چگونگی اعمال تغییرات در اجرای مسابقات قرآن/ از متن تا حاشیه کرمانشاه

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، سی و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم از روز 28 آذرماه در شهر کرمانشاه آغاز شد و تا روز پنجم دی ماه ادامه داشت.

تغییرات در خدمت کیفی سازی 

از جمله مواردی که در این دوره از مسابقات توجه بسیاری از شرکت کنندگان و کارشناسان را به خود جلب کرد بحث تغییرات صورت گرفته بود، تغییراتی که اکثر قریب به اتفاق شرکت کنندگان در مسابقات سراسری قرآن، داوران و کارشناسان قرآنی بر مفید بودن آن صحه گذاشته و اعتقاد داشتند که این تغییرات نویدبخش نوآوری‌های لحنی بسیاری در شرکت کنندگان رشته قرائت خواهد شد.

نتایج این تغییرات خود را خیلی زود و در فینال مسابقات رشته قرائت نشان داد، در فینال سی و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن در رشته قرائت که جمعه شب چهارم دی ماه و در تالار انتظار با حضور با شکوه مردم کرمانشاه برگزار شد، شاهد تلاوت های ماندگاری بودیم که در کمتر فینالی در مسابقات سراسری قرآن به چشم می‌خورد. 

سطح بندی و تفکیک رشته‌ها به سه بخش

از جمله دیگر تغییرات صورت گرفته در مسابقات مربوط به سطح بندی متسابقان بود، امسال و در سی و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن شرکت کنندگان به جای رده‌بندی اول تا سوم، رتبه‌بندی می‌شدند و در رتبه‌های ممتاز، عالی و شایسته تقدیر قرار می‌گرفتند. هر یک از این سه سطح یک حد نصاب تعریف شده داشت که هر تعداد شرکت کننده که به آن حد نصاب می‌رسید حائز یکی از سطوح سه گانه می‌شدند.

نوآوری های صورت گرفته تنها به دو مورد اشاره شده در بالا خلاصه نشد، یکی دیگر از نوآوری‌های این دوره از مسابقات مربوط به تفکیک مسابقات به سه بخش حفظ 10، 20 جز و ترتیل قرآن کریم، بخش معارف و اذان و بخش قرائت و حفظ کل قرآن کریم بود، هر کدام از این سه بخش در زمانبندی خاص خود اجرا شدند که اعتقاد بسیاری از داوران بر این بود که این تفکیک باعث افزایش نظم و انضباط حاکم بر مسابقات شده بود و این نظم نیز به عینه دیده می شد.

بخش اول این مسابقات طی مدت سه روز و در روزهای 28 تا 30 آذرماه برگزار شد، بخش دوم نیز که مربوط به رشته اذان و معارف بود تنها یک روز به طول انجامید و سومین بخش نیز که در دو رشته قرائت و حفظ کل قرآن برگزار شد، طی روزهای دوم تا پنجم دی‌ماه در جریان بود.

تفکیک این دوره از مسابقات به سه بخش مجزا باعث شده بود تا علاوه بر نظم و انضباط خاصی که بر مسابقات حاکم شده بود، از لحاظ هزینه‌های اسکان متسابقان، نیز صرفه‌جویی‌های خاصی صورت گیرد. در سال‌های گذشته تمام شرکت کنندگان که غالباً بالغ بر 600 نفر بودند تمام ایام برگزاری مسابقات را که کمتر از هشت روز نبوده است، در شهر میزبان بودند و همین امر هزینه‌های اسکان را افزایش می‌داد، اما امسال هر بخش که حدود 200 شرکت کننده‌ داشت، دو تا چهار روز در شهر محل برگزاری مسابقات اسکان داشتند و بعد از آن نیز هر کدام با پایان یافتن مسابقاتشان، محل برگزاری رقابت‌ها را ترک کرده و جای خود را به گروه دیگر می‌دادند.

تحلیل هایی به مثابه کارگاه آموزشی 

از دیگر نوآوری‌های صورت گرفته در این دوره از مسابقات تحلیل تلاوت‌ها توسط دو نفر از برجسته‌ترین کارشناسان قرآنی کشورمان یعنی «احمد ابوالقاسمی» در بخش قرائت و «معتز آقایی» در بخش حفظ کل قرآن کریم بود. بسیاری از حاضران در این مسابقات، از جمله «مهدی غلام‌نژاد» که یکی از حائزان رتبه عالی در رشته قرائت قرآن بود، بر این باور بودند که تحلیل تلاوت‌ها توسط کارشناسی زبده یکی از برجسته‌ترین نقاط قوت مسابقات است، این تحلیل‌ها گاه تا حد یک کارگاه آموزشی بسیار مفید و سطح بالا برای شرکت کنندگان ارتقاء پیدا می‌کرد.

بدون شک مکتوب کردن گفته های مطرح شده توسط این دو کارشناس تلاوت در زمان تحلیل تلاوت های شرکت کننده گان می‌تواند به عنوان یک جزوه آموزشی بسیار سطح بالا مطرح شود تا علاقه مندان به تلاوت و حفظ قرآن در شهرهای دورافتاده که کمتر دسترسی به اساتید مجرب قرآنی دارند از آن بهره های فراوانی بگیرند.

