به گزارش ایکنا، در این شماره از ماهنامه معرفت مقالاتی با عناوین «اوصاف شيعيان واقعي در وصاياي امام محمدباقر(علیه السلام)»، «جایگاه حواریون در قرآن»، «بررسی تطبیقی وعدههای الهی در قرآن کریم و کتب تواریخ ایام حامد صنایعی وصال»، «بررسی سهولت و صعوبت نماز در اسلام و یهودیت»، «نقش شیطان در جهان از دیدگاه قرآن و عهدین»، «نقد و بررسی آموزه نجات مسیحی از منظر حد نصاب ایمان توحیدی با تأکید بر آرای علامه طباطبائی و آیتالله مصباح»، «شرایط عامل اخلاقی از منظر امامیه و آئین کاتولیک»، «تحلیل نظریه زبانی علامه طباطبائی در باب زبان دین» و «بررسی فرایند مدرنسازی معنویت در ادیان مدرن (مطالعه موردی: جایگزینهای معنویت در شیطانگرایی مدرن)» منشر شده است.
در چکیده مقاله «جایگاه حواریون در قرآن» میخوانیم: قرآن کریم ازیکسو حواریون را انصارالله و دارای ایمان بالا معرفی کرده و از سوی دیگر، از ظاهر برخی آیات تردید در ایمان حواریون استشمام میشود. هدف از این پژوهش تبیین دیدگاه قرآن درباره حواریون است که با روش تحلیلی و با استفاده از تفاسیر معتبر، بهویژه تفسیر المیزان به این مهم پرداخته است. قرآن به ایمان بالای حواریون و یاری دین خدا از سوی آنان اشاره کرده است. اما آنچه مفسران را به تفکر واداشته تبیین و تفسیر چهار آیهای است که در سورة «مائده» به درخواست حواریون بر نزول مائده پرداخته که نوع درخواست حواریون باعث ایجاد سؤالات مهمی درباره جایگاه حواریون شده است. وجه جمع این آیات با آیات دیگر مربوط به حواریون این است که اصل درخواست مائده مورد سرزنش نبوده، بلکه کیفیت پرسش و خصوصیت الفاظ بهکاررفته در آن مورد نقد واقع شده که حضرت عیسی علیه السلام نیز با تصحیح الفاظ آنان، همان را از خداوند درخواست کرده و پروردگار متعال نیز درخواست آنان را اجابت کرد.
نویسنده مقاله «بررسی تطبیقی وعدههای الهی در قرآن کریم وکتب تواریخ ایام» در طلیعه نوشتار خود آورده است «وعد» بهطورکلی یعنی وعده دادن برای انجام کاری در زمان یا مکان مشخص در آینده که خیر آن را وعده و شر آن را وعید مینامند. طبق مباحث کلامی و آیات مختلف قرآن کریم میدانیم که خداوند هرگاه وعدهای میدهد همیشه طبق آن عمل میکند و وعدههای او تخلفناپذیر است. یکی از روشهای تشویق مخاطبان برای اطاعت از اوامر و ترک نواهی موضوع وعدۀ الهی است. این پژوهش با رویکرد تطبیقی ـ تحلیلی به بررسی وعده الهی در قرآن و کتب تواریخ ایام پرداخته است؛ وعدههایی که خداوند به حضرت داوود علیه السلام و سلیمان علیه السلام میدهد و به این نکات دست یافته که آنچه خداوند به حضرت داوود علیه السلام وعده داده بود طبق فرمایش قرآن محقق گشته است؛ اما درباره تحقق یافتن وعدة حضرت سلیمان(ع) قرآن آن را اشاره نکرده است؛ ولی طبق گواهی تاریخ به دست میآید که آن نیز محقق شده است.
در طلیعه نوشتار «بررسی سهولت و صعوبت نماز در اسلام و یهودیت» میخوانیم نماز یکی از مهمترین عبادات در یهودیت و اسلام بهشمار میرود. سهولت و صعوبت یکی از جنبههای نماز است که میتوان آن را مورد مطالعه تطبیقی قرار داد تا برتری دین اسلام و جامعیت آن روشن شود. در این نوشتار صرفاً به سهولت و صعوبت نماز توجه شده است. با مراجعه به متون فقهی هر دو دین و با روش توصیفی ـ تحلیلی و توجه به ملاک و عوامل سهولت و صعوبت، این نتیجه به دست آمده که نماز در یهودیت، عبادتی صعب و مشقتبار است؛ برخلاف اسلام که با توجه به شروط مناسب و متناسبی که برای نماز و ارکان آن مقرر گردیده، عبادتی سهل و آسان است. بر این اساس برتری اسلام در این جنبه یعنی سهولت و صعوبت ثابت شده است. از آنجا که دین جامع باید تمام جوانب مورد نیاز بشر را در نظر بگیرد، سهولت نماز در اسلام برخلاف یهودیت میتواند به نشان دادن یکی از جنبههای جامعیت دین اسلام کمک کند.
در چکیده مقاله «شرایط عامل اخلاقی از منظر امامیه و آئین کاتولیک» آمده است: یکی از بحثهای مهم که در پژوهشهای اخلاقی به آن پرداخته شده، مسئلة مسئولیت اخلاقی است که جنبههای مختلف آن، اعم از شرایط و گستره، مورد واکاوی و بررسی قرار گرفته است. بین مسئولیت اخلاقی و عامل اخلاقی تفاوت وجود دارد؛ گرچه ممکن است در برخی از شرایط مشترک باشند، لکن دو مسئلة متفاوت هستند. ازاینرو پرسشی که باید مورد تحقیق قرار گیرد این است که شرایط عامل اخلاقی چیست؟ تعریف مناسب برای آن کدام است؟ تا از خلط بین مسئولیت اخلاقی و عامل اخلاقی جلوگیری شود. در اثر پیشرو به شيوة توصيفي ـ تحليلي و روش کتابخانهاي، سعی شده است تا شرایط عامل اخلاقی از منظر امامیه و آئین کاتولیک، مورد بررسی قرار گیرد. در این نوشتار نشان داده میشود که شرایط عامل اخلاقی از منظر امامیه و آئین کاتولیک، با اندک تفاوتی، شباهت فراوانی با یکدیگر دارند. با توجه به بررسیهای صورتگرفته، محور بحث در شرایط عامل اخلاقی، از منظر امامیه و آئین کاتولیک بحث تمییز است.
نویسنده مقاله «تحلیل نظریه زبانی علامه طباطبائی در باب زبان دین» در طلیعه نوشتار خود آورده است: مسئلهای که در این اثر به آن میپردازیم، زبان قرآن از منظر علامه طباطبائی است. این مسئله از مسائل مهمی است که نقش اساسی در فهم قرآن ایفا میکند. با توجه به مبانی اندیشه علامه، زبان قرآن به زبان ظاهر است. زبان ظاهر قرآن به این معناست که با توجه به ساختار آیات قرآن که ناظر به یکدیگرند، مجاز عرفی در واژگان مطرح نیست. از مهمترین یافتههای این پژوهش امکان جمع میان نظریه ظاهر و ورود مجاز در فهم قران است با توجه به این نکته که مجاز در بستر تفسیر قرآن به قرآن معنا دارد. روش مقاله تحلیلی و هدف استنباط اندیشه علامه طباطبائی در خصوص زبان قرآن و توجه به اقوال موجود و نقد آنهاست.
انتهای پیام