حجتالاسلام نقدی، مدیر مؤسسه ترجمان وحی در گفتگو با کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا در ارتباط با خدمات این مؤسسه در حوزه ترجمه قرآن کریم گفت: من همیشه اعلام کردهام اگر کسی در خود توان ترجمه فاخر قرآن را میبیند، به ما مراجعه کند، منظور ما از ترجمه، ترجمهای است غیر از زبان فارسی چون ترجمه فارسی قرآن بهحد اشباع رسیده است و در مرحله خوبی قرار دارد.
وی در ادامه گفت: برای ترجمه قرآن به زبانهای دیگر باید از متخصصان دعوت کنیم. در صورت مساعدت ما هم پشتیبانی خواهیم کرد، ابتدا باید به صورت آزمایشی 50 آیه از سوره بقره را ترجمه کنند، اگر قابل قبول بود میتوانیم برنامهریزی کنیم، قرارداد ببندیم و کار را ادامه دهیم و حتماً این کار را انجام خواهیم داد.
نقدی عنوان کرد: ما به بهطور معمول از طریق وزارت امورخارجه و رایزنیها تماس میگیریم تا افراد توانمند را شناسایی کنیم. خوشبختانه در عصر ارتباطات بهراحتی و از طریق ایمیل ارتباط برقرار میکنیم و به سرعت پاسخ میگیریم، مقایسه میکنیم و میسنجیم؛ حتی میتوانیم بازخورد و اظهارنظر دریافت کنیم.
وی تأکید کرد: بهطور قطع اگر از ابتدا بر روی ترجمهها ارزیابی نباشد اصلاً شروع نخواهیم کرد زیرا ترجمه باید قابلیت انجام داشتهباشد. مسأله ارزیابی آنقدر مهم است که در حین انجام کار و حتی بعد از اتمام آن هم صورت میگیرد.
وی ادامه داد: مشکلی که در ایران وجود دارد نبودن روحیه کارجمعی است. تعدادی افراد که از ذکر نامشان خودداری میکنم از مرکز ما با هدف الگوبرداری بازدید کردند و تصمیم به شروع این کار گرفتند اما متوجه شدند که این کار ثقیل و سنگین است. عده دیگری نیز گمان میکنند بودجههای کلان در اختیار ماست؛ این طور نیست؛ ارقام دریافتی کاملاً مشخص و محدود است. همه میتوانند بازدید کنند و آمار و ارقام را دریافت کنند. به عنوان مثال یک ترجمه بین 50 تا 150 میلیون تومان هزینه دربردارد.
حجتالاسلام نقدی گفت: در حال حاضر ترجمه انگلیسی، فرانسه، ترکیاستامبولی، ترکیآذری، چینی، ژاپنی و اردو انجام شده و به بازار آمده است. ترجمه روسی که توسط آقای زینالف در روسیه انجام شده آماده چاپ است. همچنین ترجمههای بلتی، گرجی، پشتو، لوگاندایی، رواندایی آماده چاپ است، اینها همه هزینههایی است که انجام شده و در حد حرف نیست.
وی گفت: زمانی به آقای قالیباف پیشنهاد دادم که ترجمه انگلیسی از ما بخرند و در هتلهایی از رده سهستاره رو به بالا قرار دهند با مُهری که نشاندهنده هدیه شهرداری است. شاید توریستی بیخواب شد و قرآن موجود در اتاقش را گشود یک آیه از آن خواند و دلش لرزید. ایشان لطف کردند در حد20میلیون قرآن با مُهر شهرداری از مرکز خریداری کردند.
مدیر مؤسسه ترجمان وحی ادامه داد: توریست را برای بازدید به مکانهای مختلف راهنمایی میکنیم سیدی در اختیارش میگذاریم اما بهطور مثال یک جزوه 5 صفحهای در اختیار ندارد که مطالعه کند و بداند حرف ما در انرژی هستهای و مسایل اسلام چیست. به نظر من اگر بتوان این کار را انجام داد بسیار مفید است.
وی گفت: طرح پیشنهادی ما برای قرار دادن قرآن ترجمه شده در هتلها فقط در شهرهای تهران و مشهد انجام شد اما برای شهرهای شیراز اصفهان و تبریز هنوز تکمیل نشده است. امیدواریم ادامه پیدا کند. ارگانهایی مثل شهرداری و سازمان میراثفرهنگی میتوانند در این کار کمک کنند و سهم زیادی را ایفا کنند. باید همه دست به دست هم دهیم. بهطور مثال خبرگزاری ایکنا چطور استقبال میکند و در این زمینه اطلاعرسانی می کند؛ همه باید در این راه کمک کنند. در حال حاضر و در دهکده جهانی نباید مثل سابق دور خودمان دیوار بکشیم. ما باید با جهان حرف بزنیم.
