«دارکوب»؛ تصویرگر دردی همراه با امید

«دارکوب» جدیدترین ساخته بهروز شعیبی است؛ این کار سومین تجربه بهروز شعیبی بعد از «دهلیز » و «سیانور» است. این فیلمساز جوان با چند کار سینمایی و تلویزیونی نشان داده که سینما را به خوبی می‌شناسد و می‌داند چگونه می‌توان تماشاگر را راضی نگاه داشت هم اینکه به مسائل کیفی توجه ویژه کرد. این اتفاق در فیلم قبلی وی (سیانور) به شکل کاملا زیبایی رخ داد، به نحوی‌که می‌توان این کار را یکی از آثار برتر سینمای انقلاب نام نهاد.

فیلم سینمایی سیانور برای اولین بار پس از انقلاب از دیدگاه ماموران اطلاعاتی رژیم شاهنشاهی روایت می‌شود؛ این نگرش نیز شکلی اغراق شده ندارد بلکه واقعیت‌های ملموس جامعه مد نظر کارگردان قرار گرفته است. در ساخته جدید این فیلمساز جوان یکی از معضلات بسیار جدی جامعه روایت می‌شود. در این کار اعتیاد به دردناک‌ترین شکلش بازگو می‌شود و تماشاگر به خوبی می‌بیند که این بیماری مهلک تا چه اندازه می‌توان فرد را به ذلت کشاند، کارگردان در این فیلم هم اغراق نکرده است و به تصویر کشیدن وقایع بسنده کرده است.

در اکثر فیلم‌هایی که موضوع آن معتادان هستند، افراد مورد نظر کاملاً سیاه و بی‌غیرت نشان داده می‌شوند، اما کارگردان در این کار تصویر دیگری از آنها به ما نشان می‌دهد، همین مسئله نیز به درک بهتر شخصیت‌ها کمک می‌کند. نکته دیگر این‌که، وقتی شخصیت‌پردازی موفق کارآکترهای اصلی فیلم را می‌بینیم پی می‌بریم که نویسنده مراحل تحقیقی فراوانی را برای این کار طی کرده است. درباره دیگر شخصیت‌های اصلی که امین حیایی و مهناز افشار بازیگر آن هستند هم به خوبی می‌توان این دقت نظر را مشاهده کرد. در فیلم ما به هیچ وجه نقش‌های سفید و سیاه نداریم، حتی باید گفت که نقش معتاد فیلم به نوعی ایفاگر شخصیت مثبت نیز هست، اتفاقی که عموماً در فیلم‌های دیگر نمی‌توان آن را مشاهده کرد.

نکته دیگری که پیرامون «دارکوب» باید به آن اشاره کرد؛ تکیه به مفاهیمی چون؛ امید و خانواده است. در این کار جایی که قرار است فیلم در ورطه ناامیدی گرفتار آید کارگردان با دادن امید این انگیزه را به تماشاگر می‌دهد که در هر حالتی می‌توان به زندگی بازگشت، حتی اگر در اوج فلاکت باشیم. این رویکردی بسیار خوبی است که عموماً در آثار اجتماعی دیده نمی‌شود و تماشاگر ناامید و سرخورده از سالن بیرون می‌آید.

مطلب بعد به اهمیت و جایگاه خانواده مربوط می‌شود. در این کار ما نوعی ستایش مقام مادر را شاهدیم، ستایشی که در هر حالتی وجود دارد. احساس مادرانه امری نیست که با اعتیاد از بین رود، هرچند ممکن است کم رنگ شود، اما باز هم این احساس می‌تواند انگیزه‌ای باشد برای این‌که هر فردی از ورطه سقوط نجات یابد. همچنین اهمیت دادن به کانون خانواده و این‌که حفظ این مهم می‌تواند بزرگترین انگیزه برای هر فردی باشد امری مهم در فیلم محسوب می‌شود، همانگونه که در سینمای هالیوود توجه به این امر جزء ضروریات اصلی است.

اما وقتی درباره «دارکوب» و کیفیت تکنیکی این فیلم سخن می‌گوییم نمی‌توانیم به احترام بازی حیرت انگیزه سارا بهرامی در نقش زن معتاد لب به تحسین نگشاییم. این بازیگر جوان به اندازه‌ای خوب نقش خود را ایفا کرده که می‌توان این کارآکتر را جز چند شخصیت برتر نام برد که معتادان را تصویر کرده‌اند. در این میان گویش و گریم سارا بهرامی هم از دیگر امتیازات این فیلم سینمایی محسوب می‌شود. درباره دیگر بازی‌ها نیز باید گفت که امین حیایی، مهناز افشار و جمشید هاشم پور بازی از خود نشان می‌دهند که شاید جز معدود کارهای خوب و ماندگار آنها باشد.

ظرافت ویژه‌ای در بازی‌های این فیلم مشاهده می‌شود؛ هادی حجازی فر در نقش مازیار خوش درخشیده است، در ظاهر مازیار برادر مهسا (سارا بهرامی) شخصیتی موفق است که پیشتر برای خواهر معتاد خود هر کاری کرده است، اما همین فرد نیز در زمان‌های حساس خطاهای بزرگتر از اعتیاد انجام داده است آن هم پایمال کردن حق خواهر خود در بحث ارث است. این نکته به ما می‌فهماند که به جای این‌که دیگران را قضاوت کنیم بهتر است کمی به خود بپردازیم، چون ممکن است ما نیز در به وجود آمدن برخی معضلات ایفاگر نقش باشیم.

بخش دیگری از بحث فنی به کارگردانی این فیلم مربوط می‌شود؛ در این فیلم عملکرد بسیار موفقی در عرصه میزانسن و دکوپاژ داشته است، حرکت دوربین و بستن قاب‌های فیلم هم جز دیگر امتیازات فیلم است. درباره موسیقی این کار نیز  باید گفت که در سکانس‌های احساسی فیلم، موزیک در خدمت درام است اما این استفاده به شکل خوشایندی صورت گرفته است.

مطلب پایانی به گیشه این فیلم مربوط می‌شود. این کار اولین روزهای اکران خود را می‌گذارند، اما مطمئناً «دارکوب» یک اثر گیشه‌ای نخواهد بود. برای همین انتظار نداشته باشیم که این فیلم فروشی به میزان «مصادره» داشته باشد، اما اگر تبلیغات خوبی برای کار انجام شود، مطمئناً بسیاری از علاقه‌مندان به تماشای این کار خواهند نشست، دست‌اندرکاران این فیلم در کنار فروش گیشه باید به عرضه این فیلم در نمایش خانگی هم توجه داشته‌ باشند زیرا عموما این دست تولیدات در این حوزه موفقیت بیشتری دارند.

به قلم داود کنشلو

انتهای پیام