قاسم جعفری عنوان کرد:
داستان طالوت و معیارهای انتخاب مسئولان
گروه سیاسی: در انتخاب شدن طالوت به عنوان فرمانده و رهبر، خیلی از افراد به پیامبر زمان خود اعتراض کردند که چرا طالوت را انتخاب کردی؛ قرآن در این باره به زیبایی می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ» یعنی طالوت به دلیل «دانش» و «توانمندی جسمی» از سوی خداوند انتخاب شده البته اگر صحبت از دانش و تخصص می‌شود در نگاه دینی منظور علم نافع است که تعهد و تخصص، هر دو در آن نهفته است.
قاسم جعفری، کارشناس مسائل سیاسی و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره شاخص‌های انتخاب وزیر در نظام جمهوری اسلامی با توجه به شرایط و مشکلات پیش روی کشور در حوزههای اقتصادی، اجتماعی و بین‌المللی گفت: طبیعتا ملاک انتخاب مسئولان به ویژه در حد وزیر در نظام جمهوری اسلامی باید مبتنی بر همان ملاک‌هایی باشد که در قرآن کریم و مبانی دینی بر روی آن تأکید شده است.
انتخاب طالوت توسط حضرت داوود(ع)؛ درس‌های انتخاب مسئول از نگاه دینی
وی ادامه داد: در داستان انتخاب شدن طالوت به عنوان فرمانده و رهبر، خیلی از افراد به پیامبر زمان خود اعتراض کردند که چرا طالوت را انتخاب کردی. قرآن در این باره به زیبایی می‌فرماید که: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ»؛ قرآن بیان می‌کند طالوت به دلیل «دانش» و «توانمندی جسمی» از سوی خداوند انتخاب شده است. اگر صحبت از دانش و تخصص می‌شود در نگاه دینی منظور علم نافع است که تعهد و تخصص، هر دو، در آن نهفته است.
جعفری اظهار کرد: برای این مبنا وزرایی که انتخاب می‌شوند باید از ویژگی‌های عمومی یک مسئول در رده‌های مختلف در نظام اسلامی برخوردار باشند. یکی از این ویژگی‌ها داشتن سلامت از ابعاد مختلف است که این سلامت را رهبر معظم انقلاب در جلسه‌ای که با نمایندگان مجلس داشتند به خوبی تشریح کردند و آن را شامل سلامت اخلاقی، سلامت اعتقادی، سلامت در سابقه، سلامت اقتصادی و مالی دانستند، به گونه‌ای که وقتی مردم چنین انسانی را در سمت وزارت می‌بینند به یاد خوبی‌ها و ارزش‌ها بیفتند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه در سلامت اعتقادی هم اعتقاد به مبانی دینی و هم اعتقاد به مبانی انقلابی مورد نظر است، گفت: تجلی این دو نیز در ولایتمداری عملی است. به عبارتی اگر ما کسی را به عنوان مسئول انتخاب کنیم که نگاه انقلابی ندارد و به پیروی از ولایت اعتقاد چندانی نداشته باشد دچار مشکل خواهیم شد. به عنوان نمونه معاون اول رئیس جمهور دو روز پیش بیان کرد که ما در بحث اقتصاد مقاومتی دستوراتی صادر می‌کنیم اما بعضا مدیرکلی در نهاد و دستگاهی آن را اجرا نمیکند. از طرفی داشتن اراده جدی برای کار و پیشرفت کشور و برخورداری از روحیه خدمت به مردم از دیگر ویژگی‌های عمومی است که مسئولان باید آن را داشته باشند.
تجربه عملی و دانش نظری؛ دو ویژگی ملازم یکدیگر
جعفری سپس به تشریح ویژگی‌های تخصصی وزیر در نظام جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: کسی باید مسئول و وزیر شود که دانش لازم و تجربه کافی در آن حوزه را داشته باشد. وزارت محلی برای آزمون و خطا نیست که فردی را بدون تجریه کافی انتخاب کنیم و بعد ببینیم چه می‌شود. یکی از مشکلات اساسی کشور بحث «آقازادگی» است. منظور از آقازادگی هم نسبت داشتن با مقامات کشور نیست بلکه آقازادگی پدیده‌ای وسیعتر از این است و به کسانی اطلاق می‌شود که بدون طی مدارج طبیعی و براساس رابطه، به مسئولیت بزرگی می‌رسند. این چنین افراد هستند که برای کشور مشکل‌ساز می‌شوند و کارآمدی نظام را با اختلال مواجه می‌کنند.
