تولید محتوای قرآنی نیازمند جامعه‌شناختی عمیق است
گروه فضای مجازی: یک کارشناس قرآنی گفت: تولید محتوای دینی و قرآنی باید بر پایه جامعه‌شناختی عمیق، نگرش همه‌جانبه و آگاهی کامل از مجموع داده‌ها صورت بگیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن راستگو، کارشناس قرآنی کشورمان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به تولید محتوا در فضای مجازی اظهار کرد: تولید محتوا تقسیم‌بندی‌های مختلفی دارد، یعنی اینکه محتوا را برای چه گروهی از افراد جامعه و در چه زمینه‌هایی تولید کنیم. چراکه تولید محتوا می‌تواند در زمینه‌های مختلفی همچون اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی و... باشد.
وی افزود: در تولید محتوای انبوه، مخاطب مشخص نیست، زیرا محقق و پژوهشگر باید ساعت‌ها به تحقیق و تفحص بپردازد تا در لابه‌لای مطالب، مدارک و اسناد مورد نیازش را بیابد.
این کارشناس قرآنی تصریح کرد: اگر بخواهیم تقسیم‌بندی برای مخاطبان داشته باشیم باید به گروه‌های مختلف همچون کودک، نوجوان، جوان، زن، مرد و حتی خانواده اشاره کنیم؛ بنابراین باید محتوای مطالب نسبت به مخاطب‌هایی که داریم تفاوت داشته باشد.
مخاطب‌شناسی را در تولید محتوا فراموش نکنیم
وی بیان کرد: اگر بخواهیم برای گروه کودک و نوجوان تولید محتوا داشته باشیم باید مطالب را در قالب شعر، عکس و نقاشی ارائه دهیم. همچنین در تولید محتوا برای خانواده‌ها باید همه مسائل تربیتی، عاطفی و احساسی در نظر گرفته شود؛ چراکه این مسائل و مباحث می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
حجت‌الاسلام راستگو اظهار کرد: مخاطبان فضای مجازی به لحاظ اعتقادی در یک سطح نیستند، عده‌ای لاییک هستند و نیازمند مطالبی با استدلالات پایه‌ای و منطقی هستند و گروهی دیگر هم مؤمن بوده و به خدا، پیغمبر و آخرت ایمان دارند و برای تثبیت و تحکیم ایمان‌شان در فضای مجازی به دنبال آموز‌ه‌های خاص هستند.
وی ادامه داد: انتشار کتاب‌های دستغیب و مطهری در فضای مجازی برای آن عده که لاییک هستند مناسب نیست و حتی ممکن است به ضررشان باشد، اما این کتاب‌ها در فضای نوین برای عده‌ای است که مبانی‌شان محکم و اعتقادشان راسخ است و برای تثبیت اعتقاد از کتاب‌های این شهیدان بهره‌مند می‌شود.
مخاطب‌شناسی در تولید محتوا در نظر گرفته نمی‌شود
این کارشناس قرآنی تصریح کرد: ابتدا باید شناخت کاملی نسبت به مخاطب داشته باشیم و در این مورد اظهار تأسف می‌کنم؛ چراکه حتی در فضای حقیقی هم کتبی منتشر می‌شوند که مورد استقبال مخاطبان قرار نمی‌گیرند، زیرا مخاطب‌شناسی مناسبی صورت نگرفته است.
وی بیان کرد: تولید محتوای دینی و قرآنی باید برپایه جامعه‌شناختی عمیق، نگرش همه‌جانبه و آگاهی کامل از مجموع داده‌ها صورت بگیرد. امروزه راه برای ورود به همه اطلاعات از سوی افراد باز است و همه در کمترین ثانیه می‌توانند به همه اطلاعات دسترسی داشته باشند.
حجت‌الاسلام راستگو اظهار کرد: اگر امروز می‌خواهیم محتوایی را تولید کنیم باید به این نکته توجه داشته باشیم که تاکنون مخاطبان ما به چه منابع، سایت‌ها و گروه‌های اجتماعی دسترسی داشته‌اند و در نهایت بتوانیم برای آنها برنامه‌ریزی کنیم.
ضرورت همکاری حوزه و دانشگاه در تولید محتوا
وی ادامه داد: تولید محتوا با مخاطب‌شناسی جامع نیازمند متولی قوی است که بتواند با همکاری حوزه و دانشگاه در دو مرحله کشوری و جهانی عمل کند.
این کارشناس قرآنی تصریح کرد: امروزه ایجاد گروه‌‌ها، وبلاگ‌ها و سایت‌ها نیازمند مجوزی از سوی نهادها نیستند و فقط در حالی نهادی وارد کار می‌شود که آن گروه و سایت و وبلاگ خلاف قوانین نظام عمل کنند. به نظر می‌رسد شورای عالی فضای مجازی باید چنین پایه و اساسی را ایجاد کند و قدرتمندانه وارد موضوع شود.
وی افزود: شورای عالی فضای مجازی باید آنقدر اقتدار داشته باشد تا بتواند بر اساس ضوابط و آئین‌نامه‌اش در راستای اعتلای محتوای فضای مجازی فعالیت کند. برای مثال اگر پژوهشگری طرح خاصی را در دستور کار دارد با حمایت شورا آن را پیش ببرد.
عدم رعایت قانون کپی‌رایت، مسئله اصلی در تولید محتوای اندک است
حجت‌الاسلام راستگو، رعایت نکردن قانون کپی‌رایت را یکی از دلایل کاهش تولید محتوا دانست و گفت: قانون کپی‌رایت در مجلس تصویب و ابلاغ شده است، اما متأسفانه در کشور رعایت نمی‌شود و فرهنگش برای کاربران ایجاد نشده است.
وی در پایان عنوان کرد: شورای عالی فضای مجازی هم‌اکنون باید مقتدرانه در این مسیر گام بردارد و بتواند در راستای تولید محتوای مناسب قرآنی در فضای مجازی فعالیت‌هایش را پیش ببرد.
