آغاز به کار چهارمین اجلاس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه در هامبورگ + عکس
شعب خارجی: چهارمین اجلاس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه با موضوع «ضرورت صلح و امنیت جهانی از دیدگاه اسلام» دیروز، ۲۳ خرداد، در مرکز اسلامی هامبورگ آغاز شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) شعبه اروپا، این اجلاس با قرائت پیام مراجع عظام تقلید شیعه و سخنرانی آیت‌الله رمضانی، رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه آغاز به کار کرد.
این اجلاس تا 3 روز ادامه دارد و آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی و حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی به عنوان میهمانان ویژه در آن حضور دارند.
بیش از 150 تن از اعضای برگزیده و تعدادی از تئولوگ‌های زن، از کشورهای مختلف اروپایی همچون آلمان، سوئد، فنلاند، فرانسه، دانمارک، اتریش، انگلیس، هلند، ایتالیا و اسپانیا در این اجلاس نیز حضور یافته‌اند.
در مراسم افتتاحیه اجلاس آیت‌الله رمضانی، رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه و امام مرکز اسلامی هامبورگ سخنرانی کرد و ضمن خیر مقدم به روحانیونی که جهت شرکت در اجلاس چهارم از سراسر اروپا به مرکز اسلامی هامبورگ آمدند و نیز تشکر از مراجع معظم تقلیدی که پیام ارسال کردند، رحلت مرحوم آیت‌الله محمدمهدی آصفی را که سال‌ها نمایندگی ویژه از سوی مرجعیت اعلای شیعه را بر عهده داشتند، تسلیت گفت.
وی اظهار کرد: «مسلمانان اروپا از علما دو توقّع دارند: اول تفقّه و فهم درست و عمیق اسلام و معرفی ابعاد آن و دوم ورع، تقوی و توجّه به حوزه‌های ارزشی به عنوان یک مربی.»
آیت‌الله رمضانی افزود: «جریان‌های افراطی با خشونت‌گرایی خود به صورت مستقیم یا غیر مستقیم نسبت‌هایی به پیامبر رحمت(ص) می‌دهند که هیچ سنخیتی با سیره علمی و عملی آن بزرگوار و آیین مقد‌س اسلام ندارد؛ چراکه آن حضرت به تصریح قرآن کریم برای همگان رحمت بود؛ «و ما ارسلناک الاّ رحمة للعالمین».
امام مرکز اسلامی هامبورگ تصریح کرد: امروز آسیب‌های فراوانی حوزه دین و دینداران را تهدید می‌کند. برخی با تعریف دین حداقلی، اسلام جدیدی را معرفی می کنند که نگاه و برداشت آزادی از اسلام است و شامل همه حقیقت این دین نیست و باید آن را اسلام لیبرال نامید.
ضرورت بازخوانی شاخصه‌های اسلام
آیت‌الله رمضانی بیان کرد: برخی دیگر با تفکر منجمد و کوته‌بین و انحصارگرای خود چیزی جز برداشت‌های سطحی خود را نمی‌پذیرند و به تکفیر و تهدید مذاهب دیگر روی آورده‌اند و با مستمسک قراردادن مفاهیم ارزشی مانند جهاد آن را به مثابه حربه‌ای علیه مخالفان خود به کار می‌گیرند. بنابراین ضرورت دارد که شاخصه‌های اسلام راستین را بار دیگر بازخوانی کنیم تا حقیقت مطلب روشن شود. اسلام راستین شاخصه‌هایی چون معنویت و اخلاق، عقلانیت، اعتدال، آزادی و امنیت را به بهترین صورت در بر دارد.»
تبیین قواعد طلایی اخلاق اسلامی برای جهانیان
امام مرکز اسلامی هامبورگ بر ضرورت تبیین قواعد طلایی اخلاق اسلامی برای جهان تأکید ورزید و گفت: «ساحت همه ادیان آسمانی از نسبت جنگ‌طلبی و خشونت مبرّا است، چنان که در تورات واژه صلح و آشتی حدود 200 بار به کار رفته و آمده است: «جهان بر سه پایه استوار است: راستی، داوری عادلانه و صلح و دوستی. اگر صلح نباشد هیچ چیز وجود نخواهد داشت و عظیم است صلح».