وی با تأکید بر اینکه یکی دیگر از ویژگی‌های مهم تخصصی وزیر نفوذ معنوی در مجموعه خودش است، گفت: بعضی افراد با وجود تجربه و تخصص، نفوذ معنوی و مقبولیت در نزد جامعه هدف خود را ندارند و اگر چنین فردی مسئول آن حوزه شود کارها و برنامه‌هایش عقیم می‌شود. البته این به معنای عوام‌پسندی و عوام‌گرایی نیست.
لزوم نگاه کلان ملی و بین حوزه‌ای وزرا
این نماینده سابق مجلس سومین ویژگی تخصصی وزیر را برخورداری از نگاه کلان و پرهیز جزئی‌نگری دانشت و عنوان کرد: فردی در قامت وزیر باید نگاه ملی داشته باشد. در حوزه وزارت علاوه بر این نگاه کلی و اشراف به حوزه خود، وزیر یک حوزه فقط به حوزه و بخش خود فکر نمیکند بلکه باید ارتباط مناسب برنامه‌های حوزه خود با آثار آن در حوزههای دیگر را نیز مدنظر قرار دهد. به عنوان نمونه نمی‌توان یک پروژه راه‌سازی را پیش برد بدون اینکه توجهی به محیط زیست آن منطقه داشت و تنها به فکر کشیدن جاده بود. اگر وزیر نگاه جامع و ملی داشته باشد در آن صورت است که وزیر بهداشت به آموزش و پرورش توجه دارد و وزیر راه به بهداشت و ... .
جعفری یادآور شد: مسئله دیگر برنامه‌محوری شخص وزیر است. ما الان اسناد مختلفی داریم که در کشور اجرا نمی‌شود و به نوعی دچار سندروم سندنویسی شده‌ایم. امروز برنامه ششم توسعه با تصویب مجلس و ابلاغ رئیس مجلس اجرا شده و دولت اعتقادی به برنامه ششم نداشت، لذا وزیرانی باید بر سر کار بیایند که برنامه‌ریز، استراتژیست و دارای نگاه بلندمدت بوده و بر اساس نقشه راه و اسناد بالادستی حرکت کنند.
ورود افراد حاشیه‌ساز به کابینه، ممنوع
وی ویژگی آخر وزرا را حاشیه‌ساز نبودن دانست و گفت: یکی از مشکلات بزرگ کشور این است که به ویژه پس از ریاست جمهوری رهبر معظم انقلاب، و به ویژه از سال 1376 به بعد، رؤسای جمهور ما به سمت نظریه‌پردازی رفتند در حالی که مردم رئیس قوه مجریه را برگزیده‌اند. همین رفتن رؤسای جمهور به سمت نظریه‌پردازی باعث ایجاد حاشیه در جامعه و به ویژه در سطح نخگبان شده است. در حالی که هر زمان رؤسای جمهور و به تبع آن وزرا، در راستای وظایف خود حرکت کردند همگرایی و وحدت میان نیروها در کشور نیز وضعیت بهتری داشته است.
انتخاب طالوت توسط حضرت داوود(ع)؛ درس‌های انتخاب مسئول از نگاه دینی
وی ادامه داد: در داستان انتخاب شدن طالوت به عنوان فرمانده و رهبر، خیلی از افراد به پیامبر زمان خود اعتراض کردند که چرا طالوت را انتخاب کردی. قرآن در این باره به زیبایی می‌فرماید که: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ»؛ قرآن بیان می‌کند طالوت به دلیل «دانش» و «توانمندی جسمی» از سوی خداوند انتخاب شده است. اگر صحبت از دانش و تخصص می‌شود در نگاه دینی منظور علم نافع است که تعهد و تخصص، هر دو، در آن نهفته است.
جعفری اظهار کرد: برای این مبنا وزرایی که انتخاب می‌شوند باید از ویژگی‌های عمومی یک مسئول در رده‌های مختلف در نظام اسلامی برخوردار باشند. یکی از این ویژگی‌ها داشتن سلامت از ابعاد مختلف است که این سلامت را رهبر معظم انقلاب در جلسه‌ای که با نمایندگان مجلس داشتند به خوبی تشریح کردند و آن را شامل سلامت اخلاقی، سلامت اعتقادی، سلامت در سابقه، سلامت اقتصادی و مالی دانستند، به گونه‌ای که وقتی مردم چنین انسانی را در سمت وزارت می‌بینند به یاد خوبی‌ها و ارزش‌ها بیفتند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه در سلامت اعتقادی هم اعتقاد به مبانی دینی و هم اعتقاد به مبانی انقلابی مورد نظر است، گفت: تجلی این دو نیز در ولایتمداری عملی است. به عبارتی اگر ما کسی را به عنوان مسئول انتخاب کنیم که نگاه انقلابی ندارد و به پیروی از ولایت اعتقاد چندانی نداشته باشد دچار مشکل خواهیم شد. به عنوان نمونه معاون اول رئیس جمهور دو روز پیش بیان کرد که ما در بحث اقتصاد مقاومتی دستوراتی صادر می‌کنیم اما بعضا مدیرکلی در نهاد و دستگاهی آن را اجرا نمیکند. از طرفی داشتن اراده جدی برای کار و پیشرفت کشور و برخورداری از روحیه خدمت به مردم از دیگر ویژگی‌های عمومی است که مسئولان باید آن را داشته باشند.