جایزه ای به نام استاد اخلاق 

نوآوری دیگر این دوره از مسابقات اهدای جایزه استاد ابوالفضل علامی به قاریان و حافظان متخلق به اخلاق قرآنی بود، استاد ابوالفضل علامی که در ماه های اخیر به علت عارضه قلبی و در حالی که می توانست تا سال های آینده جامعه قرآنی را از خدمات خود بهره مند کند، دار فانی را وداع گفت. این استاد که در رشته وقف و ابتداء داوری های ماندگاری داشته است و بر اساس اظهارات بسیاری از فعالان قرآنی کشورمان، یکی از متخلق ترین افرادی قرآنی کشورمان به قرآن کریم بوده است.

بر همین اساس و برای گرامی داشت یاد و خاطره این استاد برسته قرآنی کشورمان، از روزهای ابتدایی مسابقات و در حالی که چندین روز به آغاز مسابقات باقی مانده بود از طراحی این جایزه خبر داده شد و اعلام شد بااخلاق ترین شرکت کننده ها حائز این جایزه خواهد شد.

بدون شک بزرگداشت قاریان و اساتید برجسته قرآنی کشور که خدمات ارزنده‌ای برای ارتقاء فعالیت‌های قرآنی کشور در طی سالیان متمادی داشته‌اند کاری سترگ و ارزشمند است که از یک سو انگیزه فعالان جوان حاضر در این عرصه را چندین برابر می‌کند و از سوی دیگر باعث دلخوشی پیشکسوتان و اینکه به فعالیت‌های آنها بها داده می‌شود خواهد بود.

معطر شدن مسابقات به پرچم بارگاه حضرت ابوالفضل(ع)

امسال در کنار همه این نوآوری‌ها می‌توان به اهدای پرچم بارگاه ملکوتی حضرت ابوالفضل العباس(ع) اشاره کرد. پیچیده شدن شمیم بارگاه ملکوتی قمر بنی هاشم(ع) در تالار انتظار شهر کرمانشاه و در مراسم افتتاحیه آن هم چند روز بعد از برگزاری پیاده روی اربعین حسینی(ع) حال و هوای خاصی به مجموعه فرهنگی – هنری انتظار و شهر کرمانشاه داده بود، حال و هوایی کربلایی که نشان داد در میهن اسلامی ما هیچگاه قرآن و عترت از هم جدا نخواهد شد.

اهدای پرچم به خانواده مهاجران الی الله که در تمام طول برگزاری مسابقات بارها و بارها نام و یاد آنها به بهترین نحو ممکن گرامی داشته شد، نیز حرکت دیگری بود که نه تنها تحسین بسیاری را برانگیخت که آلامی بر دردهای پرشمار خانواده‌های داغدیده مهاجران الی الله بود.

محافلی به وسعت استان کرمانشاه

از دیگر برنامه های جنبی این دوره از مسابقات برگزاری محافل انس با قرآن کریم بود، محافلی که با حضور قاریان بین المللی کشورمان و یک قاری پاکستانی برگزار شد تا کلام وحی در جای جای استان قهرمان کرمانشاه طنین انداز شود. این محافل که از چندین روز قبل از شروع مسابقات برگزار شده بودند و تا روز سوم دی ماه ادامه داشت، به دلیل استقبال بی شمار مردم از این محافل و نیز گسترش هر چه بیشتر چتر قرآنی در استان تا روز پایانی مسابقات تمدید شد.

به طور میانگین روزانه 10 محفل انس با قرآن کریم در مدارس، حسینیه‌ها، مساجد، ادارات و نهادهای دولتی استان کرمانشاه برگزار شد، در این محافل نورانی علاوه بر تلاوت آیاتی از کلام الله مجید توسط قاریان استانی و بین المللی کشورمان، گروه های تواشیح برتر کشورمان نیز به اجرای برنامه می پرداختند. برگزاری مسابقات فرهنگی و قرآنی و نیز سخنرانی هایی که گاه حکم کارگاه آموزشی داشتند بخش دیگری از برنامه‌های اجرا شده در این محافل انس با قرآن بود. این محافل به لحاظ زمانبندی به گونه ای بود که از ساعت هشت صبح هر روز تا اذان مغرب شاهد برگزاری محفل انس با قرآن در گوشه ای از استان کرمانشاه بودیم.

رونمایی از تندیس مسابقات 

رونمایی از تندیس مسابقات سراسری قرآن کریم و نیز نامگذاری یکی از بوستان های استان کرمانشاه به بوستان مهاجران الی الله از دیگر اقداماتی بود که در این دوره از مسابقات شکل گرفت و تنها مختص به این دوره بود. این تندیس که در ورودی سالن محل برگزاری مسابقات نصب شده بود به صورت یک رحل قرآن که عبارت سی و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن گرداگرد آن نقش بسته شده، بود. همچنین در میادین اصلی شهر کرمانشاه و از جمله میدان امام خمینی(ره) و میدان آزادگان تصاویر قاریان مهاجر الی الله در ابعاد بسیار بزرگ نصب شده بود که حرکتی تحسین برانگیزبود و فضای شهر کرمانشاه با نصب این عکس ها کاملاً قرآنی تر شده بود.

