می‌کنیم و جامعه با فرض دروغ بودن، از آن عبور می‌کند.