تسهیل‌گری برای فهم عمومی نهج‌البلاغه/ کلام امیر(ع) مبنای تصمیمات قوه قضائیه باشد
گروه اندیشه: ابوالفضل بهرام‌پور با تأکید بر لزوم تسهیل‌گری فهم عمومی نهج‌البلاغه برای عموم مردم اظهار کرد: در ترجمه نهج‌البلاغه برخی تلاش داشته‌اند تا فصاحت کلام حضرت(ع) را به زبان فارسی منتقل کنند یا امانتداری در لغت داشته باشند که این مسائل مخل فهم مخاطبان عمومی شده و بر ابهام ترجمه افزوده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، استاد ابوالفضل بهرام‌پور مفسر و مترجم قرآن کریم در جدیدترین اثر خود، ترجمه نهج‌البلاغه تلاش داشته تا کاستی‌ها در زمینه ترجمه‌های موجود از نهج‌البلاغه را برطرف سازد و کلام امام(ع) را به صورت قابل فهم به مخاطب منتقل کند. به همین مناسبت و به منظور آشنایی بیشتر با ویژگی‌های این اثر با وی گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه از نظر می‌گذرد.
بهرام‌پور در ابتدا بیان کرد: ادعای بنده این است که با ترجمه‌ای که ارائه کردم آغازی بر نهج‌البلاغه‌فهمی عمومی در ایران زده شده است؛ اخیرا بزرگوارانی که نهج‌البلاغه را ترجمه کرده‌اند قدری کار را بهتر پیش برده‌اند و طرف راست کتاب متن عربی و طرف چپ آن ترجمه را آورده‌اند. در واقع با این کار یک قدم جلو آمده‌اند اما باز هم مخاطب نمی‌تواند بفهمد که فرضا سطح دوازدهم ترجمه ما مربوط به کدام سطر از متن عربی است.
وی در ادامه افزود: بنده در این ترجمه برای این که این مشکل برطرف شود عبارات نهج‌البلاغه را به صورت بخش‌بندی تنظیم کرده‌ام؛ مثلا یک سطر و نیم عربی که آمده ذیل آن ترجمه را آورده‌ام و بعد از این که مطالب تمام می‌شود در پاورقی، لغات را آورده و در مورد معنای آن‌ها توضیح داده‌ام.
بهرام‌پور بیان کرد: مطلب دیگر این است که بزرگواران فاضلی که اقدام به ترجمه نهج‌البلاغه کرده‌اند، تلاش داشتند تا فصاحت کلام امام علی(ع) را با ترجمه به زبان فارسی هم منتقل کنند، اما نتیجه مطلوبی حاصل نشده و بر ابهام ترجمه افزوده است، برخی‌ها هم خواسته‌اند که امانت لغت را حفظ کنند و عین آن لغت را در ترجمه بیاورند که این هم ترجمه روان را ارائه نمی‌کند.
این مترجم نهج‌البلاغه در ادامه تصریح کرد: بنده سعی کردم تا به صورت امروزی نهج‌البلاغه را ترجمه کنم و گفته‌ام که اگر امیرالمؤمنین(ع) به ایران تشریف می‌آوردند و می‌خواستند مطلبی را بفرمایند آن را ایرانی می‌فرمودند؛ مثلا معاویه نامه‌ای برای امام علی(ع) فرستاد که در آن نصایح دوازده‌گانه بیان کرده است؛ امام(ع) نیز در جواب فرمودند: «معاویه به هَجَر خرما می‌فرستد»، در آن زمان شهر هجر بیشترین تولید خرما را داشته است و من برای این که ترجمه گویا شود در آنجا از این ضرب‌المثل که «فلانی زیره به کرمان می‌برد» برای ترجمه کلام امام(ع) استفاده کرده‌ام و بعد هم در پاورقی توضیح داده‌ام که هجر چه شهری بوده است.
بهرام‌پور بیان کرد: یکی دیگر از ویژگی‌های این اثر این است که بخش‌های مختلف کتاب با رنگ‌های مختلف تزیین شده است، به این معنا که رنگ‌بندی خطبه‌ها، حکمت‌ها و جملات قصار با یکدیگر تفاوت دارد و از این جهت موجب چشم‌نوازی اثر شده است.
وی در ادامه با اشاره به مقدمه این ترجمه تصریح کرد: در واقع در مقدمه به اندازه هفت صفحه برائت استهلال کرده‌ام و اگر کسی مقدمه را بخواند می‌فهمد که نهج‌البلاغه می‌خواهد چه چیزی بگوید، در بخشی از مقدمه این متن را آورده‌ام که ای اهل عالم، علی بن ابی طالب(ع) پنج سال حکومت کرد و با جنگ‌های داخلی هم مواجه بود، اما به صورت تعلیمات تولیدی این نهج‌البلاغه را در اختیار مردم گذاشت و از این طریق این سخنان به مردم سنت، قرآن و سیاست را آموخت، اما خلفای دیگر که ۲۵ سال حکومت کردند علاقه دارم نهج‌البلاغه آن‌ها را بخوانم، ما علاقه داریم که نهج‌البلاغه آن‌ها را به ما بدهند تا استفاده کنیم، اما تاکنون چنین چیزی به دست ما نرسیده است، اگر آن‌ها خطبه‌های آموزشی دارند چرا ارائه نشده است؟.
بهرام بیان کرد: البته در این اثر به صرف ترجمه، اکتفا نشده و برخی از جملات داخل پرانتز توضیح داده شده‌اند، ضمن اینکه در پاورقی نیز در مورد مفردات توضیحاتی داده‌ایم، به طوری که خواننده بفهمد مقصود امام(ع) چیست؛ همچنین تفسیری که حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در ۱۵ جلد ارائه داده‌اند بیشتر برای محققان قابل استفاده است، اما به هر حال این ترجمه برای عموم مناسب است.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا برای تفسیر قرآن می‌توان به نهج‌البلاغه مراجعه کرد یا خیر؟ گفت: برای تفسیر قرآن لازم نیست که به نهج‌البلاغه رجوع شود، اما کاری که قصد دارم انجام دهم این است که می‌خواهم نگاه امام علی(ع) به آیات قرآن و قرآن را در فضای نهج‌البلاغه بررسی کنم؛ در گفتار‌های امام(ع) مراجعاتی به قرآن صورت گرفته است و باید ببینیم که از آیه چگونه برداشت فرموده‌اند.
بهرام‌پور در بخش دیگری از صحبت‌های خود به نهج‌البلاغه پرداخت و به صورت مصداقی در مورد برخورد امام(ع) با مفسدان اقتصادی بیان کرد: به امام(ع) گزارش دادند که یکی از کارگزارانشان که در بیت‌المال تصرف شخصی کرده بود، امام(ع) این فرد را احضار کرد و فرمود: اگر برای من ثابت شود که این گزارش صحیح بوده چنان اموالت را مصادره می‌کنم که در تأمین نان خانواده‌ات مشکل پیدا کنی، امام(ع) اینطور برخورد می‌کرد نه این که یک نفر فرضا هشت میلیارد اختلاس کند و او را چهار میلیارد جریمه کنند، لذا در مسائل قضایی نیز باید سخنان و عملکرد امام(ع) که در نهج‌البلاغه نیز آمده است سرلوحه قرار گیرد.
وی در انتهای صحبت‌های خود تصریح کرد: قوه قضائیه محترم اگر قاطع عمل کند و اگر کسی که دزدی می‌کند بر این فرد حکم اسلامی را اجرا کند، در این صورت دیگر لازم نیست که مردم به ماشین‌های خود قفل بزنند.