نقدی در خصوص کمبود بودجه گفت: از نیم درصد بودجه اعتباری که معادل سیصد میلیارد تومان بودهاست کل مبالغ دریافتی ما در این چند سال کمتر از صد میلیون بوده که به ترجمه اختصاص پیدا کرده است، اگر مایل باشید در آینده میتوانم آمار دقیقی را ارائه دهم.
وی با اشاره به آیهای از قرآن ادامه داد: در قرآن آمده است «ولا تبخسوا الناس اشیاءهم؛ کارهای دیگران را سبک نشمارید». قصد ندارم و درست نیست که بگویم حفظ و قرائت نباشد و فقط ترجمه باشد. زمانی یکی از مسئولان نظام برای بازدید به مرکز آمده بودند به ایشان عنوان کردم که اگر یک هزارم مبالغی که برای لباس تالار وحدت هزینه میشود در اختیار ما قرار بگیرد بدونشک پیشتاز خواهیم بود.
مدیر مؤسه ترجمان وحی افزود: آیتالله مهدوی کنی نقل میکردند که آقای میرسلیمی به ایشان وزیری فرهنگ و ارشاد را در سال 58 پیشنهاد دادهبودند و ایشان در پاسخ گفته بودند: «پول لباسهای آنجا در سال چهل میلیون است ما این کارها را نمیتوانیم انجام دهیم».
نقدی در ادامه گفت: نمیخواهیم گله کنیم اما نباید با قرآن این گونه برخورد شود؛ اگر درست هزینه شود ما خیلی پیشرفت خواهیم کرد. در مرکز شش هزار جلد قرآن گردآوری شدهاست؛ برای هرکدام از آنها باید یک سفر خارجی میرفتم اما از ایران خارج نشدهام و توانستم همگی را جذب کنم، این نتایج بهسادگی بهدست نیامدهاست.
وی تأکید کرد: اکنون نه در کتابخانه کنگره آمریکا نه در خاوردور و یا در خاورنزدیک چنین گنجینهای نمیتوان یافت. شش هزار جلد قرآن در 145 زبان مهمترین گنجینه است؛ میراث بزرگی است.
وی با ابراز تأسف گفت: در برخی از این قرآنها ناسزاهایی از روی نادانی به ما گفتهشدهاست. در زبان اردو عنوان شده که اگر کسی یک حافظ قرآن پیدا کند به او چند هزار روپیه میپردازیم و این مطلب در صفحه اول قرآن چاپ شده است. متأسفانه اطلاع ندارند که در ایران چند میلیون حافظ قرآن وجود دارد.
نقدی ادامه داد: گویا بودجه بدون حساب و در جاهایی که نباید هزینه میشد صرف شدهاست. یکی از دوستان در مجلس اظهار نگرانی کرد و گفت که رقم قابل اعتنایی از بودجه باید به شما تعلق میگرفت به این دلیل که دقیقاً میدانیم که شما چه میکنید. کمیسیون فرهنگی به شکل کامل در جریان این کار است.
وی در خصوص جایگاه مترجمان قرآن کریم گفت: مترجمان قرآن کریم جزء جامعه قرآنی محسوب میشوند و ما فقط میتوانیم استمداد بطلبیم که به این قشر توجه شود. مکانی که در نمایشگاه قرآن در اختیارمان قرار گرفتهبود در انتهای طبقه بالا بود با این حال شرکت کردیم. به همه شکل استقبال میکنیم چون میخواهیم کار انجام شود و بهانه جویی نمیکنیم.
وی همچنین گفت: همزمان با نمایشگاه بینالمللی قرآن در ایران نمایشگاه قرآن در روسیه نیز برقرار بود. آقای زینالف مترجم روسی مرکز با نمونه ترجمهاش حضور داشت. همچنین نمونه دیگری از ترجمهمان را که بازیکامپیوتری علوماسلامی بیترهبری است به همراه ارگان دیگری به این نمایشگاه فرستادیم و خواستیم در هر غرفهای که ممکن شد به نمایش گذاشته شود چون محصول جمهوری اسلامی است.
وی در پایان افزود: تا به حال به شکل مستقیم در این گونه برنامههای برون مرزی حضور نداشتهایم. در این میان ضعف از جانب آنهایی است که میدانند که چنین کارهایی در مؤسسه ترجمان وحی انجام میشود و اقدامی نمیکنند، در واقع دعوت باید از جانب آنها باشد. متأسفانه کار به شکل جزیرهای انجام میشود در حالیکه گاهی اوقات صعه صدر لازم است. زمانی حضور نداشتیم چون ترجمهای برای عرضه نداشتیم اما در حال حاضر هشت زبان ترجمه داریم؛ حدود هفت زبان هم در دست ترجمه است. میتوانیم حضور پیدا کنیم؛ کاتالوگها و بروشورهایی از فعالیتهایمان ارائه دهیم و اطلاعرسانی کنیم.
مرضیه محسنی