سینمای ملی نیازمند حمایت است نه تخریب

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پیرامون بحث اکران فیلم‌های خارجی تا به امروز نظرات متعددی بیان شده است. این اظهار نظرها نیز عموماً به دو شکل انجام می‌شود. نگاهی که این رویکرد را پسندیده و آن را اقدامی در جهت رونق سینمای ایران می‌داند و عده‌ای دیگر که نسبت به این موضوع مخالف هستند و آن را اقدامی در جهت تخریب سینمای ملی می‌داند در این گزارش سعی داریم این مسئله را با چند تن از سینماگران در میان نهیم تا کمی نسبت به موضوع بهتر اظهار نظر کنیم.

سیروس تسلیمی، تهیه‌کننده سینما درباره بحث اکران فیلم‌های خارجی این‌گونه اظهار نظر کرد: درباره این موضوع  نمی‌توان به صورت قطعی اظهار نظر کرد، زیرا باید به این موضوع نگاهی کاملاً حرفه‌ای داشت.  ابتدا این‌که اکران فیلم‌های خارجی امری رایج و طبیعی در تمام سینمای‌های جهان است، چون تماشاگر حق دارد تا هر فیلمی را دوست دارد روی پرده ببیند، اما باید ببینیم این موقعیت در سینما ما فراهم است. از نگاه ما با توجه به تعداد سالنی که در کشور ما وجود دارد نمایش فیلم‌های خارجی در حقیقت آسیب رساندن به سینمای ملی است، چون ما به لحاظ کمی حتی قادر به تامین نیازهای سینمای خودمان نیز نیستیم، پس در چنین شرایطی نمی‌توان فیلم خارجی را روی پرده برد.

وی افزود: وقتی فیلم خارجی روی پرده می‌رود، معنی آن این است که چند فیلم ایرانی فرصت نمایش پیدا نمی‌کنند، البته ممکن است که این سوال پیش آید که اکران‌های تک سانس تا حدودی می‌تواند از شدت آسیب‌های احتمالی کم کند، اما اگر بخواهیم منصفانه به موضوع نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که در سینمای ما حتی فیلم‌هایی وجود دارد که آرزوی نمایش همان تک سانس‌ها را دارند، بنابراین در شرایط موجود از نگاه من نمایش فیلم‌های خارجی نه تنها موجب رونق سینمای ملی خواهد شد، بلکه به آن ضربه نیز خواهد زد.

این تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که از نمایش فیلم‌های خارجی کدام گونه سینمایی بیش از دیگر ژانرها آسیب می‌بیند؟ گفت: مطمئنا فیلم‌های گیشه در هر زمانی فروش خود را خواهند داشت، چون آنها برای گیشه ساخته شده‌اند، بنابراین به راحتی با فضاهای ممکن همخوان شده و فروش خود را خواهند داشت، اما فیلم‌های معناگرا و دینی به نظرم بیشترین آسیب را در این میان خواهند دید، چون این دست فیلم ها در فضای کنونی هم موقعیت خوبی برای نمایش ندارند، حال تصور کنید در زمان اکران فیلم‌های خارجی چه بر سر تولیدات مورد نظر خواهد آمد.

دیگر سینماگری که در این گزارش از نظراتش سود برده شد، رضا آشتیانی بازیگر و تهیه‌کننده سینما بود. وی درباره موضوع مورد نظر این گزارش تصریح کرد: فکر کنم اگر این موضوع  را تمامی اهالی سینما در میان بگذارید همه با این مسئله مخالف باشند، هرچند ممکن است استثناهایی نیز وجود داشته باشد، اما نکته اصلی اینجاست که این رویکرد به توفع اهالی سینما نیست، البته ممکن است برخی سینما داران از این امر سود برند، اما آن را نمی توان به کل سینما تعمیم داد.

وی افزود: موضوع دیگر این‌که مخاطبان فیلم‌های خارجی فیلم‌های مد نظر خود را منزل مشاهده می‌کنند، چون می‌تواند نسخه کامل را تماشا کنند، اما اگر فیلم‌های خارجی یا هندی نمایش عمومی داده شود، مطمئناً بسیاری از بخش‌هایی فیلم سانسور خواهد شد، بنابراین باور من این است که نمایش فیلم‌های خارجی حتی به لحاظ اقتصادی توجیح موفق نخواهند داشت.