تجربه عملی و دانش نظری؛ دو ویژگی ملازم یکدیگر
جعفری سپس به تشریح ویژگی‌های تخصصی وزیر در نظام جمهوری اسلامی پرداخت و گفت: کسی باید مسئول و وزیر شود که دانش لازم و تجربه کافی در آن حوزه را داشته باشد. وزارت محلی برای آزمون و خطا نیست که فردی را بدون تجریه کافی انتخاب کنیم و بعد ببینیم چه می‌شود. یکی از مشکلات اساسی کشور بحث «آقازادگی» است. منظور از آقازادگی هم نسبت داشتن با مقامات کشور نیست بلکه آقازادگی پدیده‌ای وسیعتر از این است و به کسانی اطلاق می‌شود که بدون طی مدارج طبیعی و براساس رابطه، به مسئولیت بزرگی می‌رسند. این چنین افراد هستند که برای کشور مشکل‌ساز می‌شوند و کارآمدی نظام را با اختلال مواجه می‌کنند.
وی با تأکید بر اینکه یکی دیگر از ویژگی‌های مهم تخصصی وزیر نفوذ معنوی در مجموعه خودش است، گفت: بعضی افراد با وجود تجربه و تخصص، نفوذ معنوی و مقبولیت در نزد جامعه هدف خود را ندارند و اگر چنین فردی مسئول آن حوزه شود کارها و برنامه‌هایش عقیم می‌شود. البته این به معنای عوام‌پسندی و عوام‌گرایی نیست.
لزوم نگاه کلان ملی و بین حوزه‌ای وزرا
این نماینده سابق مجلس سومین ویژگی تخصصی وزیر را برخورداری از نگاه کلان و پرهیز جزئی‌نگری دانشت و عنوان کرد: فردی در قامت وزیر باید نگاه ملی داشته باشد. در حوزه وزارت علاوه بر این نگاه کلی و اشراف به حوزه خود، وزیر یک حوزه فقط به حوزه و بخش خود فکر نمیکند بلکه باید ارتباط مناسب برنامه‌های حوزه خود با آثار آن در حوزههای دیگر را نیز مدنظر قرار دهد. به عنوان نمونه نمی‌توان یک پروژه راه‌سازی را پیش برد بدون اینکه توجهی به محیط زیست آن منطقه داشت و تنها به فکر کشیدن جاده بود. اگر وزیر نگاه جامع و ملی داشته باشد در آن صورت است که وزیر بهداشت به آموزش و پرورش توجه دارد و وزیر راه به بهداشت و ... .
جعفری یادآور شد: مسئله دیگر برنامه‌محوری شخص وزیر است. ما الان اسناد مختلفی داریم که در کشور اجرا نمی‌شود و به نوعی دچار سندروم سندنویسی شده‌ایم. امروز برنامه ششم توسعه با تصویب مجلس و ابلاغ رئیس مجلس اجرا شده و دولت اعتقادی به برنامه ششم نداشت، لذا وزیرانی باید بر سر کار بیایند که برنامه‌ریز، استراتژیست و دارای نگاه بلندمدت بوده و بر اساس نقشه راه و اسناد بالادستی حرکت کنند.
ورود افراد حاشیه‌ساز به کابینه، ممنوع
وی ویژگی آخر وزرا را حاشیه‌ساز نبودن دانست و گفت: یکی از مشکلات بزرگ کشور این است که به ویژه پس از ریاست جمهوری رهبر معظم انقلاب، و به ویژه از سال 1376 به بعد، رؤسای جمهور ما به سمت نظریه‌پردازی رفتند در حالی که مردم رئیس قوه مجریه را برگزیده‌اند. همین رفتن رؤسای جمهور به سمت نظریه‌پردازی باعث ایجاد حاشیه در جامعه و به ویژه در سطح نخگبان شده است. در حالی که هر زمان رؤسای جمهور و به تبع آن وزرا، در راستای وظایف خود حرکت کردند همگرایی و وحدت میان نیروها در کشور نیز وضعیت بهتری داشته است.
