سلسله سندی که امام باقر(ع) تا خداوند رساند/ روایت معصوم(ع)؛ عدل قرآن

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان از اساتید برجسته اخلاق شب گذشته، 12 مهرماه در مسجد اعظم قم به مناسبت ایام شهادت امام حسن مجتبی(ع) و حضرت رقیه(س) به ایراد سخن پرداخت و بیان کرد: در سوره مبارکه حدید، خداوند می‌فرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»‌. این آیه یکی از زیباترین و پربارترین آیات کتاب خدا است. معنای فارسی‌اش این است که ما پیامبران خود را با معجزات، برای اینکه مردم باورشان کنند، با کتاب هدایت که مردم را به راه راست و راه خدا دلالت کنند و با ترازو و معیار و میزان و شاقول فرستادیم.

وی در ادامه افزود: اما چرا خداوند این همه محبت به مردم کرده است؟ برای اینکه مردم زندگی خود و درون و برون خود را بر اساس عدالت جهت بدهند. اما این میزانی که در این آیه فرمود که کنار کتاب است، چیست؟ مراد از بینات روشن است که عبارت از معجزات می‌باشد، کتاب هم روشن است، یعنی یک سلسله معارف کامل و جامع، اما مراد از میزان چیست؟ بهترین نظری که در مورد میزان داده شده و تقریباً بزرگترین مفسران آن را قبول کرده‌اند، به معنای دین است. کتاب مجمل است و دین تفصیل آن است، لذا از این آیه استفاده می‌شود که در نبوت پیامبر اسلام(ص) کتاب، قرآن و دین مجموعه روایات رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع) است.

انصاریان تصریح کرد: یک نکته جالبی در کتاب شریف کافی نقل شده که که فکر می‌کنم کمتر به این نکته توجه شده است و آن این است که راوی به امام باقر(ع) می‌گوید یک روایت سنددار برای من بفرمایید. روایت سنددار روایتی است که چند نفر عادل، موثق و با تقوا در مسیرش هستند. وقتی راوی به امام باقر(ع) این‌طور عرض کرد، امام(ع) از پدران خود تا رسول خدا(ص) سند را رساند و فرمود رسول خدا(س) از خدا نقل می‌کند که باید فلان کار را انجام دهید و از فلان کار بر حذر باشید. یعنی امام باقر(ع) اعلام کردند که حرف‌هایی که ما می‌زنیم بالاستقلال نیست و هرچه به شما می‌گوییم، خدا فرموده است؛ یعنی اعتبار روایات اینقدر زیاد است که درست و مساوی با آیات قرآن است.

وی در ادامه افزود: لذا رسول خدا(ص) فرمود من بین شما قرآن و عترت را به یادگار می‌گذارم. اینها یک حقیقت و در دو چراغ هستند، اما ریشه آنها یک واقعیت است و آن هم علم‌الله است. پس اینکه تأکید می‌کنم خداوند دو میزان برای سالم بار آمدن زندگی ما قرار داده که یکی قرآن و یکی روایات اهل بیت(ع) است، این آیه نیز آن را تأیید می‌کند. با نگاهی که مفسران بزرگ به کلمه میزان دارند که به معنای دین است، این نگاه تأیید می‌شود. حال که این دو ترازوی الهی در اختیار ما است، بر ما واجب است که اعمال خود را با این دو ترازو بسنجیم.

انصاریان تصریح کرد: اگر در قرآن آیه‌ای مجمل بود نیز باید به میزان دوم که روایات باشد، رجوع کنیم و ببینیم اهل بیت(ع) این آیه را چطور توضیح داده‌اند و چطور تفصیل آن را بیان کرده‌اند که قلب و روان و اعمال من به انحراف کشیده نشود. قلب انسان همواره در معرض خطرات بزرگی است که اگر من در حال ارزیابی آن نباشم، این خطرات بر دل مسلط می‌شود و شروع به تخریب کردن می‌کند. یکی از این خطرات وسوسه است که در روزگار ما از نوک قلم‌های ناپاک و از بنگاه‌های سخن پراکنی و مجلات ضددین به صورت دریاوار قلب را مورد حمله قرار می‌دهند که انسان، یا ایمانش را از دست بدهد یا اینکه نسبت به حقایق کناره‌گیری کند.

وی در ادامه افزود: من وقتی می‌فهمم که دچار وسوسه و خناس شده‌ام، کتاب، میزان است و خودم را ارزیابی می‌کنم. اگر این خطرات گلوی قلب من را گرفته و فشار می‌دهند، با قرآن مجید باید کار را حل کنم، یعنی باید به قرآن یقین داشته باشیم که اگر تردید در کار باشد، کار به سامان نمی‌رسد. اگر نسبت به طبِ طبیب هم تردید داشته باشیم، کار درست نمی‌شود. بنابراین با اطمینان به سراغ قرآن رفت که تردیدی در آن نیست.