آشتیانی در انتهای سخنانش تاکید کرد: در سینمای ما بسیاری از فیلم‌ها به ویژه کارهای دینی و دفاع مقدسی شرایط خوبی در اکران ندارند و به آنها فرصت مناسب برای دیده شدن داده نمی‌شود، حال تصور کنید در این وضعیت فیلم خارجی هم نمایش داده شود، ایا در شرایط پیش آمده دیگر می‌توان به رونق سینمای ارزشی امیدی داشت؟

انسیه شاه‌حسینی کارگردان سینمای دفاع مقدس در این گزارش تصریح کرد: سالن‌سازی در کشور ما یکی از نیازهای الزامی در سینماست. اتفاقی که برای رسیدن به آن باید یک عزم ملی وجود داشته باشد و از طرف دولت و مجلس نیز حمایت شود. این اتفاق اگر به شکل مطلوبی رخ دهد تازه نیاز اکران فیلم‌های داخلی پاسخ داده خواهد شد، بعد از آن اگر خواهان نمایش فیلم‌های خارجی باشیم باید سینماهایی جدیدی بسازیم تا فیلم‌های خارجی بدون محدود کردن نمایش فیلم‌های داخلی روی پرده روند.

 وی افزود: از نگاه من اگر ما مشکل سخت افزار نداشتیم و سالن‌هایمان نیز به شکل کاملی وجود داشت، مطمئناً اکران فیلم‌های خارجی به نفع سینما بود، چون انگیزه برای رقابت به وجود آورد، اما در شرایط فعلی فکر می‌کنم هیچ فردی از از اهالی سینما با چنین کاری موافق نباشد، مطلب دیگر این‌که اکران فیلم‌های مورد نظر به نوعی جذابیت‌های فرهنگی به وجود می‌آورد که به نظرم به هیچ وجه با آرمان‌های انقلابی ما همخوان نیست، البته این قبیل فیلم‌ها در تلویزیون هم به نمایش در می‌آید، اما شرایط تاثیر‌گذاری سینما را نمی‌توان به هیچ وجه با تلویزیون مقایسه کرد.

غلامرضا موسوی تهیه‌کننده سینما نیز درباره اکران فیلم‌های خارجی و تاثیرات آن در سینمای ملی اظهار کرد: از نگاه من بحث فیلم خارجی در سینمای ما چندان معنایی ندارد، چون امکان نمایش چنین آثاری به شکلی مطلوب فراهم نیست. در همین رابطه دو دلیل، اصلی‌ترین عاملی است که این امر را رقم می‌زند. ابتدا این‌که در کشور ما سالن به اندازه‌ای کم است که حتی برای نمایش فیلم‌های ایرانی ما با مشکل مواجه هستیم، بنابراین در چنین شرایطی چگونه انتظار داریم فیلم خارجی هم روی پرده رود.

وی افزود: از نگاه من تا سینما‌هایی کشور به ۵ هزار سالن نرسد، سخن از اکران فیلم خارجی زدن بیهوده است، چون همانگونه که گفتم ما برای نمایش فیلم‌های خود هم با مشکل مواجه هستیم. نکته دیگر در همین رابطه این است که با این تعداد کم سالن، نمایش فیلم‌های خارجی به نوعی ضربه زدن به سینمای ملی است، زیرا مطمئناً فرصت دیده شدن را از بسیاری از فیلم‌های ایرانی می‌گیرد.

موسوی ادامه داد: نکته دیگر این‌که، اکران فیلم‌های هالیوودی یا هندی در سینمای به شکل کامل در کشور ما ممکن نیست، چون به لحاظ پوشش و برخی مسائل اخلاقی نمی‌توان این کار‌ها را به نمایش عمومی در آورد، البته می‌توان با سانسور این مسئله را برطرف کرد، اما آیا تماشاگری که در خانه و با سینمای خارجی فیلم‌های مورد نظر را به صورت دست نخورده می‌بیند، حاضر می‌شود آن کار‌ها را در سینما ببیند؟ جواب به این سوال نشان می‌دهد که این اقدام علاوه بر اینکه موجب رونق گیشه نخواهد شد، بلکه به نوعی به اقتصاد سینما هم ضربه خواهد زد.

این تهیه‌کننده با بیان اینکه سینما در سال‌های اخیر رونق اقتصادی خوبی داشته است، گفت: سینمای کشور در سال‌های گذشته توانسته به رونق خوبی در گیشه دست پیدا کند. این مطلب را در آمار فروش فیلم‌ها به خوبی می‌توانیم ببینیم، پس نمایش فیلم‌های خارجی نه تنها باعث رونق اقتصادی سینما نخواهد شد، بلکه به نوعی فضای مطلوب گیشه را که در این سال‌ها به وجود آمده از بین خواهد برد.

 جمال شورجه، کارگردان و تهیه‌کننده سینما نیز نظر خود را پیرامون اکران فیلم‌های خارجی این‌گونه اظهار کرد: به‌طور قطع با نمایش فیلم‌های خارجی مخالفم، چون نه ظرفیت نمایش این فیلم‌ها را داریم نه این‌که این اقدام به سود سینمای ملی ماست.