وی همچنین با استناد به آیات کلام‌الله مجید، امنیت را رکن رکین جامعه نبوی و مهدوی برشمرد و افزود: «قرآن کریم وقتی که جامعه¬ آرمانی را ترسیم می‌کند به وجود امنیت جامع در آن اهمیت می‌دهد و امنیت جانی، مالی، سیاسی، اجتماعی، دینی، حیثیتی و آبرویی و حتی امنیت غذایی را مطرح می‌نماید.»
آیت‌الله رمضانی تصریح کرد: «توزیع ناعادلانه قدرت و ثروت در جامعه جهانی به ناهنجاری‌ها و بروز ناامنی و افراطی‌گری دامن زده است و جهالت و نادانی عامل مهمی در ایجاد ناامنی است که باید در این موارد اقدامات مقتضی از سوی جامعه جهانی به عمل آید.»
رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه در پایان تأکید کرد: «حضور مسلمانان در اروپا یک فرصت مهم و تاریخی برای جامعه اروپایی است که در خلال آن می‌توانند از نزدیک با مسلمانان بیشتر آشنا شوند و پیوندهای مودّت با آنان برقرار کنند و از نیروی فکر و کار آنان بهره‌مند شوند. همچنین حضور علمای اسلام در اروپا فرصتی بی‌نظیر برای عمق‌بخشیدن به فرهنگ اروپا و گسترش معنویت دینی است.»
در ادمه برنامه افتتاحیه، هیأت اداره جلسه در محل استقرار یافتند و به ترتیب با موضوع اجلاس سخنرانی کردند.
از جمله سخنرانان این اجلاس آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی بود که به دعوت اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ‌های شیعه در اجلاس چهارم حضور یافت و بیانات مبسوطی را ارائه کرد.
وی در سخنرانی خود با اشاره به اهمیت اتحادیه و ضرورت نیت الهی در انجام چنین امور مهمی گفت: از پیام‌های مراجع معظم استفاده کردم و از همه علمای منطقه، مخصوصاً هیأت مدیره تشکر می کنم و از سخنان بسیار پر محتوای آیت‌الله رمضانی هم بهره‌مند شدم.
آیت‌الله فاضل لنکرانی با تأکید بر این‌که برای فهم عمیق‌تر باید نگاهی مجدد به دین داشته باشیم، افزود: « یکی از تحریف‌های بدخواهان این است که اسلام با شمشیر رشد کرده است، در حالی‌که مسأله دعوت به سوی آموزه‌های دینی و تبیین و روشنگری قبل از مسأله جهاد مطرح است. خدای متعال در سوره مبارکه نحل آیه 125 به صراحت پیامبر(ص) را موظّف به دعوت می‌کند: «ادعُ إِلىٰ سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ» از سوی دیگر دستور جهاد در اسلام برای نجات مستضعفین است.
رحمت از محکمات اسلام و قرآن است
وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: اگر بخواهیم محکمات اسلام و قرآن را شمارش کنیم یکی از آنها اصل رحمت است؛ چنانکه فرمود: کتب علی نفسه الرحمة. بعد از عبور از این مرحله در مکتب اهل بیت(ع) قاعده‌ای داریم به نام قاعده الزام که نیازمند تحقیق و پژوهش‌های فقهی گسترده و معرّفی و تبیین است. قاعده الزام در پاسخ به این پرسش مسلمانانی است که می‌گویند: اسلام برای ارتباط ما با غیرمسلمانان چه فکری کرده است؟ «لکل قوم نکاح» یکی از مصادیق قاعده الزام است. درست است که در فقه ما خرید خمر حرام است و خدا بایع و مشتری را لعنت کرده است؛ ولی در مقابل کسی که این کار را بر اساس دین محرّف خودش حلال می‌داند، اگر بیاید و مثلاً خانه‌ای از شما با همان پول خمر، بخرد همه فقها اجازه داده‌اند و این از مصادیق قاعده الزام است.