برگزاری 40 کارگاه آموزشی 

کارگاه های آموزشی بخش دیگری از فعالیت های صورت گرفته در این دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم بود. در مجموع هشت روز برگزاری مسابقات نزدیک به 40 کارگاه آموزشی در شهرهای مختلف استان کرمانشاه برگزار شد که با استقبال خوبی از سوی مردم قرآن دوست کرمانشاه مواجه شد. از جمله موضوعاتی که در این کارگاه ها مورد آموزش قرار گرفت، می توان به مهارت زندگی قرآنی، مراحل انس با قرآن و حدیث، روش های نوین حفظ قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن، هر مادر ایرانی، یک معلم قرآنی و ... اشاره کرد. 

رونمایی از کتاب مهاجران الی الله

همچنین رونمایی از کتاب مهاجران الی الله یکی دیگر از فعالیت هایی بود که در این دوره از مسابقات به آن پرداخته شد. کتاب مهاجران الی الله خلاصه‌ای از قصه زندگی دو نفر از به عروج رفتگان قرآنی فاجعه منا است که تهیه، تنظیم و نشر این کتاب در مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه کشور انجام شده است. چاپ نخست آن پاییز ۹۴ به تیراژ ۵۰۰۰ هزار نسخه در ۹۶ صفحه است. خلاصه‌ای زندگینامه زنده یاد حسن دانش و محسن حاجی حسنی کارگر در این کتاب گردآوری و شامل ۳ سرفصل است همچنین بازخوانی برخی پیام‌ها و نامه‌ها پیرامون فاجعه منا نیز در این کتاب آمده است. مجموعه ۵ جلدی کتاب «مهاجران الی الله» حرکتی در جهت الگودهی به جامعه قرآنی جهان اسلام  و تلاشی برای فراموش نشدن فاجعه منا است.

این همه تنها گوشه ای از نوآوری ها و ابتکارات صورت گرفته در سی و هشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن بود، نوآوری هایی که تنها به دنبال جذابیت هر چه بیشتر مسابقات و افزایش مخاطبان آن به بالاترین سطح ممکن بود.

حاشیه‌هایی ماندگار از مسابقات 

استقبال مردم قرآن دوست کرمانشاه از مسابقات به حدی بود که تالار انتظار که محل برگزاری مراسم افتتاحیه و اختتامیه بود جایی برای نشست نداشت و مسئولان برگزاری مسابقات به ناچار از لابی های این تالار و چیدن صندلی در آن نیز برای استقرار تماشاگران کمک گرفتند اما باز هم جا برای حضور در متن این مراسم ها کم بود.

تشویق شرکت کنندگان کرمانشاهی حاضر در این مسابقات یکی دیگر از بخش های جذاب و حاشیه ای این مسابقات بود، وحید نظریان، یکی از قاریان خوش صدای کرمانشاهی بود که البته با بدشانسی در دور مقدماتی از مسابقات کنار رفت، وی در زمان تلاوت مورد استقبال و تشویق کم نظیر هم شهری های خود قرار گرفت. تلاوت زیبای وی در مراسم اختتامیه نیز مورد استقبال خوب حاضران در سالن قرار گرفت.

در حاشیه این مسابقات بحث در مورد ثبت نام های صورت گرفته در انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی در بین خبرنگاران و نیز حاضران در مسابقات داغ بود و بخش زیادی از زمان های فراغت را به خود اختصاص داده بود. همچنین بحث در مورد یادگیری واژه های کردی توسط شرکت کنندگان نیز در نوع خود جالب بود.

در کنار این بازار داغ گرفتن عکس خصوصاً از نوع سلفی نیز داغ داغ بود، گرفتن عکس یادگاری تقریباً هر شب در لابی تالار انتظار دیده می شد اما در در مراسم اختتامیه این موضوع بیشتر به چشم آمد، در شب فینال مسابقات سراسری قرآن در رشته قرائت داغ بود.

از دیگر حاشیه های این دوره از مسابقات خصوصاً در سه روز پایانی تمریناتی بود، که شرکت کنندگان رشته قرائت در لابی هتل آزادگان و در اتاق های خود داشتند. تمریناتی که گاه تا پاسی از شب ادامه داشت و رفته رفته به یک محفل انس با قرآن خودمانی با حضور قاریان تبدیل می شد.

همین تلاوت ها به خصوص در ساعات پایانی شب آرامش خاصی را بر فضای هتل آزادگان و خیابان های اطراف آن حاکم کرده بود، آرامشی که هر چند یک بار اتومبیلی با عبورش از آن محیط آن را بر هم می زد و با دور شدنش آرامش دوباره حاکم می شد. حالا با گذشت چند روز از پایان مسابقات سراسری قرآن در کرمانشاه همه کارکنان هتل دلتنگ آن آرامشند و بی صبرانه منتظر میزبانی از کاروانی دیگر از قرآنیان هستند.