وی افزود: در ابتدا باید بگویم اکران محدود فیلم‌های خارجی در سینماهای ما انجام می‌شود برای همین این ادعا که نمایش فیلم‌های خارجی قرار است به صورت محدود باشد، درست نیست، بلکه  توجیهی است که راه برای نمایش گسترده این دست فیلم‌ها به مرور باز ‌می‌کند. مطلب دیگر این‌که ظرفیت تولید در کشور ما به بیش از ۱۰۰ فیلم در سال است. این تعداد نیز بیش از ظرفیت سالن‌های ماست، پس در چنین شرایطی چگونه می‌توان انتظار داشت فیلم‌های خارجی در سینماهای کشورمان فرصتی برای نمایش پیدا کنند؟

این کارگردان ادامه داد: نمایش ندادن فیلم‌های خارجی در سینمای ایران به معنی نادیده گرفتن مخاطبان این دست فیلم‌ها نیست، چون همان‌گونه که گفتم به صورت محدود علاقه‌مندان این آثار، فیلم‌های مورد نظر خود را تماشا می‌کنند، همچنین فیلم‌های روز جهان به اندازه‌ای در دسترس همه مردم قرار گرفته که به‌راحتی می‌توان آنها را از اینترنت یا کف خیابان به دست آورد، پس در این شرایط چرا باید بخواهیم ظرفیت دیده‌شدن آثار داخلی را با فیلم‌های خارجی از بین ببریم؟

وی در پاسخ به این سوال که آیا نمایش فیلم‌های خارجی باعث رونق گیشه نمی‌شود؟ گفت: از نگاه من پایین آمدن فروش گیشه در سینماهای کشور با وجود رشد اندکی که در دو سال اخیر شاهد بودیم به عدم اکران فیلم‌های خارجی بر نمی‌گردد، بلکه دلیل آن را باید در کیفیت آثار داخلی جست‌وجو کرد. یکی از دلایل پایین‌آمدن کیفیت آثار نیز به بالا رفتن قیمت دستمزد بازیگران بر می‌گردد، چون قیمتی که برای حضور برخی بازیگران مطرح پرداخت می‌شود به اندازه‌ای زیاد است که بخش مهمی از بودجه یک فیلم را به خود اختصاص می‌دهد، در چنین شرایطی طبیعی است سازنده برای اتمام کارش از کیفیت و پروداکشن کارش بکاهد تا بتواند چند بازیگر مطرح را جلوی دوربین فیلمش بیاورد.

شورجه افزود: در شرایط موجود ممکن است سوال شود راهکار موردنظر در این زمینه چیست. باور من این است که دادن پروانه ساخت را باید محدود‌تر کنیم، همچنین نظارت به روی فیلمنامه‌ها بیشتر شود تا در سایه این تصمیم کیفیت کارهای مورد نظر رشد کند. پس نباید به جای اندیشیدن برای رشد اقتصاد سینما به راحت‌ترین کار که همان ورود آثار خارجی است اکتفا کنیم؛ اقدامی که متاسفانه در برخی بخش‌های صنعت ما نیز رخ می‌دهد.

کارگردان فیلم «وعده دیدار» در ادامه به تم کلی تولیدات سینما اشاره کرد و گفت: مردم از سینمارفتن چند نکته را جست‌وجو می‌کنند؛ آن‌هم به امید و نشاطی است که از دیدن فیلم تماشاگر کسب می‌کند، اما بیاید منصفانه قضاوت کنیم، آیا تولیدات کنونی سینما ما چنین ویژگی‌های را دارند یا این‌که کلیت آنها تلخ است؟ آیا این دست فیلم‌ها بخش گسترده سلیقه مردم را در بر می‌گیرد یا این‌که تنها به بخش اندکی مختص می‌شود؟ جواب به این سوالات می‌تواند چرایی عدم سودآوری سینما را برای ما مشخص کند.

شورچه در پاسخ به این سوال که آیا این ادعا درست است که ورود فیلم‌های خارجی در سینما مروج فرهنگ غرب است؟ گفت: بله تا حدودی چنین است، چون طبیعتاً وقتی فیلم‌های غربی که عمدتاً آمریکایی نیز هستند در سینماها به شکل گسترده روی پرده می‌رود، فرهنگی غربی را ترویج می‌کند، البته ممکن است این مطلب گفته شود که فیلم‌های مربوطه در تلویزیون نیز به نمایش در می‌آید برای همین نباید از سینما برای نمایش فیلم‌های خارجی ایراد گرفت.

این فیلمساز در انتهای این گزارش گفت: جواب من به این‌گونه ادعاها این است که اگر تلویزیون رویکردی اشتباه را در پیش گرفته، دلیلی است تا همان اتفاق در سینما نیز تکرار شود؟ مسلماً جواب به این سوال خیر است، چون اشکال مربوطه در تلویزیون باید بر طرف شود نه اینکه روش اشتباه سیما در سینما نیز ادامه پیدا کند. نکته دیگر این‌که تاثیری که سینما در بحث نمایش آثار خارجی دارد را نمی توان با تلویزیون یکی دانست.