فلزکاری آیات قرآن؛ شیوه ابتکاری، اما مهجور مانده هنرمند یزدی
گروه هنر: یک هنرمند یزدی صفحه‌ای از قرآن را با استفاده از شیوه ابتکاری فلزکاری و معرق، روی فلز نقره پیاده کرده است؛ هر چند که این اثر چندان مورد توجه قرار نگرفته و معرفی نشده و همچنان در موزه رضوی یزد وابسته به آستان قدس رضوی مهجور مانده است.
احمد شایق، هنرمند تجسمی‌کار قرآنی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: صفحه‌ای از قرآن و مشخصاً صفحه 480 قرآن به خط عثمان‌طه که با آیه شریفه «إِنَّ الَّذينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِکَةُ أَلاَّ تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتي کُنْتُمْ تُوعَدُونَ» از سوره مبارکه فصلت آغاز می‌شود را با استفاده از شیوه‌ای ابتکاری که تلفیقی از فلزکاری و معرق فلز است، روی صفحه نقره به ابعاد 70 در 50 سانتیمتر و با وزن تقریبی 5 کیلوگرم پیاده کردم.
وی ادامه داد: این اثر در جشنواره ملی «آیات» سال 91 که به میزبانی یزد برگزار شد، شرکت کرد اما به دلایلی از جمله ناهمخوانی با موضوعات جشنواره حائز رتبه و دریافت جایزه نشد و هم‌اکنون این اثر قرآنی در موزه رضوی یزد وابسته به آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که البته پیش از آن نیز در غرفه آثار فاخر نمایشگاه صنایع دستی استان یزد نیز به نمایش درآمده بود.
شایق تصریح کرد: این ابداع هنری کاملاً شخصی است و از جایی اقتباس نشده؛ هر چند که پس از خلق این تابلوی قرآنی متوجه شدم شخصی به نام فرهاد توتونچی در تبریز نیز مشابه آن را در مواردی همچون آیة‌الکرسی و نظایر آن انجام داده است، اما اگر حمل بر خودستایی نباشد باید بگویم این اثر قرآنی از نظر هنری و کیفیت خوشنویسی عبارات قرآنی، نسبت به موارد مشابه از کیفیت بالاتری برخوردار است.
وی در مورد شیوه کاری خود به ایکنا گفت: ابتدا پس از پیاده شدن حروف بر روی فلز، آنها برش خورده و برداشته می‌شوند و روی صفحه نقره دیگری سوار شده و با استفاده از جوشکاری روی صفحه تثبیت می‌شوند، به شکلی که پس از پایان کار تصور می‌شود حروف که شکلی برجسته و برآمده دارند جزئی از صفحه فلز هستند؛ برخی از کارشناسان صنایع دستی در مواجهه نخست با این اثر قرآنی تصور کردند که این یک اثر قلمزنی است و از اینکه حروف با استفاده از دستگاه جوش روی صفجه سوار شده‌اند متعجب بودند.
شایق ادامه داد: اتحادیه صنف زرگران یزد و در رأس آنها حسین منتظری نیز پس از مشاهده این اثر، آن را کاری خلاقانه و با‌کیفیت توصیف کرد که می‌تواند جنبه کاربردی در زمینه جواهرسازی داشته باشد؛ با وجود قابلیت‌هایی که به شکل موردی به آنها اشاره کردم، اما هیچ گاه این اثر مورد توجه درخور مدیران و مسئولان فرهنگی قرار نگرفت و من در مراجعه به مسئولان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برای عرضه و به نمایش گذاشتن این اثر در نمایشگاه‌های خارج از کشور راه به جایی نبردم.
این هنرمند یزدی افزود: یک بار نیز برای ارائه این کار و عرضه آن در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم به تهران آمدم که البته استقبال خوبی از این اثر از سوی مسئولان معاون قرآن و عترت ارشاد نشد و من که در قبال ارائه این اثر، برگه رسیدی نه چندان محکم و مستدل را از مسئولان نمایشگاه دریافت کرده بودم، از آنجا که تصور کردم ممکن است کاری که حاصل زحمت سه‌ساله ناپیوسته من بوده در میان حجم انبوه آثار نمایشگاه و مشغله مسئولان برگزاری مفقود شود، لذا با این تابلو به یزد مراجعت کردم.
وی تأکید کرد: از سه سال پیش که این اثر را در جشنواره «آیات» شرکت دادم تا به امروز آثاری را در این حوزه خلق کرده‌ام که البته با استقبال مخاطبان عام مواجه شده و ممکن است در آینده نزدیک، مجموعه آنها را که همگی با هزینه شخصی تولید شده‌اند در قالب نمایشگاه عرضه کنم.
شایق در پایان گفت: در عرصه هنرهای قرآنی دوستانی از جمله رائین خانزاده هستند که به ابتکاراتی در خلق آثار هنری دست می‌زنند و به جرئت می‌توان گفت که این کارها موجب اعتلای هنر قرآنی می‌شود، پس توقع و انتظار می‌رود که مسئولان اهتمام ویژه‌ای به کارهای خلاقانه هنری در عرصه دینی و ارزشی داشته باشند.