آیت‌الله لنکرانی ادامه داد: این که برخی گفته‌اند شما رعایت حقوق اقلیت‌ها را ندارید، می‌گوییم این از جهل شماست؛ چون دین ما این نکات متعالی را دارد. در تاریخ داریم که روزی جنازه فردی یهودی را به سمت قبرستان می‌برند؛ وقتی رسول خدا(ص) این منتظره را دید بلند شد و به احترام ایستاد. یاران گفتند که او مسلمان نیست؛ اما پیامبر(ص) فرمود: بله ولی بالاخره او نفس انسانی داشت.
وی گفت: از جمله اصول دیگری که باید مطرح و معرفی شود، اصل حرمت فساد است که قرآن کریم در آیه 205 سوره بقره می‌فرماید: «وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ الفَسَادَ: و خداوند تباهکارى را دوست ندارد.» ما از همین بحث برای حرمت تولید سلاح‌های کشتار جمعی استفاده می‌کنیم؛ چراکه از مصادیق واضح فساد است.»
آیت‌الله لنکرانی در پایان یادآور شد: ما باید این اصول را شفاف‌تر به مراکز علمی دنیا منتقل کنیم و یکی از وظایف ما و شما همین ارتباط با مراکز علمی است.
حجّت‌الاسلام‌والمسلمین مرتضی جوادی آملی نیز از دیگر سخنرانان اجلاس بود که ضمن ابراز خرسندی از حضور در این جلسه علمی، افزود: «امنیت همانند عدالت از آن جهت که امرى اساسی و زیر بنائى براى مجتمع انسانى است اقتضاى آن همگانى‌بودن است یعنى همه انسان‌ها به صورت یکسان بایستى از آن بهره‌مند باشند، تبعیض در امنیت همانند تبعیض درعدالت خود موجب ناامنى و بى‌سامانى و هرج و مرج خواهد شد و به ضدّ امنیّت بدل مى‌شود».
وی افزود: بدون شک هیچ شخصى از ناامنى سود نمى‌برد جز انسان‌هاى خودکامه، فرصت‌طلب و سودجو. این نکته قابل توجّه است که تا ریشه‌ها وعلل ناامنى روشن و با آن مقابله نشود، انتظار امنیّت امرى نامعقول است . ناامنى و اقدامات ضدّ امنیتى نوعاً از سوى کسانى صادر مى‌شود که باور صحیح و اعتقاد راستین به آموزه‌هاى وحیانى نداشته و از سرانجام هستى خویش غافلند.
حجت‌الاسلام والمسلمین جوادی آملی تأکید کرد: برترین و مطمئن‌ترین حقیقتى که مى‌تواند انسان‌ها و جوامع را از جریان ناامنى نجات بخشد، باور اصیل و اعتقاد راستین به مبدئى است که همه چیز از او آغاز مى‌شود و همه امور به او مى‌انجامد و آن همان خداى یگانه و یکتایى است که همواره شاهد اعمال و ناظر رفتار انسان‌هاست.
وی گفت: بدیهى است که چنین باورى تنها در مراکز راستین دینى و پایگاه‌هاى استوار ایمانى شکل مى‌گیرد. صومعه‌ها، کلیساها، کنیسه‌ها و مساجد در این رابطه عمده‌ترین سهم را در ایجاد چنین باورى دارند. از این‌رو به نظر مى‌رسد براى ایجاد امنیت و استقرار آسایش هیچ شأنى بالاتر از ایجاد و احیاى چنین مراکزى نیست و نخواهد بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین جوادی آملی بیان کرد: در طول تاریخ و در گذر زمان در سنت عالمان راستین و متولیّان فکر و والیان فرهنگ و دینمداران دلسوز همانند امام خمینى (قدس سره) شاهد هستیم که با جنبش افراطى ارتجاع و سلفى‌گرى و نهضت تجدّد و مدرنیسم به یکسان مبارزه کرده و با دستى این و با دستى آن را از جامعه و نظام اسلامى دور مى‌داشتند تا موجبات امنیت فکرى، فرهنگى و دینى و نهایتاً امنیّت اجتماعى فراهم آید .امید است همگان با آشنایی نسبت به تعالیم والاى انبیا و پیروى از رهنمودها و آموزه‌هاى آنان بتوانند زندگى انسانى و شایسته‌اى را فراهم آورده و از مواهب والاى الهى انسانى که از جمله آن امنیت و عدالت است، برخوردار شوند.»
